Odwodnienie w ciąży – objawy, skutki i zapobieganie
Odwodnienie w ciąży może być niebezpieczne dla rozwijającego się dziecka. Ma to związek z tym, że właściwe nawodnienie ciężarnej jest warunkiem utrzymania prawidłowej homeostazy zarówno organizmu matki, jak i ustroju płodu. Jakie są objawy i skutki niedostatecznej podaży wody? Jak temu zapobiegać?
1. Czy odwodnienie w ciąży jest groźne?
Odwodnienie w ciąży bywa niebezpieczne, a jego skutki mogą dotknąć nie tylko przyszłą mamę, ale i rozwijające się w jej łonie dziecko. Uznaje się je za stan zagrożenia życia.
Optymalna podaż płynów oraz zachowanie odpowiedniego bilansu wodnego, to jest sytuacji, gdy ilość wody wydalanej i przyjmowanej utrzymuje się w równowadze, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka i rozwoju ciąży (woda przenika z organizmu matki do organizmu płodu przez łożysko). Nic dziwnego: woda jest kluczowym składnikiem organizmu człowieka, występuje w każdej najmniejszej komórce organizmu. Jej niedobór może mieć poważne konsekwencje.
2. Objawy i skutki odwodnienia w ciąży
W przypadku nieodpowiedniej podaży płynów dochodzi do ujemnego bilansu wodnego, a tym samym do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, co wywołuje wiele dolegliwości i objawów.
Do objawów, które mogą świadczyć o odwodnieniu, można zaliczyć:
- uczucie wzmożonego pragnienia,
- ból głowy, zawroty głowy,
- suchość błon śluzowych,
- suchość skóry,
- nudności,
- skurcze łydek, obrzęk stóp,
- spadek koncentracji,
- znużenie, zmęczenie, osłabienie,
- zaparcia, osłabioną perystaltykę jelit,
- intensywną barwę moczu, zmniejszone oddawanie moczu,
- omdlenie,
- drgawki,
- intensywne wymioty lub biegunkę.
Zbyt mała podaż wody w ciąży może skutkować obniżeniem poziomu płynu owodniowego, który nie tylko chroni płód, ale i umożliwia jego prawidłowy rozwój.
Niedobór wody u matki lub zmniejszenie ilości wód płodowych może prowadzić do zaburzeń wzrastania płodu. W wypadku małowodzia lub bezwodzia u płodu obserwuje się hipoplazję płuc, a ograniczenie przestrzeni ruchowej prowadzi do deformacji twarzy i kończyn czy zespołu taśm owodniowych.
3. Co daje picie wody w ciąży?
Woda w ciąży, jak już wspomniano, jest niezbędna do produkcji płynu owodniowego, a prawidłowe nawodnienie pozwala utrzymać poziom wód płodowych na odpowiednim i stałym poziomie. Ale to nie wszystko. Jest także konieczna do prawidłowego rozwoju i funkcji tkanek płodu, zwłaszcza komórek ośrodkowego układu nerwowego (OUN), które są szczególnie wrażliwe na jej niedobór.
Ponadto woda:
- łagodzi nieprzyjemne ciążowe dolegliwości, takie jak poranne nudności, wymioty,
- reguluje ciśnienie tętnicze krwi i temperaturę ciała,
- pomaga w usuwaniu z organizmu zbędnych produktów przemiany materii,
- ułatwia i usprawnia trawienie, zapobiega zaparciom,
- dostarcza składników mineralnych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu,
- poprawia samopoczucie.
4. Jak zapobiegać odwodnieniu w ciąży?
Ponieważ odwodnienie w ciąży jest groźne, a jego objawy bywają niespecyficzne, najlepiej jest mu zapobiegać, dbając o optymalną podaż płynów. Ile wody pić w ciąży? Jaką wodę pić w ciąży? Jak zapobiegać odwodnieniu?
Pamiętając, że w ciąży dobowe zapotrzebowanie na płyny zwiększa się i zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia wynosi ono około 2300 ml/dobę, trzeba wyrobić w sobie dobre nawyki i:
- regularnie spożywać małe ilości wody (pomocna może być aplikacja picie wody w ciąży). Najlepsza jest niegazowana woda źródlana lub mineralna niskozmineralizowana,
- ograniczać ilość kawy oraz mocnej herbaty,
- wyeliminować napoje słodkie, gazowane i zawierające sztuczne dodatki (barwniki, konserwanty, wzmacniacze smaku i inne), ponieważ ich picie nie nawadnia, nie gasi pragnienia, a i nie wychodzi na zdrowie. To źródło pustych kalorii i przyczyna zaburzeń gospodarki glukozowo-insulinowej. Ich konsumpcja może prowadzić do nadmiernego wzrostu masy ciała w ciąży oraz cukrzycy ciążowej. Zabroniony jest alkohol oraz napoje energetyczne,
- pamiętać o zasadach racjonalnej diety, która powinna dostarczać witamin i składników mineralnych oraz elektrolitów.
Warto pamiętać, że zapotrzebowanie na wodę zależy od temperatury otoczenia (im jest cieplej, tym kobiety w ciąży powinny dostarczać większej ilości płynów) i aktywności fizycznej.
5. Odwodnienie w ciąży – co robić?
Co robić, gdy pojawią się objawy odwodnienia w ciąży? Najważniejsze jest uzupełnienie niedoboru płynów i elektrolitów w organizmie. Powinno się więc pić niegazowaną wodę lub niesłodzoną herbatę. Można również, po konsultacji z lekarzem, sięgnąć po dostępne w aptekach gotowe elektrolity do rozpuszczenia w wodzie.
W przypadku dużego odwodnienia należy skontaktować się z lekarzem lub zgłosić do szpitala. Duże odwodnienie w ciąży to stan zagrażający życiu matki jak i dziecka.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.