Guz olbrzymiokomórkowy - objawy, rodzaje, diagnostyka, leczenie
Guz olbrzymiokomórkowy to rzadko występujący śródszpikowy guz niszczący tkankę kości. Składa się z wielojądrzastych komórek olbrzymich – stąd jego nazwa. Występuje u dorosłych pomiędzy 20. a 40. rokiem życia, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Pierwszy opis guza olbrzymiokomórkowego kości pochodzi z XVIII wieku. Jego twórcą był Cooper. Natomiast dokładniejszej charakterystyki choroby dokonali w 1940 roku Jaffe i Lichtenstein, którzy odróżnili guz olbrzymiokomórkowy od innych zmian kostnych, w skład których wchodzą komórki olbrzymie.
1. Guz olbrzymiokomórkowy - objawy i rodzaje
Guz olbrzymiokomórkowy objawia się poprzez bóle kości i obrzęk. Występuje głównie w nasadach kości długich, szczególnie w obrębie stawu kolana, a także w nasadach bliższych piszczeli, rzadko w kościach płaskich. Guz jest bogato unaczyniony, dlatego w badaniu makroskopowym ma ciemnobrązową barwę. Niekiedy widoczne są zmiany torbielowate lub ogniska martwicy. Natomiast obraz mikroskopowy wskazuje na obecność dwóch populacji komórek: owalnych lub okrągłych komórek jednojądrowych (właściwych komórek nowotworowych) oraz wielojądrzastych komórek olbrzymich. Z powodu lokalizacji symptomy guza bywają mylnie uznawane za oznakę zapalenia stawu. Często występuje ograniczona ruchomość, a w zaawansowanym stadium choroby mogą mieć miejsce złamania patologiczne. Guz olbrzymiokomórkowy jest niemal zawsze zmianą łagodną, ale charakterystyczny jest dla niej nieprzewidywalny przebieg. Mimo usunięcia guza mogą pojawić się miejscowe wznowy lub przerzuty do płuc. Jednak po ich wycięciu rokowania dla chorego są zwykle bardzo dobre. U 5-10% chorych występują postaci złośliwe guza olbrzymiokomórkowego. Mogą one być zmianami pierwotnymi lub pojawić się na podłożu łagodnych guzów. Dość często do złośliwienia przyczynia się uprzednie poddanie się radioterapii.
Wyróżnić można:
- postać łagodną śródkostną – nie powoduje ścieńczenia warstwy korowej,
- postać aktywną – wywołuje ścieńczanie się i rozdęcie warstwy korowej,
- postać agresywną – przebija warstwę korową i nacieka na tkankę miękką.
2. Guz olbrzymiokomórkowy - diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie guza stawia się na podstawie badania rentgenowskiego, badania magnetycznego rezonansu jądrowego, badania tomografii komputerowej, badania cytopatologicznego, biopsji cienkoigłowej. W jaki sposób przyczyniają się do diagnozy guza olbrzymiokomórkowego?
- Badanie rentgenowskie ma za zadanie ukazać tkankę kostną, która jest częściowo przepuszczalna dla promieniowania.
- Badanie cytopatologiczne, do którego materiał jest pobrany za pomocą biopsji cienkoigłowej, umożliwia uwidocznienie obydwu populacji komórek obecnych w guzie.
- Tomografia komputerowa jest użyteczna podczas planowania leczenia operacyjnego.
- Magnetyczny rezonans jądrowy służy do określenia zmiany w szpiku i tkance kostnej. Ponadto pomaga ocenić stopień zajęcia sąsiedniego stawu. Badanie u większości chorych wykazuje obecność hemosyderyny.
Leczenie guza olbrzymiokomórkowego obejmuje resekcję chirurgiczną i wyłyżeczkowanie. W przypadkach guzów nieoperacyjnych stosuje się radioterapię. Często w wyniku interwencji chirurgicznej dochodzi do upośledzenia funkcji przylegającego stawu.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.