Piodermia zgorzelinowa – przyczyny, objawy i leczenie
Piodermia zgorzelinowa jest rzadką dermatozą, czyli chorobą skóry. Jej objawem są masywne, szybko postępujące owrzodzenia, które typowo lokalizują się na kończynach dolnych, choć mogą również obejmować inne obszary ciała. Często współistnieje z różnymi chorobami. Jakie są jej przyczyny? Na czym polega diagnostyka i leczenie?
1. Co to jest piodermia zgorzelinowa?
Piodermia zgorzelinowa, inaczej zgorzelinowe zapalenie skóry, PG (łac. pyoderma gangrenosum) to rzadka choroba zapalna skóry. Występuje z częstością 1/100 000 osób.
Choroba cechuje się rozległym naciekiem z neutrofilów oraz z wtórnym uszkodzeniem naczyń. Najczęściej rozpoznaje się ją u osób między 25. i 55. rokiem życia, choć może rozwinąć się także w dzieciństwie.
Wyróżnia się kilka odmian piodermii zgorzelinowej. To:
- postać pęcherzowa: manifestuje się pod postacią powierzchniowych, bolesnych pęcherzy, które otoczone są rumieniami, które przekształcają się w owrzodzenia i nadżerki,
- piodermia wrzodziejąca: zmiany to rozszerzające się owrzodzenia, która mają wywinięte i sine brzegi, a wokół nich pojawia się pierścień zapalny,
- piodermia krostkowa: na górnej części tułowia oraz częściach wyprostnych kończyn pojawiają się krostki, które otacza rumień zapalny,
- piodermia bujająca: pojawiają się płytkie, powierzchowne owrzodzenia, * piodermia złośliwa,
- okołoprzetokowa piodermia zgorzelinowa,
- piodermia zgorzelinowa narządów płciowych,
- powierzchowna piodermia ziarniniakową.
Zgorzelinowe zapalenie skóry jest schorzeniem o niejasnej etiologii. Największą rolę przypisuje się dysfunkcji układu immunologicznego. Może pojawić się jako skutek chorób układowych i być objawem różnych chorób ogólnoustrojowych oraz manifestować się jako zespół paranowotworowy. Choroba wynika z martwicy ścian naczyniowych, nie ma związku z zakażeniem bakteryjnym.
2. Objawy piodermii zgorzelinowej
Głównym objawem w piodermii zgorzelinowej jest zmieniona odczynowość skóry (tzw. patergia). Zmiana w piodermii zgorzelinowej jest zapalnym, czerwonym guzkiem lub krostą. Jej pojawienie się często poprzedza uraz, drobne otarcie, skaleczenie, oparzenie lub innego rodzaju podrażnienie skóry.
Z czasem dochodzi do owrzodzenia zmiany pierwotnej, które szerzy się po obwodzie. Pojawiają się powierzchowne, niebolesne owrzodzenie dużych rozmiarów o obrzękniętym martwiczym dnie i wyniosłych ciemnoczerwonych brzegach. Przebieg choroby może być gwałtowny.
Zmiany towarzyszące piodermii zgorzelinowej najczęściej pojawiają się na udach, podudziach, ramionach, pośladkach, tułowiu, głowie i szyi, czyli generalnie w każdej części ciała.
Nieprawidłowości skórne pod postacią głębokich i dobrze odgraniczonych od otoczenia owrzodzeń są pojedyncze lub mnogie. Powstają nagle i szerzą się dynamicznie. Typowe jest, że jedne zmiany się goją, a jednocześnie pojawiają się inne. Przebieg choroby jest przewlekły i postępujący. Często dochodzi do jej nawrotów.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Choroba często wiąże się z innymi schorzeniami. Najczęstsze choroby współistniejące to:
- choroby układu pokarmowego, takie jak choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zapalenie uchyłków jelita grubego,
- choroby wątroby: pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych, przewlekłe zapalenie wątroby, pierwotna marskość żółciowa,
- choroby układowe tkanki łącznej i zapalenia stawów, takie jak toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa czy choroba Behçeta,
- choroby hematologiczne: chłoniaki i białaczki,
- nowotwory: rak jelita grubego, rak sutka, rak płuca czy rak gruczołu krokowego.
3. Diagnostyka i leczenie
Rozpoznaniem piodermii zgorzelinowej zajmuje się dermatolog, który stawia diagnozę na charakterystycznego obrazu klinicznego: nagle powstających, zagłębionych i szybko rozprzestrzeniających się zmian skórnych pod postacią owrzodzeń.
Lekarz zleca także badania w kierunku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i zmian rozrostowych układu hematologicznego. Badanie histopatologiczne ani swoiste badania laboratoryjne nie są użyteczne.
W piodermii zgorzelinowej kluczowe jest leczenie choroby zasadniczej. Terapia miejscowa polegająca na pielęgnacji owrzodzeń. Leczenie ogólne wykorzystuje między innymi sulfony i salazosulfapirydynę, glikokortykosteroidy, cyklosporynę, a także immunoglobuliny dożylne.
Leczenie jest konieczne, ponieważ może dojść do powikłań, to jest odsłonięcia takich struktur jak mięśnie, nerwy, powięź, a nawet kość.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.