Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Monika Łapczyńska

Opuchnięte nogi w ciąży

Opuchnięte nogi w ciąży
Opuchnięte nogi w ciąży (Shutterstock)

Ciąża jest ogromnym obciążeniem dla organizmu kobiety. Odczuwa to na wiele sposobów. Jednym z nich są obolałe nogi, skurcze łydek, spuchnięte kostki czy pojawiające się żylaki. To częste problemy kobiet ciężarnych. W okresie ciąży znacznie wzrasta ilość krwi krążącej, zmianie ulega również ciśnienie w żyłach kończyn dolnych i macicy. Zwiększa się także poziom progesteronu, który w znacznym stopniu wpływa na zmniejszenie sprężystości ścian żył.

spis treści

1. Żylaki w ciąży

Żylaki najczęściej pojawiają się na kończynach dolnych, wargach sromowych, w pochwie oraz odbycie jako tzw. hemoroidy. Bardziej narażone na ich wystąpienie w ciąży są kobiety, u których w rodzinie zdarzały się żylaki, ponieważ istnieje dziedziczna predyspozycja do ich powstawania. Zwiastunem żylaków mogą być pojawiające się tzw. pajączki na nogach, czyli siateczka uwidocznionych żyłek.

Później mogą pojawić się niebieskosine pręgi dające bardzo nieprzyjemne dolegliwości, tj. bolesność, pieczenie czy obrzęki. Niekiedy żylaki, prócz wątpliwych walorów estetycznych, nie dają żadnych dolegliwości. Jeżeli jednak zostaną zaniedbane, mogą stać się przyczyną powstania zakrzepowego zapalenia żył. W przypadku, gdy dolegliwości związane z powstaniem żylaków staną się bardzo dokuczliwe, ból nasili się, a uczucie „ciężkich nóg” nie ustępuje - należy skontaktować się z lekarzem.

Zobacz film: "Jak odżywiać się w czasie ciąży?"
Profilaktyka bólu nóg w ciąży
Profilaktyka bólu nóg w ciąży

Kobieta w ciąży powinna wypoczywać w pozycji, w której nogi ułożone są nieco wyżej niż reszta ciała.

zobacz galerię

Jeżeli u kobiety ciężarnej istnieje ryzyko wystąpienia żylaków lub już się one pojawiły, powinna stosować pończochy przeciwżylakowe. Od początku ciąży warto nosić płaskie buty, wygodne, elastyczne spodnie, miękką bieliznę oraz skarpetki bez ściągaczy. W celu usprawnienia przepływu krwi w kończynach, kobiety ciężarne powinny prowadzić aktywny tryb życia i unikać długiego przebywania w pozycji stojącej lub siedzącej.

Przyszłe mamy, które mają siedzącą pracę, powinny minimum co 40 minut wstawać od biurka i przespacerować się, a te, które mają pracę stojącą, jak najczęściej przysiadać. Niewskazane jest też zakładanie nogi na nogę podczas siedzenia, ponieważ utrudnia to przepływ krwi. Codzienne spacery oraz odpowiednia gimnastyka znacznie ulepszą krążenie żylne. W czasie wypoczynku należy starać się, by nogi ułożone były nieco wyżej niż reszta ciała.

Należy również zadbać o odpowiednią dietę. Powinna być bogata w produkty zawierające dużą ilość błonnika oraz witamin, szczególnie witaminy C. Dieta pozwoli na zmniejszenie ryzyka rozwoju choroby oraz utrzymanie odpowiedniej masy ciała, mającej ogromny wpływ na cały układ krążenia. Istnieje wiele rodzajów maści, kremów czy też tabletek zmniejszających dolegliwości związane z żylakami, np. żele z kasztanowca i leki zawierające rutynę, która wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych.

2. Hemoroidy w ciąży

Żylaki odbytu najczęściej dokuczają kobietom tuż przed porodem, ale pojawiają się też po urodzeniu dziecka. Mogą być skutkiem niewłaściwej diety, która sprzyja zaparciom, ucisku macicy na jelita lub siedzącego trybu życia, a także zbyt intensywnego parcia w czasie porodu. Gdy zauważymy krwawienie z odbytu, swędzenie i ból - koniecznie należy udać się do lekarza, ponieważ nieleczone hemoroidy mogą się powiększyć i jeszcze bardziej dokuczać w kolejnych ciążach.

Żylakom odbytu można zapobiegać, stosując przez całe dziewięć miesięcy ciąży lekką dietę, bogatą w błonnik. Oprócz tego wskazany jest ruch, np. codzienne spacery. Leczenie hemoroidów polega na smarowaniu okolic odbytu maściami i żelami lub stosowaniu czopków doodbytniczych działających przeciwzapalnie i przeciwbólowo.

3. Spuchnięte nogi w ciąży

Wstrzymywana w ciąży przez organizm woda bardzo często powoduje obrzęki w okolicy kostek, dłoni i nóg. Można im zapobiegać poprzez kilkukrotny w ciągu dnia odpoczynek, najlepiej z lekko uniesionymi nogami. W ostatnim okresie ciąży nie należy też zbyt długo stać ani zbyt długo siedzieć. Nie można także forsować się ćwiczeniami bądź ciężką pracą. Opuchlizna zwykle pojawia się wieczorem i znika rano, gdy wypoczniemy.

Pomocne przy tych dolegliwościach są zimne okłady oraz masaże. Pomimo tego, że organizm zatrzymuje wodę, co powoduje obrzęki, nie należy w ciąży ograniczać przyjmowania płynów, gdyż może to doprowadzić do odwodnienia. Jeśli zaś opuchlizna nie znika po nocy, konieczna jest konsultacja z lekarzem, gdyż może być to oznaka zbliżającego się zatrucia ciążowego, czyli problemu z nadciśnieniem w ciąży.

4. Skurcze łydek w ciąży

Powszechnie uważa się, że pojawianie się bolesnych skurczów łydek, dokuczających zwłaszcza w nocy, to efekt zaburzenia równowagi między fosforem a wapniem, niedoboru tego drugiego lub zbyt małej ilości potasu czy magnezu. Wskazane jest zatem stosowanie diety bogatej w te pierwiastki. W razie wystąpienia skurczu należy energicznie masować stwardniałe mięśnie.

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia skurczu, zwłaszcza podczas snu, przed położeniem się należy rozgrzać nogi ciepłym prysznicem, rozmasować łydki i zasypiać na lewym boku. Ważna jest również dbałość o estetyczny wygląd nóg. Najbezpieczniej jest w ciąży golić nogi, gdyż ta metoda do minimum ogranicza ryzyko podrażnień skóry wywołanych środkami chemicznymi, aczkolwiek nie ma przeciwwskazań do stosowania w ciąży kremów do depilacji. Zawierają one środek chemiczny rozpuszczający keratynę włosa. W ciąży najlepiej kupować te do skóry wrażliwej.

Warto również codziennie delikatnie wmasowywać krem lub żel chłodzący w skórę, co usprawni krążenie i zmniejszy opuchliznę. Żele chłodzące to kosmetyk, bez którego ciężko będzie się obyć pod koniec ciąży. Jego zadaniem jest przyniesienie ulgi obolałym, opuchniętym łydkom i stopom. Naprzemienne natryskiwanie stóp ciepłą i chłodną wodą również pobudza krążenie krwi w żyłach i ułatwia odprowadzanie nadmiaru płynu z tkanek.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze