Makroglosja – przyczyny i leczenie nieprawidłowo dużego języka

Makroglosja to stan, istotą którego jest nieprawidłowo duży język. Rozmiary narządu sprawiają, że nie mieści się on w jamie ustnej, przez co wysuwa się samoistnie na zewnątrz. Objaw ten towarzyszy wielu chorobom. Co warto wiedzieć?

1. Co to jest makroglosja?

Makroglosja (łac. macroglossia) to stan, w którym język jest nieprawidłowo duży. O powiększeniu języka mówi się, gdy narząd jest tak bardzo powiększony, że w pozycji spoczynkowej nie mieści się w jamie ustnej, przez co wystaje pomiędzy zębami lub dziąsłami. Według klasyfikacji ICD-10 makroglosja przynależy do kategorii „pozostałych wrodzonych wad układu pokarmowego”. Schorzenie jest stosunkowo rzadkie i na ogół występuje u dzieci.

2. Objawy makroglosji

Zobacz film: "Profilaktyka grzybicy"

Istota nieprawidłowości jest ponadprzeciętnie, nieproporcjonalnie, nieprawidłowo duży język, który nie mieści się w jamie ustnej, przez co wysuwa się samoistnie na zewnątrz, poza jamę ustną. W ciężkich przypadkach nie można zamknąć ust. Ponadto język może być on odkształcony w różny sposób, w zależności od przyczyny. Czasem powiększenie nie jest całościowe, a jednostronne. Powiększenie jednej połowy języka może występować u chorych z przerostem połowiczym ciała. Powierzchnia patologicznie dużego języka może być niezmieniona, ale i mieć głębokie bruzdy (np. przy zespole Downa). Czasem język ma powierzchownie rozszerzone kanały lmifatyczne, a jego powierzchnia jest pokryta licznymi uwypuklonymi pęcherzykami, co przypomina „kocie łby” (np. w przypadku naczyniaków limfatycznych). Powiększenie języka może być również względne. Wówczas sam język jest niezmieniony, ale zmniejszona jest pojemność jamy ustnej. W rezultacie język się w niej nie mieści (np. w zespole Downa czy niedorozwoju żuchwy).

Nieprawidłowo duży język wywołuje różne dolegliwości, takie jak:

• duszność i problemy z oddychaniem, oddychanie przez usta. W mniej nasilonych zmianach mogą występować głównie w czasie snu pod postacią chrapania,
• ślinotok (hiposaliwacja),
• dysfagia, czyli problemy z jedzeniem i połykaniem
• dysfonia, czyli zaburzenia mowy, seplenienie, mowa bełkotliwa,
• zapalenie kątów ust, nawracające zapalenia jamy ustnej,
• wyschnięty, popękany czy poraniony język (jeśli ociera się o zęby). Mogą pojawiać się infekcje oraz martwica,
• powiększona żuchwa (prognatyzm),
• problemy natury ortodontycznej: wada zgryzu otwartego, diastema, nieregularne przerwy między zębami. W następstwie makroglosji może rozwinąć się deformacja układu zębowo-szczękowego.

3. Przyczyny makroglosji

Makroglosja może być zaburzeniem rozwojowym, stanem wywołanym czynnikiem genetycznym lub chorobą, a także guzem nowotworowym języka. Do najczęstszych przyczyn należą zniekształcenia limfatyczne, takie jak limfangioma i hemangioma. Makroglosja może również towarzyszyć takim jednostkom chorobowym i zaburzeniom jak:

• przerost mięśni języka. Stan ten towarzyszy chorobom endokrynologicznym i uwarunkowanym genetycznie,
• akromegalia (nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu),
• wrodzona niedoczynność tarczycy,
• choroba Pompego,
• zespół Hurler,
• zespół Beckwitha-Wiedemanna,
• mukopolisacharydoza,
• amyloidoza,
• zespół Downa,
• lymphangiosis neoplasmatica.

4. Diagnoza i leczenie

Rozpoznanie wymaga zebrania dokładnego wywiadu i badania chorego. W zależności od wyników lekarz zleca dalsze badania: endokrynologiczne, genetyczne lub obrazowe, takie jak USG dna jamy ustnej, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Czasem konieczne jest przeprowadzenie endoskopii.

Leczenie nieprawidłowo dużego języka zależy od przyczyny. Uwzględnia się również skalę problemu, obawy i dokuczliwość dolegliwości, z którymi zmaga się pacjent. Często leczenie nie jest konieczne. Wówczas wystarczy skupić się na terapii, która ma na celu – na przykład - poprawę wymowy. Leczenie może również obejmować noszenie aparatu ortodontycznego. Niekiedy wykonuje się zabiegi chirurgiczne skracające język.

Powiększenie języka należy odróżnić od obrzęku, który pojawia się w związku z różnymi okolicznościami oraz przypadłościami, które nie są wrodzone. Najczęstszą przyczyną obrzęku jest zatrucie, odkładanie się na zębach dużej ilości kamienia nazębnego, rany języka (np. wskutek noszenia źle dopasowanej protezy), zapalenie języka, w tym ostre rozlane zapalenie języka, czyli ropowica języka, niedobór ryboflawiny i nadmiar kwasu acetylosalicylowego, zabiegi upiększające (np. piercing języka), niestrawność, obrzęk naczyniowo-nerwowy czy alergia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.