Nowotwór złośliwy mózgu - przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Nowotwór złośliwy mózgu to złośliwy guz utworzony z nienaturalnie dzielących się komórek mózgu. Chociaż zazwyczaj nowotwory złośliwe mózgu nazywane są po prostu guzami mózgu, jednak należy pamiętać, że nowotwór złośliwy to rak, a nie każdy guz oznacza raka – niektóre guzy mózgu są łagodne i nie zagrażają życiu pacjenta. Dodatkowo nowotwory mózgu dzielą się na pierwotne (takie, które powstały w mózgu) i wtórne (takie, które utworzyły się z komórek nowotworu powstałego w innej części ciała).
1. Czym jest nowotwór złośliwy mózgu?
Złośliwy guz mózgu zbudowany jest z różnego rodzaju komórek. Niektóre typy raka mózgu powstają, gdy dany rodzaj komórek przeistacza się w niewłaściwy dla siebie sposób. Po przemianie komórki rozwijają się i dzielą w niekontrolowany sposób. W miarę rozwoju tych komórek tworzy się z nich masa bądź guz.
Najczęstsze typy nowotworów złośliwych mózgu to:
- glejak (gwiaździak, skąpodrzewiak, wyściółczak, brodawczak splotu naczyniówkowego);
- oponiak;
- gruczolak przysadki;
- schwannoma nerwu przedsionkowo-ślimakowego;
- rdzeniak.
Nazwa większości z nich wywodzi się od części mózgu lub rodzaju komórek, których dotyczy rak. Łagodny guz nie jest tak niebezpieczny, jak złośliwy, jednak w przypadku mózgu może on także powodować pewne dolegliwości i utrudniać jego funkcjonowanie.
2. Przyczyny i objawy nowotworu złośliwego mózgu
Dokładneprzyczyny powstawania raka mózgu nie są do końca poznane. Sugeruje się współzależność między nowotworem złośliwym mózgu a predyspozycjami genetycznymi, stałym kontaktem z toksynami, wystawieniem na promieniowanie i paleniem papierosów, jednak dokładny związek przyczynowo-skutkowy nie jest udowodniony. Za czynniki ryzyka nowotworu mózgu uważa się napromieniowanie głowy, niektóre choroby dziedziczne oraz zakażenie wirusem HIV.
Nie wszystkie guzy mózgu wywołują objawy, a zdarza się, że guza wykrywa się dopiero po śmierci. Objawy nowotworów mózgu są bardzo różne i niespecyficzne, co oznacza, że mogą również świadczyć o innych chorobach. Zazwyczaj rozwijający się guz uciska na zdrowe tkanki, przez co nie mogą one normalnie funkcjonować, a to z kolei wywołuje pewne objawy. Niektóre symptomy wynikają z opuchlizny mózgu wywołanej guzem lub związanym z nim stanem zapalnym.
Najczęściej występujące objawy nowotworu mózgu to:
- bóle głowy;
- osłabienie;
- problemy z koordynacją;
- trudności z chodzeniem;
- drgawki;
- zaburzenia koncentracji, pamięci, uwagi;
- nudności, wymioty;
- zaburzenia wzroku;
- problemy z mową;
- stopniowe zmiany możliwości intelektualnych i emocjonalnych,
- omamy, splątanie.
3. Diagnostyka i leczenie nowotworów złośliwych mózgu
W razie pojawienia się niepokojących dolegliwości, które mogą sugerować guza mózgu, przeprowadzane są zazwyczaj tomografia komputerowa mózgu oraz rutynowe badania laboratoryjne krwi i moczu, które mogą wskazać inne choroby jako przyczyny objawów. Ostatnimi czasy coraz częściej zamiast tomografii wykonuje się obrazowanie rezonansu magnetycznego, gdyż badanie to jest bardziej czułe i pozwala na wykrycie zmian.
Jeśli potwierdzi się obecność guza, następnym krokiem jest wykonanie biopsji, czyli pobranie fragmentu tkanki, którą poddaje się analizie laboratoryjnej. Próbkę guza pobiera się podczas operacji usunięcia guza. W tym celu niezbędne jest otworzenie czaszki. Niekiedy można tego uniknąć i pobrać tkankę do badania za pomocą igły umieszczanej przez niewielki otwór w czaszce.
Igłę naprowadza się na guza dzięki tomografii komputerowej bądź obrazowaniu rezonansu magnetycznego, które to badania pozwalają na dokładne określenie jego lokalizacji. Pobrany podczas biopsji fragment wysyłany jest do pracowni badawczej w celu wykonania badania histopatologicznego. Dzięki niemu można stwierdzić, czy nowotwór jest złośliwy, czy też łagodny, określić stan jego zaawansowania.
Leczenie nowotworu złośliwego mózgu dobiera się odpowiednio do wieku pacjenta, ogólnego stanu jego zdrowia, wielkości, lokalizacji i typu guza. Terapia jest zazwyczaj złożona. Najczęściej stosuje się radioterapię, chemioterapię oraz leczenie operacyjne. W przypadku nowotworu złośliwego mózgu możliwość przeżycia więcej niż 5 lat wynosi mniej niż 10% nawet po przeprowadzonym leczeniu, w tym operacji. Jednakże szanse te drastycznie się zmniejszają w przypadku braku podjęcia terapii.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.