Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Tomasz Szafarowski

Leki powodujące zaburzenia erekcji

Avatar placeholder
Lek. Tomasz Szafarowski 15.09.2023 17:14
Leki powodujące zaburzenia erekcji
Leki powodujące zaburzenia erekcji (123RF)

Przyczyną zaburzeń erekcji w blisko 25% są przyjmowane przez mężczyznę leki. Badania farmakoepidemiologiczne potwierdzają te obserwacje. Obecnie mężczyźni już w młodym wieku przyjmują wiele specyfików, których działania niepożądane, pod postacią zaburzeń erekcji (ED, erectile dysfunction), dają dość szybko znać o sobie. Nierzadko powoduje to frustrację, szczególnie u młodych osób, chęć przerwania przykrego leczenia, co niejednokrotnie jest niestety niemożliwe.

spis treści

1. Wpływ leków na potencję

Przyczyną występowania impotencji w tym przypadku jest wpływ przyjmowanych leków zaburzających prawidłowy mechanizm wzwodu. Za prawidłowy wzwód są odpowiedzialne mechanizmy, z których najistotniejsza jest stymulacja nerwowa.

Niezachwiana praca układu przywspółczulnego, wraz z wydzielanymi przekaźnikami (acetylocholiną) i stymulacją receptorów, jest niezbędna do uzyskania erekcji. Dodatkowo układ ten moduluje pracę układu adrenergicznego (hamuje go), a przez to umożliwia uzyskanie wzwodu. A zatem leki blokujące receptory alfa-adrenergiczne będą ułatwiały erekcję.

Zobacz film: "Pomoc lekarska w zaburzeniach erekcji"

Bardziej skomplikowane wydaje się działanie układu serotoninergicznego. Leki wpływające na ten układ mogą wykazywać efekt ułatwiający lub hamujący wystąpienie erekcji, w zależności od typu docelowego receptora, na który działa dany lek. Jeśli lek w swym mechanizmie działania pobudza receptor 5 HT 1A – powoduje

zaburzenie erekcji , a jeśli pobudza 5HT 1C – ułatwia wystąpienie erekcji .

Ponadto nadmierne stężenie prolaktyny (PRL), spowodowane przyjmowaniem leków hamujących receptory dopaminergiczne, może być przyczyną występowania zaburzeń erekcji. Czynniki hormonalne odgrywają bardzo istotną rolę w mechanizmie erekcji. Testosteron jest uważany za hormon ważny dla czynności seksualnych człowieka, jednakże do tej pory nie wyjaśniono dokładnie jego roli. Wiadomo jednak, że zaburzenia hormonalne, także te spowodowane lekami, dotyczące osi podwzgórze – przysadka – jądro, prowadzą do impotencji.

Wszystkie wymienione czynniki uczestniczą w mechanizmie erekcji i każde zaburzenie, któregokolwiek mechanizmu, wywołane przez leki może doprowadzać do impotencji.

2. Leki zaburzające erekcję

2.1. Neuroleptyki

Leki przeciwpsychotyczne – poprzez hamujący wpływ na układ dopaminergiczny oraz cholinergiczny prowadzą do zaburzeń erekcji. To działanie niepożądane obserwowane jest najczęściej w czasie stosowania preparatów zawierających fenotiazyny, pochodne tioksantenu i butyrofenonu.

Natomiast atypowe neuroleptyki (klozapina, olanzapina, kwetiapina) rzadko prowadzą do zaburzeń erekcji.

Jeśli w czasie terapii lekami przeciwpsychotycznymi występują zaburzenia erekcji, należy zastosować inne preparaty niewywołujące takich działań niepożądanych (atypowe neuroleptyki). Ewentualnie można podawać leki ograniczające występowanie działań niepożądanych (

sildenafil, bromokryptynę, karbegolinę).

2.2. Leki przeciwdepresyjne

Zaburzenia erekcji u mężczyzn z depresją mogą zarówno wynikać z samej choroby, jak i być efektem przyjmowanych leków.

Przyjmowane leki mogą hamować funkcje seksualne w ośrodkowym układzie nerwowym, wpływać na struktury mózgu odpowiedzialne za przeżywanie reakcji seksualnych, na samo prącie oraz gospodarkę hormonalną.

