Obrażenia tkanek miękkich – przyczyny, objawy, leczenie
Obrażenia tkanek miękkich mogą obejmować, chociażby mięśnie, więzadła, czy ścięgna. Są to dość powszechne urazy, powstające najczęściej na skutek siły działającej z zewnątrz. Ich rozległość oraz nasilenie zależą zwykle od natężenia siły urazu. Jakie inne przyczyny mogą prowadzić do obrażeń tkanek miękkich? Jak je rozpoznać i jak leczyć?
1. Co to są tkanki miękkie?
Tkanki miękkie to wszelkie tkanki, łączące, otaczające, czy wspierające narządy organizmu. Zalicza się do nich tkankę:
- łączną,
- mięśniową,
- nabłonkową,
- nerwową.
Nie obejmują natomiast tkanki kostnej oraz chrzęstnej. Pełnią one funkcję łącznika, chronią też głębiej położone struktury przed potencjalnymi uszkodzeniami.
2. Czym są obrażenia tkanek miękkich?
Obrażenia tkanek miękkich to dość powszechne urazy, które pojawiać się mogą zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Najczęściej są skutkiem urazu mechanicznego, który przekracza ich wydolność, w wyniku czego powstają określone uszkodzenia. Mogą być konsekwencją stłuczenia, skręcenia stawu, towarzyszyć złamaniom.
Na skutek działania siły zewnętrznej może dojść do dwóch rodzajów obrażeń – zamkniętych oraz otwartych. Otwarte uszkodzenia tkanek miękkich to wszelkiego rodzaju rany, rozdarcia. Dochodzi w nich do urazowego przerwania ciągłości skóry lub skóry i tkanek pod nią położonych. Z kolei zamknięte obrażenia tkanek miękkich to stłuczenia, uszkodzenia mięśni, czy ścięgien bez przerwania ciągłości skóry.
Stłuczenia
Jednymi z najczęściej występujących rodzajów obrażeń tkanek miękkich są stłuczenia, których przyczyną jest zwykle uderzenie lub upadek, na skutek czego dochodzi do uszkodzenia naczyń i nerwów, zgniecenia komórek, czy rozerwania włókien substancji międzykomórkowej. Do typowych objawów stłuczenia zaliczyć można:
- krwiaki i siniaki,
- bolesność i tkliwość, wrażliwość na dotyk,
- zmniejszenie ruchomości w danym miejscu,
- opuchlizna,
- obrzęk.
Skręcenia, nadwyrężenia
Urazy w obrębie tkanek miękkich mogą być też spowodowane skręceniem stawu, naciągnięciem, czy nadwyrężeniem. Wówczas obserwuje się silny ból, dyskomfort, obrzęki oraz ograniczenia ruchowe.
3. Obrażenia tkanek miękkich – przyczyny
3.1. Uraz mięśnia
Do uszkodzenia mięśni może dojść zarówno w wyniku urazu bezpośredniego (np. rozerwanie mięśnia, krwiak w jego obrębie), jak i na skutek urazu pośredniego związanego, np. z przeciążeniem. W pierwszym przypadku obrażenie powstaje w wyniku nagłego nacisku, upadku, uderzenia zwłaszcza w napięty mięsień.
W drugim przypadku do uszkodzenia dochodzi często na skutek nadmiernego wysiłku w zbyt krótkim czasie. Tego rodzaju kontuzje są dość częste, zwłaszcza wśród sportowców. Uszkodzenie mięśnia może mieć różne stopnie zaawansowania – naciągnięcie mięśnia, naderwanie mięśnia, zerwanie mięśnia.
3.2. Uraz ścięgien
Do uszkodzenia ścięgien dochodzi zwykle na skutek działania sił, przekraczających ich wytrzymałość mechaniczną. Może być ono konsekwencją długotrwałego powtarzania jednego ruchu. Często uszkodzenie tych struktur współwystępuje ze złamaniami kości i zwichnięciami stawów.
Urazy ścięgien dzieli się na:
- zerwanie – całkowite przerwanie włókien ścięgnistych,
- naderwanie – częściowe rozerwanie części włókien ścięgnistych łączących mięsień z kością,
- zespoły przeciążeniowe.
3.3. Uraz więzadeł
Urazy więzadeł są dość częstymi obrażeniami. Dochodzi do nich na skutek ich zbytniego naciągnięcia. Skutkiem czego jest ich rozciągnięcie, pęknięcie, a nawet zerwanie. Najczęściej obserwuje się uszkodzenia więzadła krzyżowego tylnego lub przedniego, znajdującego się w kolanie.
4. Jak leczyć obrażenia tkanek miękkich?
Leczenie zależy od rodzaju oraz stopnia obrażenia tkanek miękkich. W przypadku niewielkich, drobnych stłuczeń pomocne może być chłodzenie miejsca urazu, czy stosowanie miejscowych środków przeciwbólowych (maści, żele).
W przypadku wystąpienia ostrych, rozległych obrażeń tkanek miękkich konieczny jest kontakt z lekarzem, który po odpowiednim rozpoznaniu, zdecyduje o właściwych metodach terapii.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
