Ogranicz te produkty. To przez nie puchną nogi i twarz
Obrzęki nóg, kostek czy twarzy mogą wynikać z wielu przyczyn – od niewinnego zatrzymania wody po poważne choroby serca, nerek czy wątroby. Jednak, jak opisano w przeglądzie "Harrison’s Principles of Internal Medicine", w wielu przypadkach obrzęk ma związek ze stylem życia, dietą lub przyjmowanymi lekami.
W tym artykule:
Sól i produkty wysokoprzetworzone
Najczęściej winowajcą jest sód. Zbyt duże spożycie soli zwiększa ilość wody zatrzymywanej w tkankach, co prowadzi do uczucia "ciężkich" nóg i napiętej skóry. W analizach cytowanych przez Mayo Clinic ograniczenie sodu jest jednym z pierwszych zaleceń w przypadku przewlekłych obrzęków.
Źródła soli to nie tylko solniczka, ale także wędliny, sery topione, zupy w proszku czy fast food.
Produkty wysokoprzetworzone mogą pogłębiać problem. Jak wskazano w Everyday Health, wędliny, chipsy czy dania gotowe dostarczają dużych ilości sodu, który zwiększa ciśnienie w naczyniach włosowatych i sprzyja wyciekaniu płynu do przestrzeni międzykomórkowej.
Jak alergie pokarmowe opóźnione wpływają na wygląd?
Cukier i alkohol
Wysokie spożycie cukru sprzyja mikrozapaleniom i wahaniom gospodarki wodno-elektrolitowej. Jak opisano w badaniu opublikowanym w "Nutrients", diety bogate w cukry proste mogą zwiększać retencję płynów i powodować poranne obrzęki twarzy.
Alkohol działa dwojako: najpierw odwadnia, potem organizm kompensuje stratę, co powoduje widoczne obrzęki twarzy i powiek.
Leki sprzyjające zatrzymywaniu wody
Niektóre grupy leków są dobrze znane z tego, że wywołują obrzęki. W rekomendacjach wymieniono m.in.:
blokery kanału wapniowego (zwłaszcza amlodypina) – powodują rozszerzenie tętniczek i zwiększenie ciśnienia w naczyniach włosowatych, co prowadzi do obrzęku kostek. Badania pokazują, że połączenie ich z inhibitorami ACE może zmniejszyć ten efekt;
niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, ketoprofen) – hamują prostaglandyny, co zwiększa retencję sodu i wody;
tiazolidynediony (pioglitazon, rosiglitazon) stosowane w cukrzycy typu 2 – jak opisano w pracy "Diabetes Care", mogą nasilać obrzęki i sprzyjać rozwojowi niewydolności serca;
estrogeny, niektóre antykoncepcyjne i steroidy – wymieniane są w zaleceniach Mayo Clinic jako leki sprzyjające retencji płynów.
Zobacz także: Test szklanki wody. Może pomóc w wykryciu cukrzycy
Obrzęki twarzy – alergie i zakażenia
Puchnięcie twarzy może wynikać z ucisku podczas snu, ale też z alergii. Jak opisano w przeglądzie "Healthline", alergiczne zapalenie spojówek wywołane pyłkami, sierścią czy kurzem powoduje zaczerwienione, łzawiące i obrzęknięte powieki.
Cięższe reakcje, np. anafilaksja po pokarmach, lekach czy użądleniu, mogą powodować gwałtowne obrzęki warg, języka i gardła, co wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
Kiedy konieczna jest szybka konsultacja
Utrzymujące się lub narastające obrzęki, szczególnie jednostronne, powinny być ocenione przez lekarza. Nagły obrzęk nóg z bólem może oznaczać zakrzepicę żył głębokich, a duszność czy ból w klatce piersiowej – zatorowość płucną.
Natychmiastowej interwencji wymaga też obrzęk twarzy połączony z trudnością w oddychaniu, połykaniu czy wysypką pokrzywkową – to może być anafilaksja.
Jak ograniczyć problem?
zredukować sól w diecie,
unikać słodzonych napojów i alkoholu, zwłaszcza wieczorem,
zadbać o ruch i odpoczynek z nogami uniesionymi – wspiera krążenie żylne,
omówić przyjmowane leki z lekarzem, jeśli obrzęki pojawiły się po ich włączeniu,
dbać o higienę skóry (mycie, osuszanie, krem) – zmniejsza ryzyko wtórnych infekcji.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Mayo Clinic
- NHS
- Everyday Health
- Nutrients
- Diabetes Care
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.