Gastropatia żółciowa – objawy, przyczyny, dieta i leczenie

Gastropatia żółciowa to niezapalne uszkodzenie błony śluzowej żołądka, które należy do grupy tak zwanych chemicznych zapaleń żołądka. Stanowią one do 10% wszystkich zapaleń narządu.

Jakie są przyczyny gastropatii żółciowej?

Gastropatia żółciowa jest wywołana długotrwałym działaniem na błonę śluzową żołądka pochodzącej z dwunastnicy żółci. Rozwija się, gdy w żołądku obecna jest żółć, która w warunkach prawidłowych nie powinna się tam znajdować. Ponieważ substancja jest silnie toksyczna, podrażnia śluzówkę żołądka.

Przyczyną przemieszczenia się żółci do żołądka, co może powodować uszkodzenie jego błony śluzowej, są zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego. Sytuacja jest typowa dla refluksu dwunastniczo-żołądkowego, także zabiegu usunięcia pęcherzyka żółciowego czy operacji żołądka.

Jakie są objawy gastropatii żółciowej?

Objawy gastropatii żółciowej są zwykle niespecyficzne. Najczęściej pojawiają się symptomy tak zwanej dyspepsji (ból brzucha, pieczenie w nadbrzuszu, odbijanie czy szybkie uczucie sytości w czasie posiłku, nieadekwatne do ilości zjedzonego pokarmu), także nudności, czasem wymioty.

Co ważne, patologii nie muszą towarzyszyć jakiekolwiek dolegliwości. To dlatego często jest ona rozpoznawana przypadkowo podczas badań endoskopowych, które są przeprowadzane z innych przyczyn.

Rozpoznanie gastropatii żółciowej ustala się na podstawie badania przedmiotowego oraz podmiotowego, kluczowe jest stwierdzenie zmian w obrazie endoskopowym. Wynik badania ilustruje takie zmiany jak zaczerwienienia śluzówki i wytapetowania kryształkami żółci.

Leczenie objawów gastropatii żółciowej ma charakter zarówno objawowy, jak i przyczynowy. W terapii mającej na celu złagodzenie lub wyeliminowanie objawów choroby stosuje się leki wiążące kwasy żółciowe, dostępne bez recepty leki zawierające kwas alginowy.

W postępowaniu, którego celem jest usunięcie przyczyny choroby, włącza się tak zwane leki prokinetyczne, czyli wpływające na przemieszczanie się treści pokarmowej w przewodzie pokarmowym. Czasem niezbędna jest operacja przeprowadzana w celu korekty anatomicznej oraz uniknięcia zarzucania treści dwunastniczej z żółcią do żołądka. Gastropatia na ogół ustępuje, gdy wyeliminuje się czynnik drażniący żołądek.

Gastropatia żółciowa – dieta

W przypadku gastropatii żółciowej bardzo ważne jest stosowanie diety lekkostrawnej z ograniczaniem produktów pobudzających wydzielanie soku żołądkowego i ciężkostrawnych. To:

• mocne wywary mięsne i warzywne,
• potrawy smażone,
• napoje gazowane,
• kawa, mocna herbata,
• ostre przyprawy, ocet, musztarda,
• produkty tłuste, np. tłuste mięsa i przetwory, sery twarde, śmietana,
• produkty wzdymające, takie jak strączki, warzywa kapustne,
• warzywa podrażniające, takie jak cebula, czosnek, por.

Konieczne jest zaprzestanie spożywania alkoholu i palenia papierosów.

Gastropatia żółciowa nie jest jedyną postacią gastropatii, to jest choroby, przyczyną której jest uszkodzenie błony śluzowej żołądka.

Wyróżnia się także inne rodzaje gastropatii. To gastropatia wrotna, gastropatia nadżerkowa czy gastropatia grudkowa. Najbardziej powszechnym typem choroby jest gastropatia rumieniowa, istotą której jest jej nadmierne przekrwienie i zapalenie, powoduje podrażnienie żołądka przez alkohol, leki, toksyny lub zakażenie Helicobacter pylori. Podobną postać przyjmuje gastropatia rumieniowo-wysiękowa.

Wyróżnia się wiele przyczyn gastropatii. Należy do nich:

• nadużywanie alkoholu,
• szkodliwe działanie leków. To głównie NLPZ, czyli niesterydowe leki przeciwzapalne czy kwas acetylosalicowy,
• chemioterapia, radioterapia,
• nadwrażliwość pokarmowa,
• szkodliwe działanie żółci,
• patologie sąsiednich narządów – dwunastnicy czy wątroby (np. marskość wątroby),
• infekcje wirusowe i bakteryjne, zakażenie Helicobacter pylori,
• choroby autoimmunologiczne (komórki odpornościowe atakują nasze własne tkanki i narządy),
• urazy, poparzenia, utrata znacznej ilości krwi – wówczas dochodzi do niedotlenienia błony śluzowej żołądka.

Leczenie gastropatii zależy od ustalonej w procesie diagnostyki przyczyny.