Biopsja tarczycy - wskazania, przebieg
Tarczyca to gruczoł położony z przodu szyi, w jej dolnej części. Leży tuż przed tchawicą. Składa się z prawego i lewego płata, które są ze sobą połączone. Gruczoł ten przypomina swym kształtem motyla. Jeśli tarczyca jest powiększona, powoduje to widoczny obrzęk szyi zwany wolem. Wytwarza hormony - tyroksynę (T4) i trijodotyroninę (T3), które poprzez krwiobieg są rozprowadzane na cały organizm. Kontrolują one poziom metabolizmu i sprawiają, że organizm pracuje w odpowiednim tempie. Biopsja tarczycy jest badaniem polegającym na pobraniu fragmentu narządu w celu przeprowadzenia na nim badania cytologicznego pod mikroskopem. Biopsja tarczycy jest bezpieczna i zazwyczaj niebolesna.
1. Biopsja tarczycy - wskazania
Głównym wskazaniem do wykonania biopsji tarczycy jest diagnostyka jej nowotworu. W wielu przypadkach guz tarczycy nie daje żadnych objawów oprócz wyglądu szyi (obrzęk). Wielkość wola może wahać się od bardzo małego i ledwo zauważalnego do bardzo dużego. Większość guzów jest bezbolesna. Wystąpienie bólu może być związane z zapaleniem tarczycy. Jeśli wytwarza ona za mało lub zbyt dużo tyroksyny lub T3, powoduje stan niedoczynności lub nadczynności gruczołu. Duże wole może spowodować trudności w oddychaniu lub połykaniu.
Dzięki biopsji tarczycy można:
- wykluczyć proces złośliwy;
- wykryć proces złośliwy;
- wykryć zmianę, która może być procesem złośliwym, ale nie da się przy pomocy biopsji tego rozstrzygnąć - chodzi o tzw. guz pęcherzykowy i guz onkocytarny.
2. Biopsja tarczycy - przebieg
Przed biopsją tarczycy lekarz może zalecić wykonanie badań poprzedzających, do których zaliczamy m.in. USG tarczycy, badanie krwi.
Biopsję tarczycy wykonuje się poprzez wprowadzenie w guzek cienkiej igły o średnicy 0,4 - 0,6 mm pod ciągłą kontrolą USG (podobnie jak pobranie próbki krwi, ale igła jest cieńsza). Biopsja tarczycy jest prosta i bezpieczna. Czasami zdarza się, że pobrany materiał nie zawiera komórek tarczycy lub zawiera ich za mało, aby zdiagnozować, czy występuje nowotwór lub czy jest tonowotwór złośliwy (ok. 30% przypadków). Związane jest to z tym, że guzki tarczycy często są niejednorodne, zawierają fragmenty tkanki na przemian z fragmentami płynowymi, wszystko to poprzedzielane jest naczyniami. Może być też tak, że guzki w ogóle nie zawierają komórek tarczycy, tylko złożone są z białka (tzw. torbiele koloidowe) lub płynu (guzki torbielowate). Jeżeli pobrany materiał biologiczny nie jest użyteczny do diagnozy, należy powtórzyć biopsję lub nawet przeprowadzić zabieg operacyjny. Jeżeli chodzi o wyniki biopsji, to odsetek wyników fałszywie dodatnich i ujemnych jest niewielki i sięga jedynie około 5%. Ostateczną diagnozę o istnieniu zmiany nowotworowej stawia lekarz prowadzący na podstawie kompletu informacji (badanie chorego, wyniki badań hormonalnych, USG, BACC).
W trakcie biopsji tarczycy może wystąpić ból przy pobieraniu fragmentu tarczycy. Nie można podać znieczulenia ze względu na to, że może ono powodować zaburzenie obrazu badania, a samo jego podanie może powodować silną reakcję bólową. Stosowanie środków przeciwbólowych w postaci maści na skórę jest w tym wypadku nieskuteczne.
Biopsja płatów tarczycy jest ważnym badaniem diagnostycznym. Łącznie z innymi badaniami tarczycy pozwala na zdiagnozowanie występujących lub też nie zmian nowotworowych. Jest to zabieg mało inwazyjny, jedynymi powikłaniami po tym zabiegu są siniaki w miejscu wprowadzenia igły.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.