Czym grozi nierozsądne korzystanie z klimatyzacji? Eksperci mówią o syndromie chorego budynku

Klimatyzacja to coraz popularniejsze rozwiązanie w polskich domach. Przynosi ulgę w upalne dni. Jeśli jednak będzie użytkowana nieprawidłowo, może przyczynić się do rozwinięcia chorób układu oddechowego, infekcji grzybiczych czy bakteryjnych.

Klimatyzacja może się przyczynić do wielu choróbKlimatyzacja może się przyczynić do wielu chorób
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Magdalena Pietras

"Syndrom chorego budynku"

Wśród najczęstszych konsekwencji zdrowotnych przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach jest tzw. syndrom chorego budynku. Jest to zespół dolegliwości zdrowotnych, które pojawiają się lub nasilają podczas przebywania w określonym budynku, a ustępują po jego opuszczeniu.

Objawia się on m.in. bólami głowy, katarem, kaszlem, wysypką, zmęczeniem czy trudnościami z koncentracją.

W 2023 roku w Indiach przeprowadzono badanie, w którym zestawiono dwie grupy po 200 zdrowych dorosłych. Pierwsza pracowała w klimatyzowanych biurach co najmniej 6-8 godzin dziennie, druga wykonywała obowiązki w pomieszczeniach bez AC.

Okazało się, że osoby z grupy klimatyzowanej częściej zgłaszały dolegliwości typowe dla syndromu chorego budynku, a u wielu z nich występowały alergie. Testy medyczne wykazały także gorszą wydolność płuc oraz większą liczbę absencji w pracy w porównaniu z pracownikami biur bez klimatyzacji.

Na chorobę narażone są przede wszystkim osoby, które przybywają w pomieszczeniach, gdzie działa niesprawna lub rzadko serwisowana klimatyzacja. Taki wadliwy sprzęt zamiast filtrować powietrze, rozprowadza alergeny, chemikalia i drobnoustroje.

Bakterie, wirusy i grzyby

Niewłaściwa konserwacja klimatyzacji sprzyja rozwojowi chorobotwórczych mikroorganizmów. Na przykład bakteria Legionella pneumophila, bytująca w wilgotnych instalacjach, może wywołać ciężką infekcję płuc znaną jako choroba legionistów. Objawy przypominają zapalenie płuc i mogą pojawić się nawet dwa tygodnie po ekspozycji.

W publikacji "Review of research on air-conditioning systems and indoor air quality control for human health" wspomniano nawet o śmiertelnych przypadkach choroby legionistów, gdzie do rozwoju schorzenia doszło w klimatyzowanych budynkach.

Wilgoć i kurz sprzyjają także rozwojowi pleśni, takich jak Aspergillus czy Cladosporium, które stanowią poważne zagrożenie dla osób z osłabioną odpornością. Zakażenia te dotyczą głównie układu oddechowego, ale mogą również atakować inne narządy.

We wspomnianym artykule opublikowanym w "Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine", autorzy mówią też o zarażeniu wirusem SARS wśród osób korzystających z systemu chłodzenia.

Suche powietrze

Nie bez znaczenia dla zdrowia jest fakt, że klimatyzacja obniża wilgotność powietrza, co może wysuszać błony śluzowe nosa i gardła. To z kolei osłabia naturalną barierę ochronną organizmu i ułatwia wnikanie opisanych bakterii oraz grzybów.

Jak bezpiecznie korzystać z klimatyzacji?

Klimatyzacja nie zawsze musi być zagrożeniem dla zdrowia. Kluczowe jest bezpieczne korzystanie z tego udogodnienia. Pozwoli to uniknąć wielu zagrożeń zdrowotnych.

Korzystając z klimatyzacji, należy:

  • regularnie wymieniać filtry,

  • czyścić urządzenie,

  • dbać o przeglądy techniczne,

  • utrzymywać odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Science Alert
  2. Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Na refundację poszło w tym roku ponad 15 mld zł. MZ o "niepokojącej tendencji"
Na refundację poszło w tym roku ponad 15 mld zł. MZ o "niepokojącej tendencji"
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Babciny sposób na cholesterol i wysoki cukier. W tej postaci jest najzdrowszy
Babciny sposób na cholesterol i wysoki cukier. W tej postaci jest najzdrowszy
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin