Grzybica języka – rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie
Grzybica języka to stosunkowo częste schorzenie, wywoływane najczęściej przez grzyb Candida albicans. Tego typu infekcja może dotknąć zarówno dorosłych, jak i dzieci. Jej objawy są zazwyczaj charakterystyczne i łatwe do rozpoznania. Jakie są jej symptomy? Kiedy należy zgłosić się do lekarza? Jak leczyć grzybicę języka?
1. Czym jest grzybica języka?
Grzybica języka jest jednym z rodzajów grzybicy jamy ustnej (kandydozy jamy ustnej, drożdżycy jamy ustnej). Należy ona do stosunkowo częstych schorzeń, wywoływanych najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida albicans. W jej przebiegu zaobserwować można zwykle biały nalot na języku, ból, czy zaburzenie odczuwania smaku.
Grzybica języka, czy grzybica jamy ustnej objawia się najczęściej u osób z osłabioną odpornością. Infekcje tego typu dotyczą często niemowląt i dzieci. Grzybica języka pojawia się też nierzadko u osób starszych, noszących protezy zębowe oraz palaczy tytoniu. Problem pojawia się też często w nabytych zespołach niedoboru odporności, u osób poddanych leczeniu immunosupresyjnemu po przeszczepach narządów, w okresie leczenia chorób nowotworowych oraz u chorych na AIDS.
2. Rodzaje grzybicy języka
Grzybica na języku to jedna z postaci, jaką może przybrać kandydoza jamy ustnej. Infekcja ta może występować nie tylko w obrębie języka, ale też całej jamy ustnej, na ustach, a nawet w gardle. Grzybicze zapalenie jamy ustnej może mieć postać ostrą lub przewlekłą.
Z uwagi na charakterystyczne objawy, dzieli się je na następujące rodzaje:
- Kandydoza rzekomobłoniasta ostra – chorują na nią najczęściej noworodki, niemowlęta, a także osoby dorosłe z osłabionym systemem odpornościowym. Ten rodzaj grzybicy języka u niemowląt określany jest mianem pleśniawek. Objawami kandydozy rzekomobłoniastej ostrej są: zmieniona zapalnie błona śluzowa jamy ustnej policzków, dziąsła i gardła, kredowo-białe naloty na języku o konsystencji zsiadłego mleka, które dają się łatwo usunąć, a pod nimi uwidacznia się żywoczerwone podłoże. Najczęściej tymi zmianami objęte są podniebienie i język. Często pojawiają się zapalenia warg i suchość języka.
- Kandydoza zanikowa ostra – najczęściej występuje u osób z nieuregulowaną cukrzycą i u osób biorących antybiotyki. Tego rodzaju kandydoza jamy ustnej objawia się poprzez: silnie zaczerwienioną błonę śluzową jamy ustnej i gardła z widocznymi pojedynczymi lub zlewającymi się ogniskami grzybiczymi, białymi lub biało-kremowymi. Występują również obrzęk i pieczenie języka, zapalenie kącików ust z naciekaniem policzków i warg.
- Kandydoza rzekomobłoniasta przewlekła – ta grzybica języka występuje najczęściej u ludzi z nabytym zespołem braku odporności (AIDS), u ludzi poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu oraz chorujących na grzybice wewnętrzne z odpornością na leczenie antybiotykami. Objawy są podobne do tych, które pojawiają się w postaci ostrej. Zmiany chorobowe obejmują język i podniebienie. Mogą występować zaburzenia połykania.
- Kandydoza zanikowa przewlekła – zazwyczaj pojawia się u osób, które noszą protezy zębowe. Grzybica zanikowa przewlekła występuje głównie na podniebieniu pod płytą protezy. Nierzadko umiejscawia się na języku, który może ulegać całkowitemu wygładzeniu. Wykwity mają charakter rozległych plam lub rozlanych rumieni.
- Kandydoza rumieniowa przewlekła – przewlekły stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej, języka oraz gardła. Na powierzchni śluzówki uwidaczniają się białe, rozsiane naloty.
- Kandydoza rozrostowa przewlekła – to rozwój drożdżaków Candida na języku i błonie śluzowej jamy ustnej, charakteryzujący się występowaniem białych, spoistych tarczek. Tarczki na języku są twarde, szorstkie, trudno oddzielają się od podłoża. Mają nieregularne kształty, ale są wyraźnie odgraniczone, otoczone rumieniem.
- Kandydoza grudkowa przewlekła – grzybica jamy ustnej, która charakteryzuje się płytkami na błonie śluzowej, pieczeniem języka i nadwrażliwością na kwaśne i ostre potrawy.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Czy biały nalot na języku to grzybica? - odpowiada dr n. med. Krzysztof Gierlotka
- Czy grzybica jamy ustnej jest zaraźliwa? - odpowiada lek. Łukasz Wroński
- Grzybica języka i brak poprawy po leczeniu - odpowiada lek. Aleksandra Witkowska
3. Przyczyny grzybicy języka
Grzybica języka jest poważnym problemem stomatologicznym. Czynnikiem wywołującym grzybicę języka i gardła są grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida. Na rozwój grzybicy w buzi mają również wpływ: odporność organizmu, wiek osoby, sposób odżywiania się i warunki socjalne.
Czynniki zwiększające ryzyko infekcji grzybiczej w jamie ustnej, to:
- zaburzenia hormonalne,
- zmiany nabłonkowe,
- zmiany w składzie mikroflory bakteryjnej,
- cukrzyca,
- niedoczynność tarczycy,
- nadczynność przytarczyc,
- dieta wysokowęglowodanowa,
- niedobory żelaza lub kwasu foliowego,
- immunosupresja.
4. Objawy grzybicy języka
Jak wygląda grzybica języka? Na zdjęciach jamy ustnej z grzybicą widać najczęściej charakterystyczny biały nalot na języku. Co istotne biały nalot często może obejmować nie tylko język, ale też podniebienie. Oprócz tego pojawiają się także inne typowe symptomy.
Grzyb na języku może objawiać się też poprzez:
- białawe plamy o wyglądzie ściętego mleka na błonie śluzowej,
- nadżerki i owrzodzenia,
- zapalenie języka,
- zajady, bolesne pęknięcia w kącikach warg, ust.
Grzybicy może towarzyszyć także nieprzyjemny zapach. U osób, które na co dzień noszą protezy może pojawić się także rumień dziąsłowy.
Grzybica języka może powodować też duży dyskomfort. U chorych pojawić się może bolesność lub pieczenie, a nawet utrata smaku.
Zobacz także:
5. Jak rozpoznać grzybicę języka?
Osoby, które zauważą u siebie biały nalot na języku, ból języka, suchość w gardle i nieprzyjemny zapach z ust, powinny skontaktować się z lekarzem. Specjalista kieruje pacjenta na badania w kierunku grzybicy jamy ustnej.
Jaki lekarz zajmuje się tego typu schorzeniami? Zwykle wystarczy wizyta u lekarza rodzinnego. Specjalista najczęściej zleca wykonanie badania mykologicznego, które pozwala zidentyfikować rodzaj chorobotwórczego grzyba.
Wyhodowanie grzybów warunkach laboratoryjnych i podanie wyników trwa nawet do 7 dni. Na podstawie wyników lekarz może określić wrażliwości drobnoustroju i dobrać lek na grzybicę języka, który zwalczy określony typ patogenu.
6. Sposoby leczenia grzybicy języka
Co na grzybicę języka? W leczeniu kandydozy języka wykorzystuje się zwykle preparaty miejscowe – roztwory do płukania jamy ustnej, żele (np. mikonazol), czy specjalne preparaty do pędzlowania (np. nystatyna).
Jeśli drożdżyca języka jest bardzo nasilona, lekarz może zalecić także przyjmowanie doustnych leków na grzybicę jamy ustnej.
Grzybica języka – domowe sposoby
Farmakologiczne leczenie warto wspomagać sposobami domowymi. Grzybicę jamy ustnej leczy się dietą z małą ilością węglowodanów.
Pomocne mogą być także ziołowe płukanki i herbatki. Co na grzybicę jamy ustnej i języka? Warto sięgnąć po szałwię, jeżówkę, czy nagietek. Terapię może wspomóc także stosowanie ekstraktu z czosnku pospolitego.
Poza tym, przy drożdżakowym zapaleniu jamy ustnej warto wzmocnić organizm preparatami probiotycznymi i kompleksowym zestawem witamin. Obowiązkowe jest uzupełnienie diety o Lactobacillus acidophilus. Skuteczny w walce z grzybicą na języku jest również błonnik pokarmowy.
Czy grzybica języka jest zaraźliwa?
Grzybica jamy ustnej, w tym języka, jest zaraźliwa. Do zarażenia najczęściej dochodzi poprzez kontakt ze śliną osoby zmagającej się z drożdżakami na języku.
Do zakażenia może również dojść także na skutek korzystania z tej samej szczoteczki do zębów. Ponadto zarazić się można, korzystając z tej samej (nieumytej) butelki, szklanki, czy z tych samych sztućców, co osoba chora na grzybicę jamy ustnej.
7. Ile trwa leczenie grzybicy języka?
Jak długo trwa grzybica jamy ustnej? Leczenie to najczęściej długotrwały proces. Wiele zależy oczywiście od fazy rozwoju grzybicy oraz od indywidualnej reakcji pacjenta na leczenie. Zwykle jednak kuracja trwa aż kilka tygodni.
Warto pamiętać także o tym, że kandydoza na języku ma charakter nawrotowy, dlatego ważnym elementem walki jest odpowiednia profilaktyka (regularne wizyty u dentysty, rzucenie palenia, zdrowa dieta, leczenie chorób przewlekłych) oraz właściwa higiena jamy ustnej.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.