Choroba Hashimoto - przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Choroba Hashimoto, inaczej przewlekłe limfocytowe zapalenie gruczołu tarczowego, jest to jedna z najczęstszych przyczyn wywołujących pierwotną niedoczynność tarczycy. Inne nazwy choroby Hashimoto to także zapalenie tarczycy Hashimoto czy wole limfocytarne. Jest to choroba autoimmunologiczna. Badanie krwi wykazuje podwyższone miano przeciwciał przeciwtarczycowych. Choroba Hashimoto może współistnieć także z innymi chorobami z autoagresji, np. chorobą Addisona czy cukrzycą.

1. Choroba Hashimoto - przyczyny

Dokładna przyczyna choroby Hashimoto nie jest znana. Wiadomo jednak, że choroba Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną. Oznacza to, że organizm produkuje swoiste przeciwciała skierowane przeciwko zdrowym komórkom organizmu – w przypadku choroby Hashimoto są to przeciwciała anty-TPO-Ab skierowane przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO), która odpowiedzialna jest za przekształcenie jodków w jod. Zaburza to produkcję hormonów tarczycy, doprowadzając do niedoczynności tarczycy.

Chorobie Hashimoto mogą towarzyszyć inne choroby na tle autoimmunologicznym:

• reumatoidalne zapalenie stawów,
• cukrzyca,
• choroba lub zespół Addisona.

W przypadku, gdy choroba Hashimoto współistnieje z chorobą Addisona, nazywana jest zespołem Schmidta, a gdy dodatkowo łącznie z nimi pojawia się cukrzyca typu 1, jest to zespół Carpentera.

Do innych czynników ryzyka choroby Hashimoto zalicza się także:

• stres,
• choroby psychiczne,
• płeć i wiek – częściej występuje u kobiet w wieku 45-60 lat,
• podłoże genetyczne.

2. Choroba Hashimoto - objawy

Sama choroba Hashimoto nie wywołuje żadnych objawów, jednak schorzenie to ma charakter postępowy i z czasem dochodzi do rozwoju innych schorzeń i związanych z nim objawów, np. niedoczynność tarczycy. Do symptomów postępującej choroby Hashimoto zaliczamy:

• zmęczenie,
• osłabienie,
• przygnębienie i rozdrażnienie,
• suchość skóry,
• kłopoty z utrzymaniem wagi,
• zaparcia,
• przedłużony czas miesiączki,
• słabą tolerancję zimna,
• chrypkę,
• wole tarczycowe.

"Niszczyciele tarczycy" ukryci w twoim domu [7 zdjęć]

Środki antyadhezyjne wykorzystuje się do pokrywania powierzchni przedmiotów, aby nic do nich nie przylegało....

zobacz galerię

W cięższych przypadkach, gdy gruczoł tarczycowy ulega znacznemu powiększeniu, chorzy na chorobę Hashimoto mogą odczuwać ucisk lub uczucie pełności w gardle, czasami trudności w połykaniu pokarmów. W bardzo zaawansowanych przypadkach choroby Hashimoto (bardzo rzadko) pojawia się ból i tkliwość w okolicach tarczycy.

3. Choroba Hashimoto - diagnostyka i leczenie

Często chorzy na chorobę Hashimoto nie zdają sobie sprawy, że występuje u nich ta choroba tarczycy, ponieważ nie daje ona żadnych objawów. Dopiero gdy pojawiają się problemy z tarczycą, przeprowadzane są badania diagnozujące chorobę Hashimoto. Rozpoznanie choroby Hashimoto zaczyna się od wywiadu lekarskiego, wywiadu rodzinnego (występuje 50 proc. prawdopodobieństwo pojawienia się choroby, jeżeli występowała w rodzinie). Wykonywane jest badanie palpacyjne szyi, w którym wykrywa się niebolesne powiększenie gruczołu tarczowego, który ma twardą lub gumowatą konsystencję oraz guzowatą powierzchnię. W badaniach biochemicznych krwi wykrywane jest podwyższone miano przeciwciał anty-TPO-Ab, a także przeciwciała antytyreoglobulinowe (anty-TgAb), jak również przeciwciała przeciw receptorom TSH (przeciwciała TRAb). Badany jest również poziom hormonów tarczycy T3 i fT3 (trijodotyroniny) oraz T4 i fT4 (tyroksyny). Wykonywana jest także biopsja cienkoigłowa tarczycy (BAC), a następnie badanie histopatologiczne. Niekiedy pomocniczo w diagnozie choroby Hashimoto wykonywane jest badanie USG tarczycy, w którym wykrywa się hypoechogeniczny miąższ tarczycy.

Leczenie choroby Hashimoto polega na podawaniu leków immunosupresyjnych oraz sterydów (działanie przeciwzapalne), gdy jednak występuje już hipotyreoza, ich podawanie jest zbędne, a podawane są leki substytucyjne z hormonami tarczycy, głównie L-tyroksyną. Leczenie substytucyjne choroby Hashimoto niestety może trwać przez całe życie. Podczas leczenia choroby Hashimoto ważne są systematyczne wizyty u endokrynologa i ciągłe obserwowanie organizmu, a także informowanie lekarza o jakichkolwiek pojawiających się zmianach. Należy także przestrzegać odpowiedniej diety stosowanej w chorobach tarczycy.