Trwa ładowanie...

Pierwszy skuteczny lek na long COVID? Jest dobrze znany i tani

 Katarzyna Gałązkiewicz
07.03.2023 16:16
Lek znany od 60 lat redukuje ryzyko long COVID
Lek znany od 60 lat redukuje ryzyko long COVID (East News)

Według danych Ministerstwa Zdrowia ponad 6 milionów Polaków przechorowało COVID-19, a co najmniej 25 proc. z nich zmaga się z tzw. long COVID. Właśnie ukazały się badania, które dowodzą, że tani i znany medycynie od 60 lat lek przeciwcukrzycowy redukuje ryzyko powikłań po infekcji o ponad 40 proc. Eksperci nie ukrywają, że preparat budzi ogromne nadzieje.

spis treści

1. Long COVID dotyczy nawet 50 proc. zakażonych

O tym, że metformina, popularny lek stosowany u chorujących na cukrzycę typu 2, może być skuteczna w leczeniu ciężkiego przebiegu COVID-19 naukowcy informowali już w pod koniec ubiegłego roku. Wówczas szczegółowo przyjrzeli się grupie zakażonych diabetyków.

Odkryli, że pacjenci, którzy wcześniej przyjmowali metforminę, mieli blisko trzykrotnie mniejsze ryzyko śmierci z powodu COVID-19. Co ciekawe, podobnej zależności nie zaobserwowano w przypadku przyjmowania przez osoby z cukrzycą insuliny.

"Ten korzystny efekt utrzymywał się nawet po skorygowaniu o inne czynniki wysokiego ryzyka, takie jak wiek, płeć, rasa, otyłość i nadciśnienie, przewlekła choroba nerek i niewydolność serca" – mówił prof. Anatha Shaleva, kierownik badania z Uniwersytetu Alabamy.

Zobacz film: "Rehabilitacja kardiologiczna"

Teraz okazuje się, że nie tylko cukrzycy, ale także inne osoby, które przyjmowały metforminę podczas aktywnej infekcji COVID-19, były znacznie mniej narażone na skutki long COVID.

Przypomnimy, że long COVID określany jest przez medyków jako nowa jednostka chorobowa, która charakteryzuje się szeregiem niespecyficznych objawów i może dotyczyć od 25 do 50 proc. ozdrowieńców.

- Najczęstszym objawem long COVID jest chroniczne zmęczenie, co bywa bardzo mylące dla lekarzy, zgłasza go nawet połowa naszych pacjentów. Połowa z tych osób dodatkowo cierpi również na mgłę mózgową, zaburzenia pamięci i koncentracji. Przykładowo pacjent skarży się na ogólne zmęczenie, szybkie bicie serca, bóle w klatce piersiowej czy arytmie. Może to świadczyć o tym, że organizm potrzebuje więcej czasu, żeby dojść do siebie po infekcji, ale równie dobrze może to być objaw zatoru płucnego albo zapalenia mięśnia sercowego – wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie dr Michał Chudzik, kardiolog, który zajmuje się leczeniem pacjentów z long COVID.

Z najnowszych badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu w Minnesocie i opublikowanych 6 marca 2023 roku na łamach czasopisma "The Lancet" wynika, że przyjmowanie metforminy w trakcie zakażenia SARS-CoV-2 redukuje ryzyko powikłań po COVID-19 o niemal połowę.

"Względny spadek o 42 proc. i bezwzględny spadek o 4,3 proc. częstości występowania długiego COVID-19 wystąpił u uczestników, którzy otrzymali wczesne ambulatoryjne leczenie COVID-19 za pomocą metforminy w porównaniu z dokładnie dopasowanym placebo" – czytamy w badaniach.

Z badań wynika, że lek przyczyniał się do regulacji glikemii, ograniczania procesów zapalnych w śródbłonku naczyń i korzystnie wpływał na regulację fibrynolizy, która stanowi istotny czynnik zwiększający ryzyko zakrzepicy.

Okazuje się, że największe korzyści z przyjmowania leku odnotowano wśród młodych kobiet (poniżej 45 r.ż. ) z BMI większym lub równym 30.

