Ciąża to czas, w którym kobieta powinna szczególnie dbać o swoje zdrowie i zmienić większość swoich dotychczasowych nawyków. Wiele chorób i dolegliwości, które normalnie nie stanowią żadnego zagrożenia, w ciąży mogą być niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dziecka.
Przede wszystkim zagrożeniem dla ciąży są wszelkie używki. Kiedy kobieta spodziewa się dziecka, powinna w pierwszej kolejności całkowicie zrezygnować z alkoholu, papierosów i ewentualnych środków odurzających. To największe zagrożenia dla płodu, na których wyeliminowanie mamy bezpośredni wpływ. Wystarczy odstawić używki na okres ciąży i karmienia - tak długi czas może nawet przyczynić się do całkowitego wyleczenia uzależnienia.
Należy także ograniczyć lub wykluczyć kofeinę. Niektórzy lekarze nie widzą przeciwwskazań, aby ciężarna piła filiżankę kawy dziennie, inni zalecają jej całkowite wykluczenie albo zamianę na kawę bezkofeinową.
W ciąży zdecydowanie odradza się wysoką temperaturę. Należy więc zrezygnować z gorących pryszniców i kąpieli, ale także sauny i gorących wód termalnych. Wysoka temperatura może wywołać skurcze macicy i w konsekwencji doprowadzić do przedwczesnego porodu, a także poronienia.
Ciąża może być zagrożona także przez wiele chorób, głównie o podłożu wirusowym. Wśród nich najczęściej występują:
różyczka - przenoszona jest drogą kropelkową. Stanowi zagrożenie szczególnie w pierwszych 4 miesiącach ciąży, ponieważ wtedy może dojść do poważnych wad rozwojowych płodu. Różyczka raczej nie atakuje kobiet, które przebyły ją przed ciążą ani tych, które się zaszczepiły. W leczeniu najważniejsza jest szybka diagnoza, czyli regularne badania krwi.
toksoplazmoza - nosicielami choroby są zwierzęta domowe, głównie koty. Jeśli do zarażenia dojdzie w czasie ciąży, dziecko może urodzić się z wieloma poważnymi wadami, między innymi wodogłowiem i padaczką. Wirus musi być bardzo wcześnie rozpoznany, jeśli ma być w pełni uleczony, a ryzyko powikłań zminimalizowane. Nieleczona może także prowadzić do zaburzeń widzenia oraz słuchu u dzieci na różnym etapie rozwoju.
cytomegalia - choroba wirusowa, która przebiega bezobjawowo wśród osób zdrowych, szacuje się, że niemal 80% Europejczyków jest nosicielami tej choroby. Jeśli kobieta zaraziła się cytomagalowirusem przed zajściem w ciążę, nie stanowi to żadnego zagrożenia. Jednak jeśli do zakażenia dojdzie w czasie ciąży, może dojść do poważnych wad płodu. Nie ma skutecznej szczepionki na cytomegalię. Jeśli dojdzie do zakażenia, dzieciom podaje się leki tuż po narodzinach.
Aby uchronić się przed powikłaniami ciąży, należy często robić badania krwi w kierunku chorób wirusowych.