Galantamina – działanie, zastosowanie i działania niepożądane
Galantamina to organiczny związek chemiczny, który naturalnie występuje w cebulach przebiśniegu. Jako substancja czynna leku jest stosowana w zwalczaniu chorób przebiegających z uszkodzeniem nerwów obwodowych i zaburzeniami w przekaźnictwie nerwowym, w leczeniu pooperacyjnej atonii pęcherza moczowego i jelit, a także w zatruciach kurarą. Co warto o niej wiedzieć?
1. Co to galantamina?
Galantamina (łac. galantaminum) to organiczny związek chemiczny, alkaloid izochinolinowy, inhibitor acetylocholinoesterazy. Naturalnie występuje w cebulach przebiśniegu.
Ponieważ jest związkiem zawierającym azot, który można pozyskać syntetycznie lub wyizolować z cebulek i kwiatów, jest lekiem stosowany w zwalczaniu chorób przebiegających z uszkodzeniem nerwów obwodowych i zaburzeniami w przekaźnictwie nerwowym.
Jest wykorzystywany również w leczeniu pooperacyjnej atonii pęcherza moczowego i jelit, a także w zatruciach kurarą. Ponadto galantamina zwiększa stężenie acetylocholiny.
2. Działanie galantaminy
Galantamina jest odwracalnym inhibitorem acetylocholinoesterazy (AChE) oraz modulatorem receptora nikotynowego. Działa w obrębie połączeń w sieci neuronalnej oraz płytki nerwowo-mięśniowej. Nasila aktywność układu cholinergicznego.
Substancja przenika do ośrodkowego układu nerwowego i ułatwia przewodnictwo nerwowe. Galantamina działa parasympatykomimetycznie, zwiększając napięcie mięśni szkieletowych, powodując skurcz oskrzeli, nasilając wydzielanie potu i soków trawiennych oraz zwężając źrenice.
Jako lek stosowana jest w zwalczaniu chorób przebiegających z uszkodzeniem nerwów obwodowych i zaburzeniami w przekaźnictwie nerwowym. Ponadto usprawnia pamięć u osób zdrowych.
Galantamina podawana osobom z otępieniem typu Alzheimera poprawia funkcje poznawcze, zdolności ogólnego funkcjonowania, czynności życia codziennego i opóźnia wystąpienie zaburzeń zachowania. Ponadto antagonizuje efekty działania niedepolaryzujących leków zwiotczających mięśnie szkieletowe.
Zobacz także:
3. Zastosowanie galantaminy
Galantamina jest lekiem stosowanym w zwalczaniu chorób nerwowo-mięśniowych, rdzenia kręgowego, przebiegających z uszkodzeniem nerwów obwodowych i zaburzeniami w przekaźnictwie nerwowym, na przykład w różnych postaciach otępienia.
Substancja stosowana jest w terapii choroby Alzheimera, ponieważ zwiększa poziom deficytowego w tej chorobie neuroprzekaźnika, jakim jest acetylocholina na drodze hamowania enzymu acetylocholinoestarazy.
Jest również obecna w terapiach innych chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona, choroba Picka, mózgowe porażenie dziecięce, zapalenie nerwu trójdzielnego, a także w miastenii, rwie kulszowej, polineuropatiach i miopatiach.
Ponadto, z uwagi na działanie kurcząco na mięśnie, galantaminę stosuje się w leczeniu pooperacyjnej atonii pęcherza moczowego i jelit, a także w zatruciach kurarą. Galantaminę można również znaleźć w suplementach diety, ponieważ:
- może wspomagać prawidłową jakość snu, ułatwia zasypianie. Jest też popularna jako środek indukujący[świadomy sen, powoduje zwiększenie ostrości, długości i pamięci marzeń sennych,
- może działać relaksująco i łagodzić poziom stresu,
- polepsza przewodnictwo nerwowo-mięśniowe,
- zwiększa funkcje poznawcze, poprawiając pamięć i proces odtwarzania zapamiętanych informacji. Galantamina poprawia funkcje poznawcze u osób zdrowych, głównie na drodze zwiększonej aktywności neuroprzekaźnika acetylocholiny.
4. Skutki uboczne i przeciwwskazania
Zażywanie galantaminy może wywołać skutki uboczne, takie jak nudności i biegunka. Inne działania niepożądane to:
- zwężenie źrenicy,
- nadmierne łzawienie,
- przyspieszony oddech,
- bradykardia,
- blok przedsionkowo-komorowy,
- stenokardia,
- kołatanie serca,
- zawroty i bóle głowy,
- bezsenność,
- kurcz oskrzeli,
- nadmierne wydalanie wydzieliny z nosa i oskrzeli,
- ślinotok,
- nasilona perystaltyka,
- bóle brzucha,
- hipotonia,
- nadciśnienie,
- utrata apetytu,
- zmniejszenie masy ciała,
- nadmierna potliwość,
- skurcze mięśni,
- świąd,
- wysypka skórna,
- pokrzywka,
- nieżyt nosa,
- ciężkie reakcje nadwrażliwości,
- utrata świadomości.
Należy pamiętać, że leki z właściwościami antycholinergicznymi, które przekraczają barierę krew/mózg, takie jak atropina, benztropine i triheksyfenidyl, przeciwdziałają skutkom galantaminy.
Działanie galantaminy może pogarszać: astma, choroby płuc, padaczka lub w przeszłości napady padaczkowe, choroby serca, w tym wolne bicie serca lub szmer serca, nerek lub wątroby, choroby wrzodowe żołądka, problemy oddechowe i chore drogi moczowe. Nie należy stosować jej w okresie ciąży i karmienia piersią.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.