Osa morska (potwór morski) - jad, poparzenie

Osa morska to gatunek parzydełkowca – niebezpieczna meduza przypominająca kształtem galaretowate pudełko, dlatego jej angielska nazwa brzmi "box jellyfish". W Polsce osa morska znana jest także jako kostkomeduza.

Box jellyfish występuje w wodach przybrzeżnych Australii Północnej, Afryki, Zatoki Meksykańskiej, Azji Południowo-Wschodniej oraz przy wybrzeżach Indyjsko-Zachodniego Pacyfiku. Uważana jest za jedną z najniebezpieczniejszych istot na świecie.

Ciało osy morskiej przeważnie ma średnicę od 16 do 24 cm i jest wielkości piłki do koszykówki. Duże wrażenie robią niebiesko-szare macki kostkomeduzy, które mogą mieć nawet do 3 metrów długości. Każda z 60 czułek osy morskiej jest pokryta mnóstwem specjalnych komórek parzących, zwanych cnidocytami.

Używając praktycznie niewidzialnych macek, osy morskie polują na małe ryby i pelagiczne bezkręgowce, takie jak kraby lub krewetki. To właśnie trucizna, którą wydzielają czułki kostkomeduzy, służy do natychmiastowego zabijania ofiary tak szybko jak to możliwe. Dzięki temu osa morska chroni również siebie, gdyż jej tkanki są bardzo delikatne.

Moc jadu kostkomeduzy jest bardzo duża. Wstrzykiwany jest wraz z mnóstwem niewidocznych kolczastych pazurków. Przy dłuższym kontakcie z trucizną może ona zabić człowieka nawet w ciągu kilku minut. Ludzie, którzy przeżyją spotkanie z osą morską, odczuwają silny ból skóry przynajmniej przez kilka tygodni.

Jad osy morskiej upośledza układ nerwowy, serce i komórki skóry. Co więcej, u osób poparzonych mackami kostkomeduzy pojawiają się problemy z mięśniami i stawami, martwica skóry, podwyższona temperatura ciała, bóle głowy, niewydolność serca, obniżenie tętna, obrzęk płuc, osłabienie, nudności i wymioty oraz problemy z oddychaniem.

Kontakt z czułkami osy morskiej powoduje pojawienie się purpurowych, czerwonych bądź brązowych bolesnych otworów w kształcie pręgów i obrzęk na obszarze dotkniętym oparzeniem. Towarzyszy temu intensywny palący ból i kłucie w ciele. Po kilku dniach dodatkowo mogą pojawić się podrażnienia, pęcherze oraz uczulenie charakteryzujące się intensywnym świądem. Zwykle ustępuje ono po 10 dniach, ale może utrzymać się nawet do wielu tygodni.

Po poparzeniu należy polewać zaczerwieniony naskórek octem minimum 30 sekund. Ta czynność spowoduje to, że parzydełka kostkomeduzy pozostawione na skórze przestaną wydzielać trujące związki, które po dłuższym czasie mogłyby się dostać do obiegu krwi. Ocet jak dotychczas jest najbardziej sprawdzonym i skutecznym środkiem powstrzymującym rozprzestrzenianie się jadu osy morskiej.

Skórę oparzoną jadem osy morskiej można też oblewać słoną wodą. Unikaj jednak przemywania naskórka alkoholem. Uaktywnia on, bowiem substancje trujące pozostawione przez kostkomeduzę, a wówczas wydziela się kolejna porcja trucizny.