Choroby przewodu pokarmowego mogą mieć wiele przyczyn i różny przebieg. Mogą być całkowicie wyleczalne albo zupełnie niegroźne, lecz także stanowić podstawę do wdrożenia specjalistycznego leczenia farmakologicznego czy nawet szpitalnego. Niektóre choroby układu pokarmowego stanowią bezpośrednie zagrożenie życia i tylko wczesne ich wykrycie pozwala na skuteczną walkę. Niektóre z nich natomiast są raczej niegroźne, jednak mają przewlekły charakter, co oznacza, że utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Choroby układu pokarmowego najczęściej dotyczą jelit, żołądka i nieprawidłowości w funkcjonowaniu flory bakteryjnej. Do tej grupy zaliczają się także wszelkiego rodzaju nietolerancje pokarmowe i reakcje alergiczne. Najczęściej występują alergie na laktozę, białka mleka, gluten i orzechy (zwłaszcza laskowe). Osoba uczulona oprócz objawów żołądkowych może odczuwać także duszności i zaobserwować obrzęki i wysypkę.
Najczęściej dolegliwości ze strony układu pokarmowego związane są z zaburzeniami trawienia. Najczęściej występującymi z nich są przede wszystkim zgaga, niestrawność i nadkwaśność. Związane są z nadmierną lub niewystarczającą produkcją kwasów żołądkowych, które podrażniają błony śluzowe i mogą powodować cofanie się treści pokarmowej z powrotem do dróg pokarmowych.
Choroby przewodu pokarmowego zwykle dają podobne objawy. W przypadku ich rozwoju najczęściej występują takie dolegliwości jak:
- biegunka lub zaparcia
- nudności i wymioty
- ból żołądka
- ból nadbrzusza lub podbrzusza
- ogólne osłabienie i zmęczenie
- gorączka
- bóle i zawroty głowy
- krwawe stolce
Mnóstwo ludzi cierpi także na wrzody żołądka i dwunastnicy. Są to uchyłki pojawiające się na błonach śluzowych. Mogą mieć różną wielkość i powodować szereg dolegliwości bólowych. Wrzody związane są przede wszystkim z nadmiernym stresem i niewłaściwą dietą (głównie paleniem papierosów i nadużywaniem alkoholu, a także stosowaniu wielu ostrych przypraw). Objawiają się przede wszystkim bólem w nadbrzuszu - zwykle wtedy, kiedy jesteśmy na czczo lub chwile po jedzeniu. Na rozwój wrzodów mają także wpływ kwasy żołądkowe, dlatego podstawą leczenie jest ich neutralizacja.
Do chorób przewodu pokarmowego zaliczają się także nowotwory. Najczęściej zmiany atakują komórki jelita grubego i odbytnicy, choć zdarzają się także nowotwory żołądka i jelita cienkiego. Rak jelita grubego najczęściej niestety ma charakter złośliwy, a jego leczenie jest długie i skomplikowane.