Pierwsza pomoc po użądleniach. "Nie czekamy na duszności czy omdlenia, bo wtedy może być już za późno na ratunek"
Środki do dezynfekcji, leki przeciwhistaminowe i przeciwbólowe, maści antyalergiczne i zimne okłady. To zestaw pierwszej pomocy po użądleniu czy ukąszeniu przez owady. Najbardziej niebezpieczne są błonkoskrzydłe, których jad może wywołać wstrząs anafilaktyczny. Dlatego alergicy zawsze powinni mieć ze sobą ampułkostrzykawki z adrenaliną. - Należy ją wstrzyknąć od razu po pojawieniu się pierwszych silniejszych objawów. Nie czekamy na wystąpienie duszności czy omdlenia, bo wtedy może być już za późno na ratunek - ostrzega farmaceuta Łukasz Pietrzak.
1. Użądlenie przez owady błonkoskrzydłe - co robić?
- Najbardziej niebezpieczne są użądlenia owadów błonkoskrzydłych, które są najczęstszą przyczyną silnych reakcji alergicznych i wstrząsu anafilaktycznego. Osy, trzmiele i szerszenie mogą atakować wielokrotnie i nie wbijają żądła przy ukąszeniu. Inaczej jest w przypadku pszczoły, która robi to tylko raz - zostawia żądło i ginie. Zanim więc zaczniemy stosować jakiekolwiek środki lecznicze, musimy w pierwszej kolejności wyjąć żądło - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie farmaceuta Łukasz Pietrzak.
Jak to zrobić? - Najlepiej chwycić je pęsetą. Jeśli będziemy próbowali wyjąć je palcami, możemy nacisnąć na resztki odwłoku i doprowadzić do wniknięcia resztek jadu do tkanek. Miejsce po użądleniu należy umyć i zdezynfekować, żeby uniknąć infekcji patogenami, które mogą przenosić owady - przestrzega farmaceuta.
Na rumień i opuchliznę w miejscu użądlenia, stosujemy kompresy z roztworu sody oczyszczonej, która zmniejsza obrzęk, a także zimne okłady. - Przyjmujemy też środki przeciwbólowe i przeciwalergiczne, które są dostępne bez recepty w formie kropli i syropów dla dzieci, a także tabletek - dla dorosłych. Nie stosujemy wapna, bo wbrew popularnym przekonaniom, nie ma ono znaczącego działania przeciwalergicznego. Jest to suplement diety. Aby uzyskać efekt leczniczy, czyli zahamować wyrzut histaminy z komórek tucznych, musielibyśmy przyjąć domięśniowo wielokrotnie większą dawkę niż 300 mg w tabletce rozpuszczalnej - zaznacza Pietrzak.
2. Adrenalina ratuje życie
Możemy przyjąć także leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, bo reakcja na użądlenie może się utrzymywać. Wskazane są też maści przeciwalergiczne z hydrokortyzonem. Osoby, które są uczulone na jad owadów, zawsze powinny mieć ze sobą ampułkostrzykawkę z adrenaliną. - Na rynku są dostępne ampułkostrzykawki, które do pół roku nie muszą być przechowywane w lodówce, taki środek wystarczy więc na cały letni sezon. W przypadku silnej reakcji alergicznej wstrzykujemy całą zawartość ampułki w boczno-przednią część uda - wyjaśnia farmaceuta.
Zaznacza, że adrenalinę należy wstrzyknąć od razu po pojawieniu się pierwszych silniejszych objawów. - Jeśli obrzęk wyraźnie się nasila i przesuwa poza miejsce użądlenia, lub pojawia się silniejsza wysypka w innym miejscu niż użądlenie, powinniśmy natychmiast użyć adrenaliny. Nie czekamy na wystąpienie duszności czy omdlenia, bo wtedy może być już za późno - podkreśla Pietrzak.
- Pamiętajmy też, że adrenalina po kilkunastu minutach przestaje działać i objawy wracają. Dlatego zaraz po wstrzyknięciu, musimy jechać do lekarza. Adrenalina ratuje życie, ale nie zastąpi hospitalizacji, która jest konieczna po wstrząsie anafilaktycznym. U pacjentów uczulonych na jad owadów stosuje się terapię odczuleniową - dodaje farmaceuta.
3. Tego nie rób po użądleniu
Przestrzega, że na silną reakcję alergiczną po użądleniu, bardziej narażone są osoby, które mają już stwierdzone inne alergie. - To, że wcześniej nie miały reakcji na jad owadów, nie znaczy, że przy kolejnych użądleniach jej nie będzie. Tym bardziej że takie reakcje z każdym kolejnym razem się nasilają. Dlatego warto wcześniej skonsultować się z lekarzem, co do zasadności wykupienia adrenaliny - zaznacza Pietrzak.
- Pamiętajmy, że są też reakcje krzyżowe - uczulenie na jeden alergen w połączeniu z drugim, może znacznie nasilić reakcję organizmu i szybciej doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, niż w przypadku narażenia tylko na jeden z nich - tłumaczy farmaceuta.
Czego nie należy robić po użądleniu? - Na pewno nie stosujemy żadnych kremów natłuszczających i nie owijamy miejsca po użądleniu bandażem czy opaskami. To podwyższy jeszcze temperaturę i zaogni reakcję zapalną - tłumaczy farmaceuta.
4. Ukąszenia meszek, gzów i komarów - jak postępować?
Ukąszenia meszek, gzów i komarów też mogą powodować reakcje alergiczne, ale nie są zagrożeniem dla życia, jak w przypadku owadów błonskorzydłych. Ugryzienie meszki może powodować – częściej niż w przypadku komarów – obrzęki, zaczerwienienia i wysoką gorączkę.
- Po ukąszeniu przez te owady może pojawić się rumień, opuchnięcie, swędzenie. Miejsce po ukąszeniu przemywamy i dezynfekujemy, bo owady, które żerują na odchodach czy padlinie mogą przenosić niebezpieczne patogeny m.in. bakterie E.coli - zaznacza Łukasz Pietrzak.
- Następnie stosujemy zimne okłady, a jeśli objawy się utrzymują - sterydowe maści antyalergiczne. Unikamy rozdrapywania miejsc po ukąszeniu, bo możemy doprowadzić do nadkażeń bakteryjnych - dodaje farmaceuta.
Zawsze też warto mieć ze sobą skuteczne repelenty, które ochronią przed ukąszeniem.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.