Dieta w chorobie jelita grubego – zasady, produkty zalecane i zakazane

Dieta w chorobie jelita grubego jest najczęściej stosowana przy nawracających biegunkach, przy zaostrzeniu różnych chorób w obrębie układu pokarmowego. Dieta jelitowa polega na wykluczeniu pewnych produktów spożywczych, które działają drażniąco na jelita. Jakie produkty należy wprowadzić do jadłospisu? Co warto wiedzieć?

1. Na czym polega dieta w chorobie jelita grubego?

Dieta w chorobie jelita grubego, tak zwana dieta jelitowa, polega na specjalnej modyfikacji jadłospisu. Stosuje się ją w celu leczenia oraz łagodzenie różnych dolegliwości, takich jak wzdęcia, ból brzucha czy biegunka. To dieta lecznicza stosowana przy różnych chorobach jelit.

Występujące w jelicie grubym choroby to między innymi:

Zobacz film: "Czy rak boi się noża?"

• choroba Leśniowskiego – Crohna, inaczej odcinkowe zapalenie jelit, które wywołuje przewlekłe biegunki, czasem z krwią, a także zaparcia i bóle brzucha. To choroba przewlekła,
• zespół jelita nadwrażliwego (drażliwego), które jest przewlekłą chorobą o charakterze czynnościowym. Polega na nawracających zaburzeniach pracy jelit i ich nadreaktywności,
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego, które jest przewlekłym schorzeniem przewodu pokarmowego, zaliczanym do nieswoistych chorób zapalnych jelit,
• choroba uchyłkowa jelita grubego, związana z obecnością w jelicie uchyłków,
• rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, czyli ostra choroba biegunkowa, cechująca się obecnością szarożółtych błon rzekomych na powierzchni błony śluzowej,
• polipy jelita grubego, czyli małe guzki rosnące w świetle jelita,
• choroba nowotworowa jelita grubego.

2. Zalecenia diety w chorobie jelita grubego

Dieta w chorobie jelita grubego powinna być lekkostrawna i ubogoresztkowa, zwana także dietą niskobłonnikową. Dzięki minimalnej zawartości błonnika jest delikatna dla jelit, nie uszkadza ich i nie obciąża. Ma to związek z tym, że produkty ciężkostrawne i zasobne w błonnik drażnią śluzówkę jelit, co może wywołać stan zapalny.

Ponadto zbyt duża ilość błonnika w diecie w przypadku chorych jelit może wywoływać nie tylko ich uszkodzenia, ale i problemy z wchłanianiem składników odżywczych. Dopuszczalna dzienna dawka błonnika pokarmowego w diecie lekkostrawnej to tylko 10 g. W przypadku osób zdrowych Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca spożywanie 25-40 gramów błonnika w ciągu doby. Dieta jelitowa zakłada jedzenie pięciu niewielkich, spożywanych regularnie posiłków w ciągu dnia. Kolację należy zjeść nie później niż trzy godziny przed snem. Pokarmy powinny być spożywane powoli i dokładnie przeżute.

Bardzo ważne jest, by posiłki przy chorobach jelit były świeże, przygotowane z produktów dobrej jakości. Nie należy jeść dań odgrzewanych czy rozmrażanych. Warto też pamiętać, że serwowanie jak najdrobniejszych produktów ułatwia pracę układowi pokarmowego i zdecydowanie redukuje objawy chorobowe. To dlatego pokarmy powinny być krojone, obrane, miksowane, przecedzane, ucierane bądź rozdrobnione. Warto również pamiętać, że dieta w chorobie jelita grubego powinna być dietą wysokoenergetyczną i wysokobiałkową, by móc dostarczać zarówno energii, jak i cennych substancji pokarmowych.

3. Produkty zalecane w diecie jelitowej

Dieta w chorobie jelita grubego powinna zawierać:

• oczyszczone produkty zbożowe, takie jak pieczywo pszenne, czerstwe pieczywo, suchary, bułki grahamki, jasne makarony, kasze drobnoziarniste, ryż biały, kasze takie jak kukurydziana, krakowska, manna, perłowa,
• chude mięsa i ryby, najlepiej duszone, pieczone, gotowane na parze lub w wodzie czy bulionie,
• niskotłuszczowe produkty mleczne,
• napary ziołowe (np. z mięty, kopru włoskiego czy suszonych jagód),
• zioła: koper włoski, kminek, majeranek, mięta.

4. Co wykluczyć z diety w chorobie jelita?

Dieta lekkostrawna polega na wykluczeniu wielu produktów, które uważa się za wartościowe i zdrowe. Mowa o pełnoziarnistych zbożach czy surowych warzywach i owocach.

W przypadku chorób jelita grubego należy wykluczyć takie produkty jak:

• rośliny strączkowe, kapustne i wzdymające: groch, fasola, kapusta, brukselka, jabłka, gruszki,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• tłuste mięsa, podroby, mięsa wędzone i wysoko przetworzone: gęś, baranina, tłusta wieprzowina,
• tłusty nabiał: sery żółte, serki topione,
• miód, cukier,
• ostre przyprawy,
• gotowe sosy, mieszanki przypraw,
• słodycze,
• napoje gazowane, skoncentrowane soki owocowe,
• wszelkie potrawy smażone, ciężkostrawne i tłuste,)
• duże ilości kawy,
• mocna herbata,
• alkohol.

Dokładne zalecenia co do spożywanych pokarmów w diecie przy chorobach jelita grubego są różne, w zależności od pojawiających się objawów i tolerancji różnych produktów. Bezwzględnie należy pamiętać o piciu płynów.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.