Indometacyna – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Indometacyna to organiczny związek chemiczny będący pochodną kwasu indolilooctowego. Zalicza się ją do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), ponieważ łagodzi objawy stanu zapalnego. Stosuje się ją przy dnie moczanowej i reumatoidalnym zapaleniu stawów, a także zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa. Co warto o niej wiedzieć?
1. Czym jest indometacyna?
Indometacyna pod względem chemicznym jest pochodną kwasu octowego, zawiera układ indolu. Substancja wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, a także hamujące agregację płytek krwi.
Substancja została wprowadzona na rynek farmaceutyczny w latach 60. ubiegłego wieku. Ponieważ z jej zażywaniem wiąże się wiele działań niepożądanych, ze względu na lepszy profil bezpieczeństwa leków alternatywnych, jej stosowanie jest ograniczone.
2. Preparaty z indometacyną
Preparaty z indometacyną zaliczane są grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Na polskim rynku funkcjonuje kilka preparatów z indometacyną. Te mają formę tabletek, czopków doodbytniczych oraz środków do stosowania zewnętrznego: maści, aerozolu, kropli do oczu. To na przykład Elmetacin (aerozol), Indocollyre 0,1% (krople do oczu) czy Metindol retard (tabletki o przedłużonym uwalnianiu).
3. Działanie indometacyny
Indometacyna znana jest głównie z właściwości przeciwzapalnych, przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Ponadto hamuje zlepianie (agregację) płytek krwi. Może być stosowana doustnie, powierzchniowo na skórę oraz w postaci kropli do oczu.
Po podaniu doustnym indometacyna dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, jest metabolizowana w wątrobie. Maksymalne stężenie we krwi uzyskuje się zwykle w ciągu 1–2 godzin po zażyciu, a czas działania substancji nie przekracza 4,5 godziny. Związek jest wydalany wraz z moczem i kałem. Warto pamiętać, że przenika przez barierę krew–mózg oraz łożysko. Z tego względu indometacyna nie jest zalecana ciężarnym oraz kobietom karmiącym piersią.
Działanie indometacyny polega przede wszystkim na:
- hamowaniu cyklooksygenazy indukowalnej zwanej też wzbudzoną, odpowiadającej za syntezę prostaglandyn prozapalnych w miejscu zapalenia,
- hamowaniu cyklooksygenazy konstytutywnej, odpowiadającej za syntezę prostaglandyn pełniących funkcje fizjologiczne.
4. Właściwości i wskazania do stosowania leku
Indometacyna, ze względu na profil bezpieczeństwa, jest lekiem drugiego wyboru. Wskazana jest do stosowania w leczeniu:
- reumatoidalnego zapalenia stawów,
- dny moczanowej,
- zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa,
- młodzieńczego przewlekłego zapalenia stawów,
- choroby zwyrodnieniowej stawów obwodowych i kręgosłupa,
- łuszczycowego zapalenia stawów,
- nerwobóli, dyskopatii, dolegliwości związanych z przeciążeniami i urazami,
- stanów zapalnych tkanek okołostawowych,
- dolegliwości związanych z zabiegami ortopedycznymi,
- w neonatologii do zamknięcia przetrwałego przewodu tętniczego u wcześniaków,
- stanów zapalnych powstałych po zabiegach chirurgicznych na gałce ocznej, a także w zwalczaniu bólu pooperacyjnego.
Dawkowanie leków z indometacyną zależy od wskazania i stanu pacjenta. Zwykle doustnie u dorosłych stosuje się dawki 50–150 mg na dobę.
5. Przeciwwskazania do stosowania indometacyny
Indometacyny nie zaleca się dzieciom poniżej 14. roku życia, ciężarnym i kobietom karmiącym piersią, a także osobom, u których stwierdza się:
- nadwrażliwość na indometacynę lub inne składniki preparatu,
- ciężką niewydolność wątroby, nerek lub serca,
- chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy,
- uszkodzenia skóry (dotyczy stosowania maści).
Osoby chorujące na astmę, padaczkę, niewydolność serca/wątroby/nerek, chorobę Parkinsona, osoby z zaburzeniami psychicznymi i seniorzy podczas stosowania leków z indometacyną powinni zachować szczególną ostrożność.
6. Skutki uboczne
Preparaty z indometacyną, tak jak i inne leki, mogą wywołać działania niepożądane. Najczęściej są to dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, zaparcia, wzdęcia, biegunka, bóle w nadbrzuszu, niestrawność czy krwawienia z przewodu pokarmowego.
Czasem dokuczają również zawroty i ciężkie czołowe bóle głowy, szumy uszne czy bezsenność. Sporadycznie pojawiają się objawy skórne. Indometacyna jest często źle tolerowana, dlatego jej stosowanie ogranicza się do krótkotrwałego podawania najmniejszych skutecznych dawek.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.