Nefrokalcynoza (wapnica nerek) - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Nefrokalcynoza (wapnica nerek) to obecność licznych zwapnień w nerkach, tworzących się na skutek nadmiaru wapnia we krwi. Schorzenie prowadzi do nawracających zakażeń układu moczowego, a także wystąpienia kamicy nerkowej. Na czym polega wapnica nerek?
1. Co to jest nefrokalcynoza?
Nefrokalcynoza (wapnica nerek) to rzadkie zjawisko chorobowe, które polega na występowaniu licznych zwapnień w nerkach, co przyczynia się do nawracania zakażeń układu moczowego i rozwoju kamicy nerkowej.
Wapnica nerek może być spowodowana nadczynnością przytarczyc, gąbczastością nerek lub wrodzoną kwasicą cewkową. W celu rozpoznania schorzenia pacjenci kierowani są na badanie USG.
2. Przyczyny nefrokalcynozy
Nefrokalcynoza występuje rzadko i zwykle jest wynikiem jednej z trzech chorób: nadczynności przytarczyc, gąbczastości nerek lub wrodzonych kwasic cewkowych dalszych.
Nadczynność przytarczyc to choroba związana z nadmierną produkcją hormonu peptydowego o nazwie parathormon (PTH). Pod wpływem hormonu dochodzi do podwyższenia stężenia wapnia we krwi oraz fosforanów, co skutkuje wystąpieniem hiperkalcemii.
Nadmiar wapnia obciąża nerki i negatywnie wpływa na ich funkcjonowanie, ponieważ nie są w stanie poradzić sobie z tak dużą ilością pierwiastka. Wapń ostatecznie trafia do tkanki śródmiąższowej nerek, co obrazuje badanie RTG lub USG.
Gąbczastość nerek to rzadkie zjawisko o charakterze bezobjawowym, które u części osób prowadzi do wystąpienia powikłań w postaci kamicy nerkowej lub zakażeń układu moczowego.
Kwasice cewkowe dalsze są spowodowane defektem genetycznym białek zlokalizowanych na powierzchni komórek cewki. Schorzenie charakteryzuje nadmiar wapnia w moczu, co sprzyja wystąpienia kamicy i wapnicy nerek.
Do możliwych przyczyn nefrokalcynozy można zaliczyć także następujące schorzenia:
- nadczynność tarczycy,
- sarkoidoza,
- nowotwory złośliwe płuc,
- zatrucie witaminą D,
- niektóre chłoniaki,
- niektóre leki moczopędne (tiazydy).
3. Objawy nefrokalcynozy
Objawy zwapnienia nerek nie wynikają z nefrokalcynozy, ale z powikłań tej choroby, takich jak infekcje dróg moczowych, zastój moczu czy odmiedniczkowe zapalenie nerek. Częste dolegliwości to zwiększone wydalanie wapnia z moczem (hiperkalciuria), krwiomocz, ropomocz i kolka nerkowa.
Możliwe jest również wystąpienie niewydolności nerek, która odpowiada za trudności z oddawaniem moczu, zaburzenia wodno-elektrolitowe i wzrost stężenia kreatyniny we krwi.
4. Diagnostyka nefrokalcynozy
Rozpoznanie nefrokalcynozy polega na wykonaniu USG, radiogramu przeglądowego jamy brzusznej, analizy ogólnej moczu wraz z określeniem osadu i wartości pH.
W przypadku podejrzenia nadczynności przytarczyc konieczne jest oznaczenie stężenia PTH w surowicy krwi, wapnia (całkowitego i zjonizowanego) oraz fosforanów. Pacjenci są też kierowani na CT klatki piersiowej oraz scyntygrafię w celu znalezienia guzka przytarczyc. Dużą wartość diagnostyczną ma także badanie TSH, stężenia witaminy D, LDH i RTG klatki piersiowej.
5. Leczenie nefrokalcynozy
Wapnica nerek nie jest powodem do niepokoju, ale wymaga regularnej obserwacji. Leczenie obejmuje wyłącznie chorobę podstawową, która odpowiada za odkładania się soli wapnia w nerkach.
Pacjenci powinni wdrożyć zbilansowaną dietę z ograniczeniem produktów obfitujących w wapń, czyli mleka i przetworów mlecznych, takich jak jogurty, śmietany, sery czy twarogi. W jadłopisie nie powinna znajdować się także soja, kukurydza, otręby pszenne, żółtka jaj oraz orzechy.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
