Kreatynina w moczu – cel badania i jego wykonanie, wyniki prawidłowe, wyniki nieprawidłowe
Kreatynina jest substancją, która jest produktem metabolizmu fosforanu kreatyny zachodzącego w mięśniach. Kreatynina jest usuwana w zasadzie całkowicie z organizmu przy pomocy nerek. Nie jest ona w ogóle wchłaniana zwrotnie w układzie moczowym z tego też powodu oznaczanie kreatyniny w moczu stanowi istotny wskaźnik diagnostyczny funkcji nerek. Kiedy należy wykonać badanie kreatyniny?
1. Kreatynina w moczu – cel badania i jego wykonanie
Kreatynina w moczu może być oznaczana na dwa sposoby:
- podczas dobowej zbiórki moczu;
- jako badanie przypadkowej próbki moczu.
Kreatynina w moczu oceniana podczas dobowej zbiórki moczu wraz z oznaczeniem poziomu kreatyniny w surowicy pacjenta stanowią jeden z najważniejszych wskaźników diagnostycznych funkcjonowania nerek. Stosowany jest wówczas specjalny wzór, który pozwala na obliczenie klirensu kreatyniny. Dobowa zbiórka moczu polega na oddawaniu moczu przez 24 godziny do specjalnego, jałowego pojemnika. Przed oznaczaniem kreatyniny w moczu w ten sposób zaleca się pacjentowi odstawienie leków, które mają wpływ na układ moczowy, oraz odpoczynek.
Kreatynina w moczu może również być oznaczona z przypadkowej próbki moczu. Jest to badanie, które może wstępnie pokazać czy nerki pracują prawidłowo. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości konieczne jest zazwyczaj przeprowadzenie kolejnych badań.
2. Kreatynina w moczu – wyniki prawidłowe
Poziom kreatyniny w moczu w warunkach fizjologicznych jest stały dla każdego człowieka. Jest on bowiem zależny od masy mięśniowej. Normy dla poziomu kreatyniny są zależne od płci i wynoszą odpowiednio:
- dla mężczyzn – 1100–2000 mg/dobę lub 10–18 mmol/dobę;
- dla kobiet –800–1350 mg/dobę lub 7–12 mmol/dobę.
3. Kreatynina w moczu – wyniki nieprawidłowe
Wyniki nieprawidłowe oznaczenia kreatyniny w moczu obejmują zbyt niskie jej wartości, których obecność najczęściej jest spowodowana nieprawidłowo przeprowadzoną dobową zbiórką moczu.
Diagnostycznie bardziej istotnym wskaźnikiem dla oceny funkcjonowania nerek jest klirens kreatyniny który obliczany jest z wzoru, który również obejmuje stężenie kreatyniny w surowicy krwi.
Podwyższony klirens kreatyniny może wskazywać na: zwiększone spożycie mięsa, stosowanie leków moczopędnych, intensywny wysiłek lub ciążę u kobiet.
Obniżony klirens kreatyniny w moczu może oznaczać choroby nerek i dróg moczowych takie jak: zapalenia, przewlekłe choroby nerek, ostrą niewydolność tych narządów, zaburzenia krążenia w ich obrębie. Ponadto można tu również wymienić choroby układu krążenia przede wszystkim zastoinową niewydolność serca w przebiegu której pojawiają się problemy w dopływie krwi do nerek. Obniżony poziom tego parametru może być też obserwowany podczas stosowania niektórych leków na przykład chemioterapeutyków oraz pewnych grup antybiotyków.
Musisz to wiedzieć
Jeżeli pacjent odczuwa bóle w okolicach nerek, należy się udać jak najszybciej do lekarza w celu ustalenie przyczyny bólu. Bardzo ważna jest jak najszybsza diagnoza oraz możliwie szybkie leczenie, tylko dzięki temu pacjent ma możliwość szybkiego powrotu do zdrowia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.