Objawy tzw. cichego udaru. Uszkodzenia mózgu wykrywane są dopiero podczas badania

Zaburzenia funkcji poznawczych i problemy z pamięcią, zmiany w sposobie chodzenia - to mogą być objawy tzw. cichego udaru, czyli udaru wynikającego z zatkania małych naczyń mόzgowych. Pacjenci nie zdają sobie sprawy z przyczyny swoich problemów, bo zmiany są wykrywane dopiero podczas wykonywania rezonansu magnetycznego. Tymczasem "cichy udar" zwiększa ryzyko wystąpienia udaru pełnoobjawowego.

1. Udar mózgu - objawy

Udary występują w skutek odcięcia dopływu krwi do części mózgu. 80 proc. przypadków to udary niedokrwienne, do których dochodzi w związku ze zwężeniem lub zablokowaniem tętnic doprowadzających krew do mózgu. Drugi rodzaj to udar krwotoczny, do którego z kolei dochodzi, gdy pęka naczynie krwionośne w mózgu.

- Do klasycznych objawów udaru mózgu należy nagłe, jednostronne osłabienie siły mięśniowej. Może ono dotyczyć twarzy np. opadnięcie kącika ust, kończyny górnej lub dolnej. Innymi słowy, jeśli niespodziewanie wykrzywi nam twarz, albo któraś z kończyn stanie się odczuwalnie słabsza, istnieje duże prawdopodobieństwo, że właśnie doświadczamy udaru mózgu - tłumaczy neurolog dr Adam Hirschfeld, członek zarządu Wielkopolsko-Lubuskiego Oddziału PTN.

Zobacz film: "Ciche oznaki udaru mózgu"

- Zaburzeniom siły mięśniowej mogą towarzyszyć lub występować samodzielnie, różnego typu nagłe zaburzenia czucia. Innym bardzo charakterystycznym objawem jest nagłe pojawienie się zaburzeń mowy. Osoba może mówić w sposób bełkotliwy i niewyraźny, ale również mówić prawidłowo, jednocześnie nie rozumiejąc zupełnie tego, co mówi się do niej. Niezależnie od typu zaburzeń mowy, są one zauważalne i raczej nie pozostawiają wątpliwości co do tego, że dzieje się coś niedobrego - dodaje lekarz.

Najczęstsze objawy udaru:

• opadanie jednej strony twarzy, kącika ust,
• zaburzenia mowy,
• niedowład kończyn,
• problemy z chodzeniem i z utrzymaniem równowagi,
• zaburzenia widzenia,
• zawroty głowy,
• silny ból głowy,
• zaburzenia pamięci.

2. Na czym polega "cichy udar"?

Okazuje się, że jest możliwy również tzw. cichy udar, czyli udar bez jawnych klinicznych objawów. W przeciwieństwie do udaru jawnego może on nie dawać charakterystycznych objawów, przez co znacznie trudniej go rozpoznać.

- Mamy całą klasyfikację udarów. Jedna z ocen dotyczy rozmiaru naczyń krwionośnych, które zostaną zatkane. Jest taka postać udaru zatokowego, w której dochodzi do zatykania drobnych naczyń mózgowych, a w związku z tym skutek w postaci objawów neurologicznych często jest bardzo znikomy, z reguły nieodczuwalny przez pacjenta. Jeżeli udar dotyczy dużego naczynia krwionośnego, to prawie zawsze te objawy występują. Oczywiście część osób może zignorować dolegliwości, ale z reguły pacjenci są świadomi, że dzieje się coś złego - tłumaczy prof. Konrad Rejdak, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Do udaru zatokowego, czyli tego, który powstaje w obszarze małych tętnic mózgowych, prowadzą zmiany najczęściej związane z nieuregulowanym nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, ale mogą to też być zaburzenia wrodzone. Generalnie określa się to jako angiopatia. Uszkodzenia wywołane przez "cichy udar" są wykrywane najczęściej przypadkowo podczas badań.

3. Objawy udaru utajonego

American Stroke Association szacuje, że gdy jedna osoba przechodzi udar jawny, aż 14 ma udar niejawny. Amerykanie szacują, że mogło go przejść 40 proc. osób powyżej 70. roku życia.

- Tzw. cichy udar może powodować subtelne oznaki, takie jak np. upośledzenie funkcji poznawczych - mówi prof. Karen Furie z Harvard Medical School. U pacjentów mogą pojawić się np. problemy z pamięcią.

Jakie mogą być sygnały wskazujące na przejście "cichego udaru"?

• problemy z równowagą,
• częste upadki,
• zmiany nastroju i niewyraźna mowa,
• dyskretne niedowłady w zakresie jednej kończyny lub naprzemiennie,
• zmniejszona zdolność myślenia i spowolnienie procesów myślowych.

Badania opublikowane na łamach pisma "Neurology" wykazały, że u ponad 170 osób z ponad 650 podczas rezonansu magnetycznego wykryto małe obszary martwej tkanki związane z zablokowaniem dopływu krwi. 66 pacjentów wcześniej zgłaszało objawy wskazujące na udar.

- Czasami objawy są obecne, ale mogą być przemijające, więc w większości pacjenci nie zdają sobie sprawy z występowania tychże zmian. Dopiero wykonanie badania tomograficznego, a najlepiej rezonansu może ujawnić wręcz rozlane zmiany niedokrwienne w obu półkulach mózgu. To świadczy o tym, że doszło do trwałego uszkodzenia mózgu - wyjaśnia prof. Rejdak.

Czym to skutkuje?

- Wiadomo, że te ubytki się kumulują i sprawiają, że wydolność mózgu maleje, a tym samym występują np. zaburzenia funkcji poznawczych. Jest to klasyczny przykład takiej choroby jak otępienie naczyniopochodne, może tez wystąpić zespół parkinsonowski. W badaniu neurologicznym są też wykrywane cechy niedowładu w zakresie kończyn. Często jest już za późno, żeby odwrócić te zmiany, ale można podjąć leczenie, żeby nie dopuścić do nowych - podkreśla neurolog.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.