Trwa ładowanie...

Nukleazy trzustkowe - enzymy trawienne, podział nukleaz

 Katarzyna Wąś-Zaniuk
Katarzyna Wąś-Zaniuk 03.07.2023 18:31
Nukleazy trzustkowe są enzymami z grupy hydrolaz i przyczyniają się do rozkładu kwasów nukleinowych.
Nukleazy trzustkowe są enzymami z grupy hydrolaz i przyczyniają się do rozkładu kwasów nukleinowych. (Pixabay)

Nukleazy trzustkowe są enzymami z grupy hydrolaz i przyczyniają się do rozkładu kwasów nukleinowych. W wyniku tego procesu kwasy nukleinowe zostają rozłożone na nukleotydy. Nukleazy trzustkowe należą do enzymów trawiennych, które odpowiadają za przetwarzanie pokarmu na energię, a także transportowanie jej do określonych komórek w ludzkim ciele. Co jeszcze warto wiedzieć na temat nukleaz pochodzenia trzustkowego?

spis treści

1. Enzymy trawienne

Enzymy trawienne są substancjami, które występując w naszym przewodzie pokarmowym, pełnią szereg bardzo ważnych funkcji. Enzymy trawienne przekształcają przyjmowany pokarm na energię. Dodatkowo, transportują tę energię do poszczególnych komórek, aby nasz organizm mógł prawidłowo funkcjonować.

Enzymy trawienne dzielimy na:

Zobacz film: "Podstawowe badania, jakie powinna wykonać każda kobieta"
  • enzymy proteolityczne, czyli peptydazy (odpowiadają one za rozkład białek). Uwzględniając miejsce działania w cząsteczce białka, enzymy proteolityczne dzielimy dodatkowo na: endopeptydazy, odpowiadające za rozkład wiązań peptydowych w środku łańcucha aminokwasów oraz egzopeptydazy, enzymy hydrolityczne z grupy proteaz, które są odpowiedzialne za rozkład skrajnych wiązań peptydowych,
  • enzymy amylolityczne, czyli amylazy (rozkładają węglowodany),
  • enzymy lipolityczne, czyli lipazy (odpowiadają one za trawienie związków tłuszczowych),
  • enzymy nukleolityczne, czyli nukleazy (odpowiadają one za rozkład kwasów nukleinowych). Biorąc pod uwagę miejsce działania, dzielimy je na: endonukleazy, które odpowiadają za rozkład wiązań fosfodiestrowych w łańcuchu kwasu kwasu nukleinowego. Skutkiem procesu jest powstanie oligonukleotydów. Drugi typ to egzonukleazy, które działając na jedno- lub dwuniciowe DNA i RNA odpowiadają za odłączenie nukleotydów od krańcowych części kwasu nukleinowego. Uwzględniając rodzaj rodzaj kwasu nukleinowego, na który działają, nukleazy należy podzielić na: rybonukleazy, które wpływają na kwasy rybonukleinowe (RNA) oraz deoksyrybonukleazy. Drugi typ działa na kwas deoksyrybonukleinowy (DNA).

Zobacz także:

2. Nukleazy trzustkowe

Nukleazy trzustkowe to nic innego jak enzymy rozkładające kwasy nukleinowe na nukleotydy. Gruczołem wytwarzającym nukleazy trzustkowe jest trzustka. Wśród nich wyróżnić należy rybonukleazy, oddziałujące na kwas rybonukleinowy (RNA), a także deoksyrybonukleazy, które wpływają na kwas deoksyrybonukleinowy (DNA).

2.1. Deoksyrybonukleazy

Deoksyrybonukleazy są enzymami hydrolitycznymi i należą do grupy nukleaz. Deoksyrybonukleazy katalizują hydrolizę łańcucha DNA, co skutkuje jego rozpadem na krótsze łańcuchy lub pojedyncze nukleotydy. Deoksyrybonukleazy są również enzymami trawiennymi.
Wiązanie fosfodiestrowe (tj. wiązanie powstałe wskutek połączenia dwóch grup hydroksylowych przez grupę fosforanową) w szkielecie fosfocukrowym DNA, określane jest jako miejsce, w którym dochodzi do ataku deoksyrybonukleaz. Uwzględniając miejsce działania w łańcuchu DNA, deoksyrybonukleazy dzielimy na:

  • egzodeoksyrybnukleazy
  • endodeoksynukleazy.

Endonukleazami są enzymy restrykcyjne, które przecinają łańcuch DNA w miejscu wyznaczanym przez specyficzną sekwencję nukleotydów. Podstawowymi typami deoksyrybonukleaz są DNaza I i DNaza II.

Deoksyrybonukleaza I kodowana jest w naszym ciele przez gen DNASE1 (występuje on na chromosomie 16).

2.2. Rybonukleazy

Rybonukleazy (RNazy) to enzymy, rozkładają wiązania fosfodiestrowe w kwasach rybonukleinowych (RNA). Zaliczamy je do enzymów trawiennych pochodzenia trzustkowego. Enzymy o nazwie rybonukleazy występują u wszystkich organizmów, jednak w zależności od gatunku, różni je specyficzność oraz sposób działania enzymatycznego. Rybonukleazy (RNazy) są również obecne w ludzkim naskórku. Część z nich jest istotna dla procesu przyczepności i złuszczania keratynocytów.

Wyróżnić należy następujące klasy rybonukleaz:

  • endorybonukleazy, które odpowiadają za rozkład wiązań wewnątrz łańcucha RNA
  • egzonukleazy, które uwalniają nukleotydy kwasu rybonukleinowego (RNA) w miejscu jego zakończeń.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze