Kręgosłup - budowa, choroby, przyczyny bólu, ćwiczenia
Kręgosłup to podstawa naszego szkieletu. Pełni wiele ważnych funckji, niestety jest też narażony na wiele schorzeń. Ból kręgosłupa pojawia się często nagle, może mieć też wiele przyczyn - bardziej lub mniej groźnych. Często wynika z wad postawy, może być też wynikiem starzenia się organizmu lub skutkiem ciężkiej, fizycznej pracy. Warto dbać o swój kręgosłup i konsultować z lekarzem każdą uporczywą dolegliwość.
1. Jak zbudowany jest kręgosłup
Kręgosłup to element szkieletu, na którym opierają się mięśnie i organy wewnętrzne. Jest zbudowany z 33 lub 34 kręgów, czyli kości ułożonych jedna na drugiej Połączone są ze sobą dzięki krążkom międzykręgowym, czyli niewielkim tkankom chrzęstnym. Kręgi kształtem przypominają pierścienie, przez które przebiega rdzeń kręgowy. Ich zadaniem jest także ochrona rdzenia przed uszkodzeniem.
Kręgosłup składa się z 5 odcinków:
- szyjnego (7 kręgów umożliwiających poruszanie głową),
- piersiowego (12 kręgów, które łączą się z żebrami, osłaniając narządy wewnętrzne),
- lędźwiowego (5 kręgów obciążonych w czasie długotrwałego stania lub siedzenia),
- krzyżowego (5 kręgów tworzących kość krzyżową, która osłania narządy rozrodcze i pęcherz),
- kości ogonowej (4 lub 5 kręgów).
Kręgosłup pełni szereg funkcji: przede wszystkim utrzymuje równowagę i ciężar ciała. Stanowi punkt zaczepienia dla kości, z których zbudowany jest organizm człowieka, i amortyzuje wstrząsy. Funkcja ochronna kręgosłupa polega na osłanianiu rdzenia kręgowego i nerwów.
2. Najczęstsze choroby kręgosłupa
Wraz z wiekiem kręgosłup człowieka zużywa się, co powoduje dolegliwości bólowe. Ból może być pierwszym objawem choroby. Schorzenia kręgosłupa to m.in. zwyrodnienie kręgosłupa, którego przyczyn upatruje się w nadwadze, braku ruchu, predyspozycjach genetycznych. Zwyrodnienie może pojawić się także jako naturalna konsekwencja starzenia się organizmu.
Ból usytuowany w dolnej partii pleców to znak, że rozwija się zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. W zaawansowanym stadium tej choroby kręgosłup wygina się w łuk. Do innych chorób kręgosłupa należy dyskopatia, czyli wypadanie dysku (głównie w odcinku szyjnym i lędźwiowym). Dysk może wysunąć się wskutek wad postawy, otyłości lub mechanicznych urazów.
Kręgosłup może zostać zaatakowany również przez osteoporozę. Ubytki masy kostnej powodują, że staje się on podatny na złamania. Jest to naturalny proces towarzyszący starzeniu się organizmu, ale jeśli twoja dieta jest uboga w wapń, osteoporoza może rozwijać się szybciej. Wśród chorób kręgosłupa wymienia się też lumbago, stenozę lędźwiową i rwę kulszową. Jej podstawowe objawy to: ostry ból, który promieniuje na nogę, mrowienie kończyny, a nawet bezwład. Leczenie rwy kulszowej obejmuje stosowanie środków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, leków rozluźniających mięśnie.
3. Dlaczego boli kręgosłup
Ból kręgosłupa pojawia się wskutek trzymania nieprawidłowej postawy ciała. Jeżeli garbisz się, naturalne krzywizny kręgosłupa ulegają zaburzeniu, co prowadzi do wady postawy (skoliozy, kifozy, lordozy). Kłopoty z kręgosłupem mogą pojawić się, jeżeli rezygnujesz z aktywności fizycznej. Brak ruchu powoduje, że mięśnie są słabsze i nie wspierają kręgosłupa. Z kolei w stresujących sytuacjach organizm wytwarza w nadmiarze adrenalinę, mięśnie są długotrwale napięte, a ty odczuwasz przewlekły ból.
4. Ćwiczenia na kręgoslup
Nasz kręgosłup otoczony jest przez mięśnie. Im mocniejsze one będą, tym zdrowszy będzie nasz szkielet i tym lepiej będziemy się czuć. Warto regularnie wykonywać kilka zestawów ćwiczeń wzmacniających mięśnie pleców, aby na długo cieszyć się dobrym zdrowiem.
4.1. Ćwiczenia na kręgosłup lędźwiowy
Ból najczęściej pojawia się w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Jeżeli borykasz się z dolegliwościami w tym miejscu, zasięgnij porady lekarza, który zleci terapię farmakologiczną, skorzystaj z pomocy fizjoterapeuty i wykonuj ćwiczenia, na przykład koci grzbiet.
Ćwiczenia wzmacniające kręgosłup można wykonywać, leżąc na plecach. Wystarczy zgiąć nogi w kolanach, a ręce wyprostować i ułożyć prostopadle do linii ciała. Złączone w kolanach nogi należy przenosić raz na lewą, raz na prawą stronę.
4.2. Ćwiczenia na odcinek piersiowy
W celu zachowania prawidłowej postawy ciała i przeciwdziałania bólom kręgosłupa zaleca się ćwiczenia rozciągające kręgosłup piersiowy, mobilizujące i wzmacniające ten odcinek. W domu możesz wykonać ćwiczenie, którego pozycję wyjściową stanowi tak zwana ławeczka (dłonie i kolana należy położyć na podłodze na szerokość – odpowiednio – barków i bioder). Unieś lekko głowę, by stanowiła przedłużenie kręgosłupa.
Teraz przesuwaj ręce do przodu, opuszczając tułów do momentu, gdy mostek dotknie podłoża. Wytrzymaj w tej pozycji 10 sekund i wróć do wyjściowej „ławeczki”.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.