Premenopauza - objawy, przyczyny występowania, łagodzenie objawów

Okres przekwitania u kobiety występuje zwykle między 45. a 55. rokiem życia. W tym czasie powoli zanika czynność jajników, które zaczynają produkować jedynie resztkowe ilości hormonów. Krwawienia miesięczne stają się nieregularne, bardziej skąpe i krótsze, a ostatnie cykle są bezowulacyjne, co oznacza, że nie dojrzewa komórka jajowa i nie występuje jajeczkowanie. Ostatnie krwawienie miesięczne określa się mianem menopauzy.

Uważa się, że o wystąpieniu menopauzy można mówić u kobiety, która będąc w odpowiednim wieku, nie miesiączkuje przynajmniej przez rok. To, jak kobieta przechodzi klimakterium, zależy bezpośrednio od akceptacji przez nią własnej kobiecości i od osiąganego zadowolenia z życia.

• Uderzenia gorąca - skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić?
• Poznaj wskazania i przeciwwskazania do hormonalnej terapii zastępczej
• Co jeść, aby nie przytyć w czasie menopauzy?
• Sprawdź, czy o menopauzie wiesz już wszystko

Przed przekwitnięciem występuje okres premenopauzalny. W tym okresie przejściowym zmiany zachodzące w organizmie kobiety bywają bardzo gwałtowne i mogą skutkować dokuczliwymi dolegliwościami. Częste objawy premenopauzy, to:

• nieregularne cykle miesiączkowe,
• plamienia między miesiączkami,
• krótsze i mniej obfite menstruacje albo odwrotnie – długie i krwotoczne,
• uderzenia gorąca z towarzyszącymi im zlewnymi potami, po których pojawia się uczucie zimna,
• wahania nastroju, wybuchowość na przemian ze spokojem, apatią,
• skłonność do depresji,
• problemy ze snem, bezsenność,
• zawroty głowy,
• uczucie mrowienia palców rąk i stóp,
• wahania ciśnienia tętniczego krwi,
• suchość pochwy,
• spadek libido i mniejsza ochota na seks,
• ból podczas stosunków płciowych,
• problemy ze strony pęcherza moczowego, w tym nietrzymanie moczu,
• wiotczenie i starzenie się skóry,
• drętwienie kończyn i obrzmienie stawów,
• uczucie zmęczenia, osłabienie.

U niektórych kobiet objawy premenopauzy zaczynają występować na długo przed samym klimakterium, niekiedy już po 30. roku życia. Niektórych kobiet premenopauza w ogóle nie dotyczy. Wszystko zależy przede wszystkim od predyspozycji genetycznych. Przedwczesna menopauza dotyczyć może także tych kobiet, które:

• cierpią na zaburzenia hormonalne,
• mają choroby autoimmunologiczne,
• palą papierosy.

Pojawienie się objawów przed menopauzą mogą przyspieszyć również takie czynniki, jak: długotrwałe odchudzanie się, życie w stresie, wyczynowe uprawianie sportu, późne macierzyństwo, bezdzietność.

Każda z kobiet rodzi się wyposażona w około 400 tysięcy komórek jajowych. Gdy rezerwa jajnikowa się zmniejsza, zwiększa się częstotliwość cykli bezowulacyjnych. W konsekwencji, następuje zmniejszenie poziomu progesteronu. Do najczęstszych symptomów zmniejszonego wydzielania tego hormonu zaliczamy zaburzenia miesiączkowania, takie jak zbyt długie lub zbyt obfite krwawienia oraz upławy pojawiające się w środku cyklu. Stopniowo uszczupla się także poziom estrogenów, które chronią przed chorobami serca i zapewniają mocne kości.

Gdy estrogenów jest coraz mniej, kości stają się podatne na złamania, mogą pojawić się problemy z krążeniem krwi, nadciśnienie tętnicze czy podwyższony poziom cholesterolu. Wytwarzanie przez organizm kobiety mniejszej ilości żeńskich hormonów płciowych pociąga za sobą zwiększenie stężenia androgenów, czyli hormonów męskich. Androgeny mogą powodować pojawienie się wąsika nad górną wargą czy łysienia na głowie, a także skutkują większym rozdrażnieniem i agresją.

Kobiety, u których wczesne przekwitanie może być uwarunkowane genetycznie, proces ten można spowolnić. Jeśli palisz papierosy, jak najszybciej rzuć nałóg. Zadbaj również o zbilansowaną dietę. W celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia osteoporozy należy spożywać dużą ilość wapnia i witaminy D30, m.in. sardynki w oleju, szproty, jogurty, kefiry, żółte sery i mleko. Możesz stosować suplementację fitoestrogenami. Staraj się jak najwięcej przebywać na świeżym powietrzu, ćwiczyć, gimnastykować się.

Nieprzyjemne objawy premenopauzy można łagodzić środkami przepisanymi przez ginekologa, np. tabletkami antykoncepcyjnymi czy hormonalną wkładką wewnątrzmaciczną). Czasem lekarz może zaproponować również hormonalną terapię zastępczą (HTZ), pomocną w walce z symptomami przekwitania. Opóźnia ona starzenie i zapobiega zawałowi serca.

Źródła

1. Jonderko G., (red.), Podręczna encyklopedia zdrowia, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2002, ss. 476-477, ISBN 978-83-7506-075-1.