Monakolina K – dawkowanie, wskazania, działanie i efekty

Monakolina K to bioaktywny składnik czerwonego ryżu, który został sfermentowany z wykorzystaniem czerwonych drożdży (Monascus purpureus). Działa podobnie jak statyny, to jest najczęściej przepisywane leki obniżające stężenie cholesterolu we krwi. To dlatego mówi się, że naturalna statyna.

Mechanizm działania monakoliny K polega na odwracalnym blokowaniu reduktazy hydroksymetyloglutarylokoenzymu A (HMG-CoA), która jest kluczowym enzymem uczestniczącym w produkcji cholesterolu wewnątrz ludzkiego organizmu. Efektem jej stosowania jest zmniejszenie stężenia cholesterolu, zarówno całkowitego, jak i cholesterolu LDL.

Podwyższone stężenie cholesterolu we krwi (tzw. hipercholesterolemia) to czynnik ryzyka pojawienia się wielu schorzeń sercowo-naczyniowych, które są główną przyczyną umieralności w Europie i Stanach Zjednoczonych.

Stosowanie monakoliny K przynosi wiele korzyści zdrowotnych. To między innymi:

• obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego o 15-25%,
• obniżenie stężenia lipoprotein o niskiej gęstości (tzw. „złego cholesterolu”) o 15-25%,
• obniżenie stężenia trójglicerydów o 5-10%,
• wzrost poziomu lipoprotein o wysokiej gęstości HDL (tzw. „dobrego cholesterolu”) o 5-10%
• spadek stężenia cholesterolu nie-HDL o 15-25%,
• redukcja o 10-15% poziomu apolipoproteiny B, która bierze udział w rozwoju miażdżycy naczyń krwionośnych,
• obniżenie stężenia metaloproteinaz macierzy 2 i 9,
• zmniejszenie stężenia białka C-reaktywnego oznaczonego metodą o wysokiej czułości (hs-CRP),
• poprawa prędkości fali tętna, sztywności tętnic i funkcji śródbłonka naczyń krwionośnych.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) potwierdza działanie obniżające stężenie cholesterolu całkowitego i lipoprotein frakcji LDL we krwi suplementacji ekstraktem ze sfermentowanego czerwonego ryżu w dobowej dawce zawierającej 10 mg monakoliny K.

Stosując preparaty zawierające monakolinę K w przypadku leczenia łagodnej i umiarkowanej hipercholesterolemii należy pamiętać, że jest to jedynie uzupełnienie terapii. Konieczne jest podjęcie także innych działań, które są niezbędne dla zachowania zdrowia. To:

• zmniejszenie spożycia cholesterolu pokarmowego i nasyconych kwasów tłuszczowych,
• unikanie konsumpcji tłuszczów trans,
• zwiększenie spożycia błonnika w diecie
• zwiększenie aktywności fizycznej,
• redukcja nadmiernej masy ciała.

U pacjentów regularnie przyjmujących monakolinę K odnotowuje się mniejszą częstość występowania incydentów wieńcowych i zgonów z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego.

Monakolina K to substancja aktywna suplementów diety, które są skuteczne w przypadku leczenia łagodnej i umiarkowanej hipercholesterolemii u osób bez dodatkowych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Obecnie uznaje się go za najskuteczniejszy produkt obniżający stężenie cholesterolu całkowitego oraz lipoprotein frakcji LDL we krwi.

Preparaty, które zawierają monakolinę K (to np. LipiForma - kapsułki, Optisterin - kapsułki oraz Anticholesteran - tabletki powlekane), powinny rozważyć osoby:

• u których przeciwwskazane jest stosowanie statyn,
• nietolerujące statyn,
• z umiarkowaną hipercholesterolemią, będące w grupie niskiego lub umiarkowanego ryzyka sercowo-naczyniowego.

Czy monakolina jest szkodliwa? Uznaje się, że stosowanie ekstraktu z fermentowanego czerwonego ryżu jest bezpieczne i dobrze tolerowane przez większość osób z umiarkowanie podwyższonym stężeniem cholesterolu w osoczu.

Przyjmując preparaty z monakoliną K należy pamiętać, by nie łączyć ich z niektórymi lekami i suplementami diety. To:

• niacyna (witamina B3),
• inhibitory proteazy HIV,
• azotowe leki przeciwgrzybicze,
• cyklosporyna,
• fibraty,
• pochodne kumaryny,
• nefazodon,
• antybiotyki makrolidowe.

Badania dowodzą, że suplementacja monakoliny K w dziennej dawce od 3 do 10 mg wiąże się z minimalnym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych, takich jak łagodne bóle mięśniowe (te pojawiają się u osób, które nie tolerują również minimalnych dawek statyn).