Kardiomegalia - charakterystyka, przyczyny, objawy, diagnostyka
Kardiomegalia, inaczej powiększenie sylwetki serca to objaw, który najczęściej związany jest ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Co warto wiedzieć o kardiomegalii? Jakie są możliwe powikłania związane z tym stanem?
1. Co to jest kardiomegalia?
Kardiomegalia, nazywana bardzo często powiększeniem sylwetki serca, nie jest schorzeniem samym w sobie, lecz objawem choroby, zazwyczaj układu sercowo-naczyniowego. Wielu pacjentów dowiaduje się o powiększeniu narządu przypadkowo, podczas wykonywania któregoś z badań diagnostycznych.
2. Jakie są przyczyny rozwoju kardiomegalii?
Kardiomegalia w większości przypadków stanowi konsekwencję schorzeń kardiologicznych, np. niewydolności serca, choroby niedokrwiennej serca, arytmii, kardiomiopatii przerostowej, zwężenia zastawek, wysokiego ciśnienia tętniczego, kardiomiopatii połogowej, kardiomiopatii rozstrzeniowej, nadciśnienia w tętnicy płucnej, stanu zapalnego mięśnia sercowego.
Oprócz tego, powiększenie sylwetki serca może być spowodowane:
- otyłością i związanym z nią wysokim ciśnieniem,
- niedoczynnością tarczycy,
- akromegalią,
- cukrzycą,
- amyloidozą.
Do powstania kardiomegalii może przyczynić się także wyczynowe uprawianie aktywności fizycznej. Spowodowane jest to znacznym długotrwałym obciążeniem siłowo-wytrzymałościowym.
3. Możliwe powikłania związane z kardiomegalią
Kardiomegalia może prowadzić do niewydolności serca, gdy narząd ten staje się zbyt osłabiony, aby skutecznie pompować krew do reszty ciała. W efekcie do innych organów dociera zmniejszona ilość tlenu, a pacjent obserwuje u siebie pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego. Warto podkreślić, że niewydolność serca może być zarówno przyczyną, jak i konsekwencją kardiomegalii.
U osób zmagających się z problemem kardiomegalii występuje zwiększone ryzyko tworzenia się zakrzepów, co może prowadzić do zakrzepicy, zawału lub udaru mózgu. W przypadku kardiomegalii, gdy serce jest powiększone, jego skurcze mogą być nieefektywne, a pulsacja może być nieregularna. To zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych arytmii, które mogą prowadzić do nagłego zatrzymania krążenia.
4. Objawy kardiomegalii
Kardiomegalia, czyli powiększenie sylwetki serca może powodować pewne nieprzyjemne dla pacjenta dolegliwości. Objawy towarzyszące kardiomegalii zazwyczaj wynikają z pierwotnej choroby, która prowadzi do powiększenia serca. Osoby cierpiące na kardiomegalię mogą uskarżać się na nierówne bicie serca, dolegliwości bólowe w klatce piersiowej, zawroty głowy, omdlenia, łatwe męczenie się nawet przy niedużym wysiłku fizycznym, obrzęki.
5. Jakie są metody diagnostyczne stosowane w przypadku kardiomegalii?
Badaniem, ktore dość precyzyjnie pokazuje czy sylwetka serca jest powiększona, jest badanie ultrasonograficzne serca. Inne, badania diagnostyczne, które umożliwiają rozpoznanie tego stanu to:
- elektrokardiografia,
- RTG klatki piersiowej,
- echokardiografia, czyli tak zwane echo serca.
Jeśli specjaliści podejrzewają u pacjenta kardiomiopatię przerostową, bądź jakieś schorzenie dziedziczne, wskazane jest przeprowadzenie badania genetycznego. Czasami termin "cor bovinum" jest używany do opisania znacznego powiększenia serca widocznego na zdjęciu radiologicznym.
6. Profilaktyka chorób serca
Profilaktyka chorób serca obejmuje szereg zdrowych nawyków, które mają na celu utrzymanie zdrowia serca. Jak zapobiegać chorobom układu sercowo-naczyniowego? Pacjentom zaleca się stosowanie zrównoważonego jadłospisu bogatego w owoce, warzywa, pełne ziarna, zdrowe tłuszcze, kwasy omega-3. Wskazane jest ograniczenie przetworzonego jedzenia, soli, cukrów zawartych w słodyczach.
Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna jest kluczowa dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Ćwiczenia aerobowe, takie jak chodzenie, jogging, pływanie lub jazda na rowerze, mogą poprawić kondycję serca.
Pacjentom chcącym zadbać o swoje serce zaleca się rzucić nałogi np. palenie tytoniu czy nadużywanie alkoholu. Etanol zawarty w napojach alkoholowych wykazuje działanie toksycznie na komórki mięśnia sercowego. Liczne badania naukowe udowodniły także, że u osób palących papierosy ryzyko rozwoju miażdżycy czy zawału serca jest znacznie wyższe niż u pacjentów, którzy nie sięgają w ogóle po wyroby tytoniowe.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.