Farmakolog - kim jest, praca farmakologa, umiejętności

Każdy z nas przyjmuje leki raz na jakiś czas, a spora część osób leczy się przewlekle. Większość nie jest jednak świadoma jaką drogę pokonują produkty lecznicze, zanim można je kupić. Jakie znaczenie ma praca farmakologa?

1. Czym jest farmakologia?

Farmakologia to dziedzina medycyny i farmacji, która skupia się na działaniu leków, ich wpływie na organizm oraz skutkach, jakie mogą wywołać. Farmakologia sprawdza budowę i właściwości substancji chemicznych, które mogą mieć pozytywne właściwości w przypadku konkretnych chorób czy dolegliwości.

Określa też, w jakich sytuacjach ich zastosowanie będzie uzasadnione, jaka dawka okaże się najlepsza i na jakie skutki uboczne może być narażony pacjent.

2. Na czym polega farmakologia?

Farmakologia dzieli się na dwa obszary badawcze. Jednym z nich jest farmakokinetyka - nauka sprawdzająca w jaki sposób organizm oddziałuje na lek według ADME:

• A - absorpcja (sposób przyjmowania leku),
• D - dystrybucja (droga leku wewnątrz organizmu),
• M - metabolizm (przekształcenie leku)
• E - eliminacja (pozbycie się leku przez organizm).

Drugim obszarem badawczym jest farmakodynamika, która określa wpływ leku na organizm. Przed dopuszczeniem produktu do sprzedaży konieczna jest wiedza o zachowaniu komórek i receptorów po podaniu środka. To dzięki temu możliwe jest stworzenie listy ewentualnych skutków ubocznych i określenie bezpieczeństwa stosowania konkretnego preparatu.

3. Kim jest farmakolog?

Farmakolog to specjalista, który bada leki i określa najlepszy sposób dawkowania, tak by zminimalizować ryzyko pojawienia się działań niepożądanych. To dzięki pracy farmakologa ulotki leków są szczegółowe i zawierają wszystkie istotne informacje.

Zwykle farmakolog pracuje w laboratorium i nie ma okazji do bezpośredniego kontaktu z pacjentem. Wyjątkiem są sytuacje, gdy specjaliści prowadzą jednocześnie własne apteki lub działalność, związaną z produkcją czy dystrybucją leków.

4. Jak wygląda praca farmakologa?

Głównym zadaniem farmakologa jest badanie leków przed wprowadzeniem ich na rynek i jakiś czas po dopuszczeniu ich do obrotu. Wprowadzenie leku na rynek dzieli się na kilka części.

Pierwszym etapem jest faza przedkliniczna, czyli testy bez udziału ludzi. W tym czasie produkt musi zostać sprawdzony na co najmniej dwóch gatunkach zwierząt.

Następnie rozpoczyna się faza kliniczna, czyli testy leku na ochotnikach. Środek jest przyjmowany przez kilkanaście osób, znajdujących się w trzech różnych ośrodkach badawczych.

Część testerów zażywa placebo, tak by określić czy rzeczywiście lek wywiera wpływ na organizm. Kolejnym krokiem jest porównanie działania leku z placebo na dużo większej grupie, czasem nawet kilku tysiącach osób.

Dopiero po pozytywnych wynikach testów produkt może pojawić się na półkach w aptece. W późniejszym czasie farmakolog musi monitorować, pojawiające się zgłoszenia o skutkach ubocznych.

5. Umiejętności farmakologa

Farmakolog posiada wiedzę na temat:

• działania leków,
• interakcji pomiędzy lekami,
• czynników wpływających na działanie leków,
• oceny przedklinicznej leku,
• przepisów, dotyczących badań klinicznych.

6. Farmacja, farmaceutyka a farmakologia

• farmacja - zespół nauk, powiązanych z substancjami wpływającymi na zdrowie człowieka,
• farmaceutyka - gałąź gospodarki, skupiająca się na badaniu, produkcji i sprzedaży leków,
• farmakologia - dziedzina farmacji, zajmująca się testowaniem działania leków na ludzi.