Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Łukasz Galus

Drożdżyca ust

Avatar placeholder
13.07.2015 15:42
Drożdżyca ust
Drożdżyca ust

Drożdżyca jamy ustnej jest chorobą wywoływaną przez grzyby drożdżopodobne, najczęściej z rodzaju Candida, w związku z czym bywa też nazywana kandydozą jamy ustnej. Przyjmuje się, że patogen ten zaliczany jest do tak zwanych organizmów komensalnych, czyli naturalnie bytujących w jamie ustnej i niewyrządzających szkody, dopóki nie wystąpią sprzyjające dla niego warunki rozwoju. Są to przede wszystkim immunosupresja (obniżenie zdolności obronnych organizmu), czy wyniszczenie.

spis treści

1. Przyczyny drożdżycy jamy ustnej

Drożdżyca wynika z immunosupresji bądź wyniszczenia, za którymi stoją:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

Osoby w podeszłym wieku są także predysponowane do rozwoju grzybic. Jest to spowodowane często współwystępowaniem kilku chorób, stosowaniem wielu leków oraz często pogorszeniem ogólnego stanu zdrowia i towarzyszącym temu wyniszczeniem.

Istnieją także miejscowe (lokalne) czynniki sprzyjające rozwojowi kandydozy:

  • mikrourazy, powodowane np. przez źle dopasowaną protezę stomatologiczną;
  • długotrwałe stany zapalne błony śluzowej;
  • zespół Sjörgena z towarzyszącą suchością w jamie ustnej;
  • brak higieny jamy ustnej;
  • palenie.

Fakty dotyczące przyczyn występowania grzybicy jamy ustnej można też wykorzystać w inny sposób - mianowicie, gdy pojawią się objawy sugerujące kandydozę jamy ustnej, jest to sygnałem nakazującym zastanowić się, czy nie kryje się za tym jakiś inny, poważny ogólnoustrojowy problem będący w stanie utajenia.

2. Rodzaje drożdżycy jamy ustnej

  • kandydoza pierwotna – mówimy o niej wówczas, gdy zmiany grzybicze pojawiają się wyłącznie w jamie ustnej;
  • kandydoza wtórna – występuje wtedy, gdy oprócz zmian na błonie śluzowej jamy ustnej stwierdza się je także np. na skórze czy innych błonach śluzowych. Często jest spowodowana czynnikami omawianymi powyżej.

3. Objawy kandydozy jamy ustnej

W zależności od objawów jakie wywołuje drożdżyca jamy ustnej stosuje się następującą klasyfikację:

  • kandydoza rumieniowa (atroficzna) - jest to najczęstsza postać, charakteryzująca się występowaniem czerwonego zabarwienia oraz zaniku brodawek nitkowatych na grzbiecie języka (język jest największym skupiskiem flory jamy ustnej, w związku z czym jest on główną lokalizacją grzybic w tej okolicy). Częstą przyczyna jej występowania jest długotrwała, bądź intensywna antybiotykoterapia. W diagnostyce różnicowej należy także uwzględnić atrofię błony śluzowej jamy ustnej z powodu niedoboru witaminy B12, czy żelaza. Dodatkowo pacjenci z tą postacią kandydozy mogą uskarżać się na suchość jamy ustnej, czy związane z nią zaburzenia smaku;
  • kandydoza rzekomobłoniasta – występuje pod postacią tak zwanych pleśniawek – są to białe, miękkie zmiany (przypominające ślady zsiadłego mleka). Dodatkowo charakterystyczne jest to, że dają się one usunąć np. przy pomocy szpatułki, pozostawiając czerwone, krwawiące podłoże. Choroba może zająć obszar całej jamy ustnej. Pacjenci dotknięci tym schorzeniem uskarżają się na suchość, pieczenie oraz zaburzenia smaku. Ból rzadko należy do podawanych objawów;
  • kandydoza hiperplastyczna – jest nazywana inaczej leukoplakią grzybiczą. Przedstawia się ona w postaci białych płytek lub grudek. Może się wiązać z nieprawidłowościami dotyczącymi układu immunologicznego, jak i endokrynnego, a także może występować w okolicy trójkąta zatrzonowego, u osób palących tytoń.

Forma rzekomobłoniasta, jak i rumieniowa są także związane z wirusem HIV oraz wywoływanym przez niego zespołem AIDS. Pierwsza z nich częściej występuje w pełnoobjawowej chorobie, natomiast druga u osób zainfekowanych bez objawów AIDS.

Kandydozę można także podzielić ze względu na dynamikę i okres choroby, na:

  • ostrą (rumieniowa, rzekomobłoniasta);
  • przewlekłą (rumieniowa, rzekomobłoniasta, hiperplastyczna).

Również inne stany zapalne jamy ustnej mogą być związane, bądź wtórnie zainfekowane drożdżakami z rodzaju Candida. Wśród nich wyróżniamy: zapalenie kątów ust - czerwone pęknięcia biegnące promieniście od kątów ust (mogą obejmować także czerwień wargową), zapalenie języka czy linijny rumień dziąsłowy.

4. Leczenie drożdżycy ust

W leczeniu kandydozy ust stosuje się leki przeciwgrzybicze przez około 14-28 dni (wliczając czas podawania leku po właściwej terapii, mający zapobiegać nawrotom). Stosuje się leki miejscowo oraz ogólnie. Oto ich przykłady:

  • nystatyna – np. w postaci tabletek do ssania;
  • mikonazol – krem;
  • ketokonazol – tabletki doustne, krem;
  • flukonazol – kapsułki doustne;
  • amfoterycyna B – w postaci roztworu.

We właściwym leczeniu, mającym także na celu zapobiec nawrotom, należy oczywiście uwzględnić eliminację czynników ryzyka oraz działania prozdrowotne:

  • leczenie chorób podstawowych, leżących u podstaw pojawienia się drożdżycy jamy ustnej;
  • usunięcie miejscowych czynników drażniących;
  • dopasowanie protez stomatologicznych;
  • suplementację witamin (zwłaszcza z grupy B);
  • dbanie o higienę jamy ustnej;
  • stosowanie diety bogatej w jogurty, kefiry, zapewniającą prawidłową mikroflorę bakteryjną.

Drożdżyca jamy ustnej może być oznaką poważnej choroby - po wystąpieniu jej objawów nie warto zwlekać z wizytą u lekarza.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze