Guzek za uchem - przyczyny, objawy i leczenie
Guzek za uchem jest zmianą, która nie tylko wygląda nieestetycznie, ale i niepokoi. Czy słusznie? Lepiej dmuchać na zimne i pokazać guz lekarzowi, zwłaszcza w niektórych okolicznościach. Ma to związek z tym, że może to być zarówno niegroźny kaszak czy powiększenie węzła chłonnego podczas infekcji, ale i objaw choroby nowotworowej.
1. Co oznacza guzek za uchem?
Guzek za uchem to zmiana, która może pojawić się z kilku powodów. Najczęściej jest to niegroźny kaszak czy powiększony węzeł chłonny. Bywa jednak, że to objaw nowotworu.
W zależności od przyczyny zgrubienia za uchem mają różne rozmiary i charakter. Mogą powodować bolesność lub nie dawać żadnych dolegliwości. Nie każda zmiana wymaga leczenia.
Guzek za uchem – kaszak
Miękki guzek za uchem może być kaszakiem. To rodzaj zmiany skórnej o charakterze torbieli zastoinowej. Powstaje, gdy dojdzie do zablokowania kanalika wyprowadzającego sebum z gruczołu, a zalegająca wydzielina nie może wydostać się na zewnątrz.
Kaszak za uchem jest nieduży, można go przesuwać. Ma gładką powierzchnię i cielisty kolor z żółtawym odcieniem i różne wymiary: od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Często na środku widać ciemniejszy punkt. To zatkany przewód mieszka włosowego.
Przyczyną jego powstania może być zapalenie mieszków włosowych lub nieprawidłowa praca gruczołów łojowych, ale także niedostateczna higiena czy stosowanie nieodpowiednich kosmetyków.
W sytuacji, gdy dojdzie do nadkażenia, guzek zmienia wygląd i charakter. Powiększa się, staje obrzmiały i boli pod wpływem dotyku. Wydzielina, którą zawiera gulka za uchem będąca kaszakiem, staje się cuchnąca i ropna.
Guzek za uchem – powiększony węzeł chłonny
Guzek za uchem może być powiększonym węzłem chłonnym, co świadczy o wzmożonej aktywności układu odpornościowego. Zadaniem węzłów jest produkcja przeciwciał, co ma zlikwidować patogeny. To istotny element układu immunologicznego.
O powiększonym węźle chłonnym mówi się, gdy jego średnica wynosi co najmniej jeden centymetr. Zmiana może być bolesna pod wpływem dotyku, a skóra wokół niej bywa zaczerwieniona i obrzęknięta.
Guzek przy uchu pod skórą czy guz pod uchem pojawia się często, gdy rozwija się stan zapalny wewnątrz ucha lub w obrębie jamy ustnej, ale i w sytuacji znacznie osłabionej odporności organizmu, gdy organizm walczy z chorobą.
Do powiększenia węzłów chłonnych za uchem dochodzi podczas różnych infekcji:
- infekcji wirusowych, takich jak przeziębienie czy grypa, ale także chorób zakaźnych, takich jak odra, ospa, różyczka czy zakażenie wirusem opryszczki, wirusowe zapalenie ucha czy zapalenie migdałków,
- infekcji bakteryjnych, takich jak angina, zakażenia gronkowcem, bakteryjne zapalenie ucha czy zapalenie migdałków,
- stanów zapalnych dziąsła lub zębów, w przebiegu próchnicy zębów. Duży węzeł chłonny na szyi lub za uchem może być powikłaniem źle leczonego lub nieleczonego zęba,
- choroby odzwierzęcej, takiej jak np. toksoplazmoza, borelioza,
Guz przy uchu może mieć również związek z chorobą autoimmunologiczną, taką jak toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów czy choroba Hashimoto. Nie bez znaczenia jest nadwrażliwości na leki.
Guzek za uchem - objaw choroby nowotworowej
Duży, niebolesny i twardy guzek za uchem może być objawem nowotworu, zarówno białaczki, jak i chłoniaka Hodgkina, nazywanego ziarnicą złośliwą, który jest nowotworem układu limfoidalnego. Może być także przerzutem nowotworowym.
Rzadziej guzek za uchem może okazać się guzem ślinianki przyusznej. Choroba nowotworowa ślinianek przyusznych wywołuje zmianę, która może mieć charakter zarówno łagodny, jak i złośliwy.
2. Guzek za uchem – kiedy do lekarza?
Guzek za uchem zwykle budzi lęk. Choć najczęściej nie jest powodem do niepokoju, czasem wymaga kontaktu z lekarzem rodzinnym lub dermatologiem. Wskazaniem do wizyty jest:
- bolący guzek za uchem,
- obrzęk i zaczerwienienie zmiany,
- guz za uchem, który powiększa swoje rozmiary (jego średnica przekracza 1-1,5 cm),
- wyciek ropy bądź płynu ze zmiany,
- gorączka, osłabienie, stan podgorączkowy, nadpotliwość (szczególnie w nocy), silny ból za uchem, obrzęk szyi, nagła utrata masy ciała.
3. Guzek za uchem – diagnostyka i leczenie
W diagnostyce guzów ważne jest nie tylko badanie przedmiotowe i podmiotowe, ale i USG, czasem tomografia komputerowa. Badanie pozwala na zróżnicowanie, czy węzeł ma charakter odczynowy, czy nowotworowy.
W przypadku podejrzenia podłoża nowotworowego zmiany wskazane jest wykonanie badań laboratoryjnych z krwi (np. morfologia krwi z rozmazem) oraz odbycie konsultacji onkologicznej. Być może konieczna jest biopsja węzłów chłonnych, która jest badaniem rozstrzygającym.
Leczenie guzka za uchem zależy od przyczyny pojawienia się zmiany. I tak, by się pozbyć kaszaka, pomocna jest laseroterapia i krioterapia. Cysty o średnicy większej niż 5 cm zwykle usuwa się chirurgicznie.
Gdy dojdzie do nadkażenia, konieczna jest antybiotykoterapia. Często jednak torbiel zastoinowa nie sprawia problemów i znika samoistnie. Choroby nowotworowe leczy się zwykle radioterapią i chemioterapią.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.