Pierwszy objaw zakażenia Omikronem może zaskakiwać. Pojawia się głównie u zaszczepionych
Typowe objawy Omikronu i jego podwariantów, w tym dominującego w Polsce BA.5, to przede wszystkim silne zmęczenie, ból gardła i głowy. Najnowsze dane zebrane wśród Brytyjczyków korzystających z aplikacji ZOE Health Study dowodzą, że pierwszym symptomem infekcji może być jednak zupełnie inny objaw, który dotyczy układu pokarmowego. Co ciekawe, często pojawia się u zaszczepionych i może utrzymywać się nawet tydzień.
1. Biegunka pierwszym objawem zakażenia
Dane z Wielkiej Brytanii pokazują, że podczas fali zakażeń wywołanej wariantem Omikron oraz jego podwariantami nastąpił wzrost liczby osób zgłaszających biegunkę jako pierwszy objaw COVID-19. Symptom często pojawia się pierwszego dnia infekcji i trwa średnio od dwóch do trzech dni, ale u niektórych dorosłych może nawet występować do siedmiu dni – poinformował zespół ekspertów ZOE.
Częste wizyty w toalecie częściej dotyczą dorosłych z COVID-19 niż dzieci. Co ciekawe, osoby, które doświadczyły tego objawu podczas dwóch ostatnich fal, w większości zostały zaszczepione dwoma dawkami szczepionki, część przyjęła również szczepionkę przypominającą, czyli tzw. "booster".
Gastroenterolodzy przyznają, że objawy ze strony przewodu pokarmowego mogą być pierwszym sygnałem COVID-19, chociaż nadal niewielu pacjentów wiąże je właśnie z tą chorobą. U części pacjentów mogą pojawić się też kilka dni przed potwierdzeniem zakażenia.
- Zapowiadające objawy ujawniają się często przed typowymi dolegliwościami ze strony układu oddechowego. Mogą pojawić się luźne stolce, biegunka, przelewania w brzuchu, bóle brzucha. Te dolegliwości najczęściej nie są bardzo nasilone – tłumaczy prof. dr hab. n. med. Piotr Eder z Kliniki Gastroenterologii, Dietetyki i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
2. SARS-CoV-2 atakuje śródbłonek jelit
- Choć główne objawy Omikronu dotyczą przede wszystkim górnych dróg oddechowych (ból gardła, katar, kaszel, zatkany nos), to faktycznie u pacjentów pojawiają się także objawy gastryczne. Wiemy, że koronawirus SARS-CoV-2 może powodować infekcję układu pokarmowego i być obecny w stolcu. Patogen uszkadza śródbłonek jelit, organizm próbuje się go pozbyć i jednym z objawów jest biegunka. Oprócz biegunki zakażenie Omikronem i jego podwariantami, może manifestować się także bólami brzucha, brakiem apetytu, wymiotami i nudnościami. Dwa ostatnie symptomy rozpoznaje się jednak rzadko – dodaje w rozmowie z WP abcZdrowie dr Magdalena Krajewska, lekarz POZ.
Lekarka przypomina, że naukowcy dowiedli, że wirus może być obecny w stolcu chorego nie tylko we wczesnej fazie infekcji, lecz także po ustaniu objawów ze strony układu oddechowego, gdy nie jest już wykrywany w wymazie z jamy nosowo-gardłowej. Podkreśla też, że biegunka była częstym objawem zakażeń poprzednimi wariantami.
- Trzeba przyznać, że biegunka znacznie częściej pojawiała się na początku pandemii, zwłaszcza podczas zakażeń wariantem Alfa i Delta. Teraz również ją diagnozujemy, ale trochę rzadziej. To, czy się pojawi, zależy w równej mierze od wariantu wirusa, jak i organizmu pacjenta, niemniej nie powinniśmy jej lekceważyć, tylko obserwować organizm i w porę reagować. Poza tym warto mieć na uwadze, że dolegliwości żołądkowo-jelitowe mogą się pojawić na różnych etapach infekcji. Kiedy choroba postępuje, trudniej stwierdzić, w jakim stopniu mają związek wyłącznie z COVID, a w jakim są reakcją na leki stosowane podczas terapii. Biegunka może być bowiem reakcją organizmu na silny stres towarzyszący chorobie – tłumaczy dr Krajewska.
3. Jak radzić sobie z biegunką podczas COVID-19?
Dr Krajewska podkreśla, że kluczowe w radzeniu sobie z biegunką podczas COVID-19 jest uzupełnianie płynów oraz stosowanie lekkiej diety. Nie powinno się natomiast przyjmować leków przeciwbiegunkowych, ponieważ najczęściej biegunka trwa kilka dni i ustępuje samoistnie.
- W sytuacji, gdy zmagamy się z biegunką, najważniejsze jest utrzymanie odpowiedniego poziomu nawodnienia. Powinniśmy pić wodę i uzupełniać elektrolity, można też przyjąć probiotyk. Dbanie o prawidłowe stężenie sodu i potasu jest szczególnie ważne u tych osób, u których biegunka jest intensywna, tzn. wymaga korzystania z toalety kilka razy dziennie i trwa więcej niż te trzy-cztery dni. Wówczas nie wolno dopuścić do odwodnienia. Na szczęście pacjentów, u których trwa przez tydzień, jest mało. Warto także jeść lekkie posiłki. Nie zaleca się przyjmowania żadnych leków, ponieważ mogą tylko pogorszyć przebieg choroby – wyjaśnia lekarka.
Dr Krajewska przyznaje, że w ostatnim czasie przybywa pacjentów z COVID-19. Wszystkim, którzy zmagają się z objawami koronawirusa, zaleca przede wszystkim izolację.
- Pacjentów z COVID-19 jest w ostatnich tygodniach dużo, niestety nikt ich nie testuje i nie znamy tak naprawdę skali tych zakażeń. Niemal wszyscy kupują testy w aptekach i na tej postawie dowiadują się, że są zakażeni koronawirusem. W takiej sytuacji lekarz POZ nie może zgłosić pacjenta do sanepidu i przypisać mu COVID-19, nie ma nawet takiego obowiązku. Pacjent zresztą też, a powinno coś takiego obowiązywać. W związku z tym każdy, komu test na COVID-19 wyjdzie pozytywny, powinien się izolować i pamiętać, że nawet jeśli w jego przypadku objawy są łagodne, to dla jego babci czy dziadka zakażenie koronawirusem może okazać się śmiertelne – kończy dr Krajewska.
Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski
Zobacz także:
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.