- Na razie nie znamy mechanizmów działania metforminy u tych pacjentów, one są analizowane. Znaczenie może mieć działanie plejotropowe (dodatkowe - red.), w tym przeciwzapalne. Na to w tej chwili zwraca się największą uwagę w badaniach. Ważną rolę odgrywa z pewnością również jej działanie antyhiperglikemiczne, bo wiadomo, że zwiększona glikemia jest czynnikiem ryzyka śmiertelności wewnątrzszpitalnej – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, hipertensjolog i diabetolog.

2. Lek tani i znany od 60 lat

Jak wyjaśnia prof. dr n. med. Krzysztof Strojek, konsultant krajowy w dziedzinie diabetologii, kierownik Oddziału Chorób Wewnętrznych i Diabetologii w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu metformina jest doustnym lekiem przeciwcukrzycowym, zmniejszającym stężenie glukozy we krwi. Jest dość tani i powszechnie stosowany przez diabetyków.

- Metformina to lek odkryty 60 lat temu, początkowo stosowany jako wyciąg z rutwicy lekarskiej (Galega officinalis), któremu przypisywano działanie przeciwcukrzycowe. Lek nie tylko obniża poziom cukru we krwi, lecz także hamuje przyrost masy ciała (który często występuje u chorych na cukrzycę) oraz wykazuje działanie kardioprotekcyjne. Przykładowo terapia metforminą wywiera istotny wpływ hamujący na rozwój miażdżycy – wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie lekarz.

Metformina wykazuje też niewielki korzystny wpływ na stężenie lipidów w surowicy, zmniejszając stężenie triglicerydów, cholesterolu całkowitego, LDL i VLDL.

- Wiemy, że metformina wpływa na metabolizm wewnątrzkomórkowy, czyli na wewnątrzkomórkową przemianę energii. Ale czemu wpływa korzystnie na przebieg COVID? Tego jeszcze nie wiemy – przyznaje – dodaje ekspert.

Diabetolog podkreśla, że choć mechanizm działania leku w przypadku pacjentów z COVID-19 nie został jeszcze poznany, istnieje spora szansa, że metformina może w przyszłości znaleźć się w zaleceniach klinicznych dla pacjentów z koronawirusem. Konieczne są jednak do tego dalsze badania.

- Dotychczasowe badania mają głównie charakter retrospektywny, tzn.analizowano grupę, która brała metforminę i nie brała metforminy. A aby lek wszedł do praktyki klinicznej, konieczne jest wykonanie badań interwencyjnych, które są postrzegane, jako najbardziej wiarygodne narzędzie do gromadzenia informacji o skuteczności danego leku – podkreśla diabetolog.

- Oznacza to, że należałoby włączyć metforminę od początku trwania COVID-19 i przeanalizować przebieg choroby. Wówczas można byłoby potwierdzić skuteczność leku i wpisać go do zaleceń dotyczących leczenia COVID-19. Niemniej dotychczasowe wyniki badań są obiecujące i dają nadzieję na zastosowanie tego leku w COVID-19 w przyszłości – twierdzi ekspert.

Okazuje się, że lek przeznaczony do leczenia cukrzycy, dziś zyskuje coraz więcej wskazań. Poza korzystnym wpływem leku na objawy long COVID opisano również wiele innych efektów stosowania metforminy, wśród których wymienia się:

  • działanie przeciwnowotworowe,
  • działanie naczyniokardioprotekcyjne i neuroprotekcyjne,
  • skuteczność w leczeniu niealkoholowego stłuszczenia wątroby,
  • korzystne działanie obserwowane u kobiet cierpiących z powodu zespołu policystycznych jajników.

- To kolejny dowód na to, że metformina nadal nie jest w pełni odkryta, a jej działanie może być wielokierunkowe. To też ucina wcześniejsze obawy, czy u pacjentów z chorobami układu oddechowego, ze zmniejszoną saturacją, metformina jest wskazana, ze względu na ryzyko kwasicy. Ale okazało się, że takiego ryzyka nie ma – dodaje prof. Dzida.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze