Ocena zalegania moczu
Zaleganie moczu w pęcherzu moczowym, będące następstwem chorobowo zwiększonego rozmiaru gruczołu krokowego, prowadzi bezpośrednio do powstania dalszych zmian chorobowych w obrębie układu moczowego – nawracających zakażeń układu moczowego, kamicy moczowej, uchyłków w pęcherzu moczowym czy uszkodzenia moczowodów i miąższu nerek, dlatego szczególnie ważne w diagnostyce chorób prostaty jest określenie zalegania moczu w pęcherzu po mikcji. W tym celu stosuje się szereg różnych metod.
1. Ocena zalegania moczu po mikcji w diagnostyce chorób prostaty
W diagnostyce chorób prostaty niezwykle ważna jest ocena zalegania moczu po mikcji. W tym celu stosuje się następujące metody:
- cewnikowanie pęcherza moczowego,
- cystografię pourograficzną,
- testy wydalania fenylosulftaleiny i radioizotopów.
Metody te jednak odznaczały się mniejszą bądź większą inwazyjnością i były obciążone ryzykiem powikłań. Dopiero wprowadzenie ultrasonografii pozwoliło na określenie zalegania moczu w pęcherzu moczowym w sposób nieinwazyjny i bezbolesny.
1.1. Ultrasonografia w ocenie zalegania moczu
Ultrasonografia jest obecnie najlepszym sposobem oceny zalegania moczu w pęcherzu moczowym. Oprócz walorów bezpieczeństwa (na dzień dzisiejszy nie są znane jakiekolwiek działania uboczne ultradźwięków – dlatego stosuje się je także u dzieci i kobiet w ciąży) cechuje się ona także precyzją i prostotą wykonania, umożliwiając łatwo i szybko obliczyć ilość zalegającego moczu w pęcherzu moczowym. Metoda ta opiera się na zastosowaniu fal dźwiękowych wysokiej częstotliwości. Głowicę aparatu ultrasonograficznego przykłada się do zawczasu posmarowanej żelem powierzchni brzucha w okolicy pęcherza moczowego. Głowica wysyła, a następnie wychwytuje odbite od narządów fale dźwiękowe. Przeanalizowane przez komputer dają na monitorze czarnobiały obraz jamy brzusznej. Ilość moczu oblicza się wykorzystując różną gęstość tkanki pęcherza oraz moczu. Błąd metody waha się w granicach 15%, co w tym wypadku nie jest dużo.
2. Badanie USG w diagnostyce chorób prostaty
Badanie USG przez powłoki brzuszne umożliwia jednocześnie ocenę samego pęcherza moczowego pod względem występowania w nim kamieni moczowych, ubytków, czy zmian nowotworowych. Możliwe jest też określenie zbliżonej wielkości gruczołu krokowego (w tym wypadku skuteczniejsze jest badanie TRUS, czyli przez odbyt). Samo badanie przebiega dwuetapowo, ponieważ pacjenta należy przebadać najpierw z pęcherzem wypełnionym moczem (w tym celu pacjent musi wypić przed badaniem sporą ilość płynów), jak i po oddaniu moczu. Istotne przy tym jest, aby pacjent mógł oddać mocz swobodnie bez pośpiechu.
Badanie, którego celem jest ocena zalegania moczu, należy określić nie tylko przed, ale i po leczeniu. Dotyczy to zarówno zastosowania metod farmakologicznych, jak i zabiegowych. W ten sposób badanie objętości zalegającego moczu umożliwia ocenę skuteczności wdrożonego leczenia farmakologicznego lub przeprowadzonej operacji.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.