Najczęściej zaburzenia erekcji pojawiają się w trakcie przyjmowania leków z grupy SSRI (inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny), trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych.

W przypadku nieakceptowanych przez mężczyznę działań niepożądanych pod postacią ED lekarz może zmniejszyć dotychczasową dawkę leku, stosować terapię przerywaną lub leki zmniejszające nasilenie zaburzeń erekcji (np. amantadynę, sildenafil, bupropiron, żeń-szeń).

Spośród leków przeciwdepresyjnych niskim ryzykiem wystąpienia zaburzeń erekcji charakteryzują się mirtazapina, mianseryna, reboksetyna.

2.3. Leki przeciwpadaczkowe

Spośród leków przeciwpadaczkowych zaburzenia erekcji najczęściej spowodowane są przez fenytoinę, fenobarbital, gabapentynę, karbamazepinę, klonazepam, prymidon.

2.4. Leki stosowane w leczeniuchorób układu sercowo-naczyniowego

Zaburzenia erekcji najczęściej występują u mężczyzn z nadciśnieniem tętniczym – w czasie przyjmowania leków hipotensyjnych (należących do różnych grup terapeutycznych) oraz leków moczopędnych (głównie leków tiazydowych).

Spośród leków hipotensyjnych zaburzenia erekcji najczęściej powodują beta-blokery, a przede wszystkim propranolol. Natomiast stosowanie np. bisoprololu, betaksololu niesie prawie zerowe ryzyko wystąpienia zaburzeń.

Problemy z erekcją są także obserwowane u pacjentów przyjmujących leki antyarytmiczne, stosowane w zaburzeniach rytmu serca.

W przypadku dokuczliwych działań niepożądanych należy, jeśli to możliwe, rozważyć zmianę leku na inny, niepowodujący tych zaburzeń. Gdy brak takiej możliwości – lekarz może zmniejszyć dawkę przyjmowanego leku.

Dobre rezultaty osiąga się, stosując leki stymulujące wzwód (sildenafil, tadalafil, wardenafil).

2.5. Leki stosowane w urologii

Zaburzenia erekcji są obserwowane u pacjentów leczonych z powodu nietrzymania moczu, przyjmujących leczniczo oksybityninę i tolterodynę (efekt antycholinergiczny).

Ponadto leczenie farmakologiczne przerostu gruczołu krokowego także przyczynia się do wystąpienia zaburzeń erekcji. Pacjenci przyjmujący finasteryd (lek obniżający stężenie aktywnej formy testosteronu) aż w 30% skarżą się na ED. Problem impotencji występuje też w czasie leczenia hormonalnego raka gruczołu krokowego.

2.6. Leki stosowane w gastroenterologii

Leczenie przewlekłych biegunek występujących w chorobach zapalnych jelit za pomocą preparatów zawierających difenoksylat dość często prowadzi do wystąpienia zaburzeń erekcji. W takim przypadku, gdy działanie niepożądane staje się dla mężczyzny zbyt uciążliwe, warto zmienić lek na inny, np. loperamid (działa przeciwbiegunkowo, nie powoduje zaburzeń erekcji).

Badania nad działaniami niepożądanymi leków stosowanych w schorzeniach żołądkowo-jelitowych wykazały także możliwość wystąpienia zaburzeń erekcji podczas przyjmowania:

  • metoklopramidu,
  • cymetydyny,
  • ranitydyny,
  • omeprazolu.

Ponadto zaburzenia erekcji były obserwowane w trakcie kuracji lekami przeciwgrzybiczymi (ketokonazolem, itrakonazolem), indometacyną, naproksenem oraz po lekach używanych w zwalczaniu nieżytów nosa (pseudoefedrynie, norefedrynie).

Jak widać z przedstawionych powyżej informacji, zaburzenia erekcji mogą być spowodowane działaniem bardzo różnych grup leków stosowanych przez mężczyzn w każdym wieku.

Warto zatem pamiętać o możliwości wystąpienia tego działania niepożądanego, dobierając odpowiednie leki.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Medyczne przyczyny impotencji
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze