Liczba przypadków rośnie. Objawy mogą przypominać chłoniaka

Wzrost zachorowań na gruźlicę notowany jest na całym świecie. Szacuje się, że nawet jedna trzecia populacji jest nosicielem prątka gruźlicy, który ją wywołuje. - Wydawało się, że będzie to choroba z czasem zapomniana, niestety nadal stanowi istotne zagrożenie - alarmuje dr Tomasz Karauda. Dodaje, że objawy mogą przypominać chłoniaka.

1. (Nie)zapomniana choroba

24 marca obchodzimy Światowy Dzień Gruźlicy. To doskonała okazja, aby wzbogacić swoją wiedzę na temat tej choroby, ponieważ liczba przypadków rośnie.

Gruźlica należy do najczęstszych chorób zakaźnych na świecie i stanowi globalne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Występuje we wszystkich krajach i grupach wiekowych. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) każdego roku na gruźlicę zapada około 10 milionów osób.

W Polsce chorują głównie dorośli, a liczba zachorowań u dzieci jest znacznie mniejsza.

- Dorośli chorują częściej z uwagi na okresy obniżonej odporności. Osoby, u których gruźlica przechodzi w fazę aktywną, najczęściej mają nabyte niedobory odporności. Do tej grupy należą np. zakażeni wirusem HIV, bezdomni, alkoholicy, palacze, osoby, które przyjmują leki obniżające odporność czy osoby z chorobami nowotworowymi - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Tomasz Karauda z Kliniki Pulmonologii USK im. N. Barlickiego nr 1 w Łodzi, specjalista chorób wewnętrznych, lekarz oddziału chorób płuc.

2. Co trzeci jest nosicielem

Jak podaje Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, w 2023 roku zarejestrowano w Polsce 4231 przypadków gruźlicy, w tym 4077 gruźlicy płuc. Zachorowało 45 dzieci i 60 nastolatków.

Wzrost zachorowań jest notowany na całym świecie. Jakie są główne przyczyny tego zjawiska?

- Wydawało się, że będzie to choroba z czasem zapomniana, niestety nadal stanowi istotne zagrożenie. Jesteśmy jedną globalną wioską, mamy łatwość przemieszania się i żyjemy w dużych zagęszczeniach. Dlatego chorzy identyfikowani są w różnych krajach. Wyzwaniem jest również rosnący sprzeciw wobec szczepień. W Europie najwięcej zachorowań notuje się w Ukrainie. Jest to spowodowane poziomem medycyny, zaangażowaniem w identyfikację chorych i czujnością obywateli - wyjaśnia specjalista chorób wewnętrznych i dodaje, że do Polski przyjeżdżają zakażeni pacjenci z całego świata.

- Pamiętam pacjenta z Rwandy, który tak intensywnie i długo prątkował, że wprawił w zaskoczenie lekarzy, którzy od lat leczą gruźlicę w naszym kraju - wspomina lekarz.

Gruźlica jest chorobą zakaźną, wywołaną przez prątki wchodzące w skład Mycobacterium tuberculosis complex. Zmiany gruźlicze mogą występować w różnych narządach ciała, ale najczęstszą postacią jest gruźlica płuc. Źródłem zakażenia są osoby chore na gruźlicę, w fazie prątkowania. Szacuje się, że nawet jedna trzecia populacji jest nosicielem prątka gruźlicy.

- Do zarażenia gruźlicą dochodzi, gdy przebywamy z osobą prątkującą. Po przedostaniu się bakterii do organizmu choroba rozwija się u ok. 10 proc. zakażonych. Pozostałe osoby mogą być nosicielami prątka gruźlicy i przez całe życie na nią aktywnie nie zachorować. Gruźlica szerzy się zazwyczaj drogą kropelkową, choć do zarażenia może dojść także drogą pokarmową - tłumaczy dr Karauda.

3. Mylona z nowotworem

Lekarz wskazuje, że dużym problemem jest często późne rozpoznanie choroby. Wszystko przez mało charakterystyczne objawy.

- Z gruźlicą powinny nam się kojarzyć takie objawy, jak podwyższona temperatura, utrata masy ciała, nocne poty, kaszel. Te symptomy są też charakterystyczne dla chorób nowotworowych np. dla chłoniaka. Dlatego czasami pacjent jest diagnozowany pod kątem nowotworu, a finalnie okazuje się, że przyczyną dolegliwości jest gruźlica - przyznaje specjalista chorób wewnętrznych.

Do objawów gruźlicy zaliczamy także:

• osłabienie i łatwe męczenie się,
• brak apetytu,
• krwioplucie,
• bóle klatki piersiowej,
• duszność.

Dr Karauda dodaje, że najważniejsze w walce z gruźlicą są aktywna identyfikacja chorych, szybkie zdiagnozowanie choroby i wprowadzenie właściwego leczenia.

- Leczenie zazwyczaj trwa sześć miesięcy. W jego pierwszej fazie, która trwa dwa miesiące, przyjmuje się cztery preparaty lecznicze. Przez kolejne cztery miesiące trwa faza kontynuacji. Największym zagrożeniem dla pacjentów jest gruźlica lekooporna, którą leczy się trudniej i nierzadko dłużej - podsumowuje ekspert.

Anna Klimczyk, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.