Napoje, którymi lepiej nie popijać leków. Połączenie toksyczne dla wątroby
To, czym popijamy leki, ma ogromne znaczenie. Choć większość osób nie zastanawia się nad tym, sięgając po szklankę ulubionego napoju, badania pokazują, że niektóre mogą znacząco zmieniać działanie leków – osłabiać ich skuteczność lub zwiększać ryzyko działań niepożądanych. Szczególnie niebezpieczne może być łączenie leków z napojami zawierającymi kofeinę, kwasy lub dużą ilość cukru.
W tym artykule:
Cola i leki – toksyczne połączenie
Z przeglądu badań opublikowanego w czasopiśmie "Biomedicine & Pharmacotherapy" wynika, że napoje typu cola (CCDs) należą do najczęściej spożywanych napojów na świecie, a jednocześnie mogą wchodzić w interakcje z wieloma lekami.
Autorzy pracy zwracają uwagę, że cola jest napojem silnie kwaśnym (pH ok. 2,5) i zawiera duże ilości kofeiny, co może wpływać zarówno na wchłanianie leków w przewodzie pokarmowym, jak i na ich metabolizm w wątrobie oraz wydalanie przez nerki.
Badacze zauważyli, że połączenie leków z colą może zwiększać stężenie niektórych substancji we krwi, co prowadzi do ryzyka przedawkowania. Takie działanie zaobserwowano m.in. w przypadku metotreksatu (MTX), klozapiny, karbamazepiny, fenytoiny czy ibuprofenu.
Paracetamol powoduje zatrucia. Szwajcarscy naukowcy wzięli pod lupę popularny lek
Z kolei inne leki, jak lit czy warfaryna, mogą mieć po wypiciu coli obniżoną skuteczność, ponieważ napój przyspiesza ich metabolizm i wydalanie z organizmu.
Interakcje tego typu są szczególnie groźne u osób przewlekle leczonych – nawet niewielkie zmiany w stężeniu leku mogą prowadzić do działań toksycznych lub utraty efektu terapeutycznego.
Nie tylko cola szkodzi
Cola nie jest jedynym napojem, który może wchodzić w interakcje z lekami. Badania wskazują, że:
sok grejpfrutowy może zwiększać stężenie wielu leków, m.in. statyn, leków przeciwhistaminowych i immunosupresyjnych, poprzez hamowanie enzymów wątrobowych CYP3A4 odpowiedzialnych za ich rozkład;
mleko może wiązać się z niektórymi antybiotykami (np. tetracyklinami, fluorochinolonami), ograniczając ich wchłanianie w przewodzie pokarmowym;
napoje energetyczne i kawa zawierają kofeinę, która może nasilać działanie leków pobudzających lub osłabiać skuteczność leków nasennych i uspokajających;
soki owocowe o wysokiej kwasowości, jak pomarańczowy czy jabłkowy, mogą wpływać na pH żołądka i zmieniać rozpuszczalność niektórych leków.
Jak bezpiecznie popijać leki
Farmakolodzy są zgodni: najlepszym wyborem do popijania leków jest zwykła woda – niegazowana, w temperaturze pokojowej. To jedyny napój, który nie wchodzi w interakcje z substancjami aktywnymi, nie wpływa na pH żołądka i nie zaburza procesu wchłaniania leku.
W przypadku leków przyjmowanych regularnie warto też pamiętać, że zmiana napoju, pory dnia lub posiłku może wpływać na działanie farmaceutyków. Dlatego zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza lub farmaceuty, zwłaszcza przy lekach stosowanych długoterminowo.
Cola, kawa, mleko czy soki mogą niepostrzeżenie wpłynąć na skuteczność terapii. Woda, choć pozornie banalna, pozostaje najbezpieczniejszym i najbardziej neutralnym towarzyszem każdej tabletki.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Biomedicine & Pharmacotherapy
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.