Odgrywa znaczącą rolę w rozwoju raka. Potwierdzili to polscy naukowcy

Komórki nowotworowe wykorzystują amoniak jako broń. Do takich wniosków doszli polscy naukowcy z Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN pod kierownictwem dr hab. Magdaleny Winiarskiej. To ważne badania, które pozwalają lepiej zrozumieć rozwój nowotworów w ludzkim organizmie.

Amoniak może utrudniać leczenie nowotworówAmoniak może utrudniać leczenie nowotworów
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Magdalena Pietras

Wszechobecny amoniak

Amoniak to związek, który występuje naturalnie w organizmach żywych, głównie w wątrobie i jelitach. Jest wynikiem rozkładu aminokwasów i białek. Przez to, że w wysokich stężeniach jest toksyczny, musi być sprawnie neutralizowany (w wątrobie i nerkach przekształcany do mocznika).

Ponadto związek wykorzystywany jest w przemyśle chemicznym, m.in. do wytwarzania nawozów, środków czyszczących oraz do produkcji tworzyw sztucznych. Obecny jest również w niektórych produkach spożywczych (wyroby piekarnicze, napoje typu cola, sosy) i w kosmetykach (farby do włosów).

Teraz badacze z Instytutu PAN udowodnili, że amoniak odgrywa znaczącą rolę w procesie rozwoju nowotworu.

Amoniak a nowotwory

Wyniki badań polskich naukowców zostały opublikowane w czasopiśmie "Cancer Research" i jest to ważny krok dla rozwoju wiedzy o nowotworach.

Badacze odkryli i opisali, jak nowotwory, wykorzystując amoniak, bronią się przed układem odpornościowym. Związek gromadzi się w mikrośrodowisku guza i hamuje działanie ważnych związków układu odpornościowego – komórek NK i limfocytów T – odpowiadających za obronę zdrowych komórek organizmu przed patogenami i komórkami nowotworowymi. Amoniak czyni je mniej skutecznymi w walce z nowotworem. Co więcej, związek wpływa na obniżenie poziomu perforyn – białka odpowiedzialnego za niszczenie komórek nowotworowych przez układ odpornościowy.

– Pokazaliśmy, że amoniak obniża w komórkach cytotoksycznych ilość perforyny – białka odpowiedzialnego za niszczenie komórek nowotworowych przez układ odpornościowy. Perforyna jest elementem ziaren cytotoksycznych uwalnianych przez komórki NK i limfocyty T, uszkadza błony komórkowe komórek nowotworowych, jednak w obecności amoniaku traci swoją skuteczność – tłumaczy kierowniczka badania dr hab. Magdalena Winiarska.

Amoniak może być więc postrzegany jako przeszkoda dla skutecznego przeprowadzenia immunoterapii nowotworów, w tym leczenia opartego na przeciwciałach monoklonalnych oraz komórkach CAR-T i CAR-NK.

Szansa dla onkologii

Przeanalizowanie i opisanie mechanizmu działania amoniaku i jego wpływu na nowotwór otwiera nowe możliwości opracowania skutecznych, innowacyjnych terapii.

– Amoniak to tylko jeden z wielu puzzli, które składają się na pełen obraz mechanizmów umożliwiających rozwój komórek nowotworowych. Jednak dzięki badaniom podstawowym coraz lepiej poznajemy złożony obraz funkcjonowania ludzkiego organizmu w stanie zdrowia i choroby. A dzięki temu – możemy skuteczniej leczyć. Bez badań podstawowych nie będzie nowych terapii – wyjaśniła Magdalena Winiarska.

Polscy naukowcy Instytutu PAN współpracowali z wieloma kluczowymi ośrodkami w Polsce i za granicą: z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, Politechniką Wrocławską, Międzynarodowym Instytutem Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, Leibniz Research Centre for Working Environment and Human Factors w Niemczech, University of Pennsylvania w Stanach Zjednocznych.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródło: PAP, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie