Ogranicz te produkty. To przez nie puchną nogi i twarz

Najczęściej winowajcą jest sód. Zbyt duże spożycie soli zwiększa ilość wody zatrzymywanej w tkankach, co prowadzi do uczucia "ciężkich" nóg i napiętej skóry. W analizach cytowanych przez Mayo Clinic ograniczenie sodu jest jednym z pierwszych zaleceń w przypadku przewlekłych obrzęków.

Źródła soli to nie tylko solniczka, ale także wędliny, sery topione, zupy w proszku czy fast food.

Produkty wysokoprzetworzone mogą pogłębiać problem. Jak wskazano w Everyday Health, wędliny, chipsy czy dania gotowe dostarczają dużych ilości sodu, który zwiększa ciśnienie w naczyniach włosowatych i sprzyja wyciekaniu płynu do przestrzeni międzykomórkowej.

Wysokie spożycie cukru sprzyja mikrozapaleniom i wahaniom gospodarki wodno-elektrolitowej. Jak opisano w badaniu opublikowanym w "Nutrients", diety bogate w cukry proste mogą zwiększać retencję płynów i powodować poranne obrzęki twarzy.

Alkohol działa dwojako: najpierw odwadnia, potem organizm kompensuje stratę, co powoduje widoczne obrzęki twarzy i powiek.

Niektóre grupy leków są dobrze znane z tego, że wywołują obrzęki. W rekomendacjach wymieniono m.in.:

• blokery kanału wapniowego (zwłaszcza amlodypina) – powodują rozszerzenie tętniczek i zwiększenie ciśnienia w naczyniach włosowatych, co prowadzi do obrzęku kostek. Badania pokazują, że połączenie ich z inhibitorami ACE może zmniejszyć ten efekt;

• niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, ketoprofen) – hamują prostaglandyny, co zwiększa retencję sodu i wody;

• tiazolidynediony (pioglitazon, rosiglitazon) stosowane w cukrzycy typu 2 – jak opisano w pracy "Diabetes Care", mogą nasilać obrzęki i sprzyjać rozwojowi niewydolności serca;

• estrogeny, niektóre antykoncepcyjne i steroidy – wymieniane są w zaleceniach Mayo Clinic jako leki sprzyjające retencji płynów.

Zobacz także: Test szklanki wody. Może pomóc w wykryciu cukrzycy

Puchnięcie twarzy może wynikać z ucisku podczas snu, ale też z alergii. Jak opisano w przeglądzie "Healthline", alergiczne zapalenie spojówek wywołane pyłkami, sierścią czy kurzem powoduje zaczerwienione, łzawiące i obrzęknięte powieki.

Cięższe reakcje, np. anafilaksja po pokarmach, lekach czy użądleniu, mogą powodować gwałtowne obrzęki warg, języka i gardła, co wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.

Utrzymujące się lub narastające obrzęki, szczególnie jednostronne, powinny być ocenione przez lekarza. Nagły obrzęk nóg z bólem może oznaczać zakrzepicę żył głębokich, a duszność czy ból w klatce piersiowej – zatorowość płucną.

Natychmiastowej interwencji wymaga też obrzęk twarzy połączony z trudnością w oddychaniu, połykaniu czy wysypką pokrzywkową – to może być anafilaksja.

Jak ograniczyć problem?

• zredukować sól w diecie,

• unikać słodzonych napojów i alkoholu, zwłaszcza wieczorem,

• zadbać o ruch i odpoczynek z nogami uniesionymi – wspiera krążenie żylne,

• omówić przyjmowane leki z lekarzem, jeśli obrzęki pojawiły się po ich włączeniu,

• dbać o higienę skóry (mycie, osuszanie, krem) – zmniejsza ryzyko wtórnych infekcji.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. Mayo Clinic
2. NHS
3. Everyday Health
4. Nutrients
5. Diabetes Care