Trwa ładowanie...

Mowa bezdźwięczna - rodzaje, przyczyny, konsekwencje, ćwiczenia

 Paula Jakubasik
27.10.2022 12:52
Mowa bezdźwięczna wymaga pomocy logopedycznej.
Mowa bezdźwięczna wymaga pomocy logopedycznej. (pixabay)

Mowa bezdźwięczna to wada wymowy, polegająca na problemach z wymową głosek dźwięcznych. W efekcie dziecko zamienia głoski na inne, całkowicie je ignoruje lub prawidłowo wypowiada jedynie początkową lub końcową fazę głoski. Mowa bezdźwięczna wymaga leczenia w poradni logopedycznej. Co warto wiedzieć o mowie bezdźwięcznej?

spis treści

1. Co to jest mowa bezdźwięczna?

Mowa bezdźwięczna, to zaburzenie w realizacji dźwięczności, polegające na problemach z wymową głosek dźwięcznych z wyjątkiem samogłosek i spółgłosek sonornych (r, l, m, n, li, j, m, ń).

Całkowitym lub częściowym zaburzeniom dźwięczności może ulegać 13 par: b - p, bi - pi, d - t, g - k, gi - ki, dz - c, dż - cz, dź - ć, w - f, wi - fi, z - s, ż - sz, ź - ś. Pięć pierwszych par stanowią spółgłoski zwarte, trzy - spółgłoski zwartoszczelinowe i pięć - szczelinowe.

Zobacz film: "BEZPŁATNE WEBINARIUM: Wakacje z maluchem - o czym pamiętać?"

Głoski dźwięczne w parach są wymawiane jako bezdźwięczne bez udziału więzadeł głosowych lub w formie głosek półdźwięcznych (początek głoski jest prawidłowy, a końcówka zdeformowana).

W efekcie wada ta prowadzi do słyszalnych zniekształceń wypowiadanych słów, a nawet zmian w zakresie znaczenia, co utrudnia zrozumienie dziecka (arbuz-arpus, tomek-domek, telewizja-telefisja, bagaże-pakasze).

2. Rodzaje mowy bezdźwięcznej

  • deformacje - dźwięczna fazą początkowa i bezdźwięczna końcowa lub odwrotnie,
  • paralalia (substytucja dźwięku) - zamiana głosek dźwięcznych na bezdźwięczne (woda-fota, żaba-szaba),
  • mogilalia (elizja dźwięku) - opuszczanie głosek dźwięcznych (bułka-ułka, woda-oda).

3. Przyczyny mowy bezdźwięcznej

  • zaburzenia słuchu fizjologicznego (niedosłuch),
  • zaburzenia słuchu mownego (fonematycznego),
  • trudności z koordynacją pracy wiązadeł głosowych z ruchami narządów jamy ustnej,
  • bezwładność wiązadeł głosowych,
  • zakłócenia w koordynacji mięśni oddechowych i fonacyjnych,
  • uszkodzenia centralnego systemu nerwowego (afazja).

Zobacz także:

4. Konsekwencje mowy bezdźwięcznej

Mowa bezdźwięczna negatywnie wpływa na poziom zrozumienia wypowiedzi, ze względu na poważne zniekształcenia wyrazów (rypa-ryba, to tomu-do domu, psosa-brzoza).

W wieku szkolnym dziecko ma problemy z nauką czytania i pisania, często dochodzi do spadku samooceny ze względu na odstawanie od grupy rówieśniczej i negatywne komentarze ze strony otoczenia.

Dziecko w przypadku mowy bezdźwięcznej nie będzie wiedzieć jak poprawnie zapisać dane słowo, w konsekwencji stale będą powtarzać się pomyłki w tym zakresie.

5. Ćwiczenia w przypadku mowy bezdźwięcznej

  • zdmuchiwanie świeczki,
  • wykonywanie wydechu wymawiając s z jednakową głośnością,
  • wykonanie wydechu na skrawek papieru,
  • wymawianie s z różną głośnością,
  • wydmuchiwanie baniek mydlanych przez słomkę,
  • dmuchanie na piłeczkę,
  • parskanie,
  • cmokanie wargami,
  • mruczenie melodii,
  • masaż warg i języka,
  • nadymanie policzków i wstrzymywanie powietrza,
  • zakładanie wargi dolnej na górną i górnej na dolną,
  • przesuwanie języka od kącika do kącika,
  • oblizywanie dolnej i górnej wargi,
  • wypychanie językiem policzków,
  • unoszenie czubka języka do zębów górnych i dolnych,
  • kląskanie językiem: czubkiem i środkiem języka,
  • naśladowanie kaszlu z językiem wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej,
  • wymawianie sylab: ak, ka, ku, uk, aka, oko, uku, eke itd.

Powyższe ćwiczenia mają na celu poprawę ruchomości języka i kontroli nad więzadłami głosowymi. Po pewnym czasie logopeda przechodzi do wywoływania głosek zgodnie z następującym schematem: v, z, ż, ź, dz, dż, dź, b, d, g.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze