Poród przedwczesny - przyczyny, objawy, leczenie, powikłania
Poród przedwczesny to taki, który rozpoczyna się przed zakończeniem pełnego okresu ciąży, czyli przed 37. tygodniem, ale po ukończonym 22. tygodniu. Może być spowodowany wieloma różnymi czynnikami, takimi jak infekcje, problemy z łożyskiem czy słabo kontrolowana cukrzyca, choć w niektórych przypadkach ustalenie przyczyny jest niemożliwe. Poród przedwczesny może być niebezpieczny dla dziecka.
1. Co to jest poród przedwczesny?
Poród przedwczesny to narodziny dziecka przed zakończeniem pełnego okresu ciąży, czyli przed upływem 37. tygodnia lub 259 dniem jej trwania. To wydarzenie może być nieoczekiwane i niesie ze sobą pewne ryzyko zarówno dla matki, jak i dla dziecka.
Przyczyny porodu przedwczesnego mogą być różnorodne i często nie są do końca jasne. Wcześniaki, czyli dzieci urodzone przedwcześnie, często muszą zostać objęte specjalistyczną opieką na oddziałach neonatologicznych.
2. Jakie są główne przyczyny porodu przedwczesnego?
Poród przedwczesny może być spowodowany wieloma różnymi czynnikami, takimi jak:
- infekcje dróg moczowych lub układu oddechowego,
- nadciśnienie tętnicze matki,
- słabo kontrolowana cukrzyca ciążowa,
- uraz brzucha,
- nieprawidłowe funkcjonowanie łożyska,
- łożysko przodujące,
- nadmierne rozciągnięcie jamy macicy,
- stany zapalne i zakażenia wewnątrz macicy,
- wadliwa budowa macicy,
- przebyty w przeszłości poród przedwczesny,
- przebyte w przeszłości poronienia samoistne,
- choroby weneryczne,
- zbyt duża ilość płynu owodniowego,
- niewydolność cieśniowo-szyjkowa,
- przedwczesne odpływanie płynu owodniowego,
- stan przedrzucawkowy,
- zaburzenia hormonalne,
- krótki odstęp czasowy między ciążami,
- nieprawidłowości w rozwoju płodu,
- palenie papierosów,
- picie alkoholu,
- niewłaściwa dieta,
- niedostateczna opieka zdrowotna,
- niedowaga lub nadwaga,
- nadmierny stres,
- wiek ojca powyżej 45 lat.
Warto pamiętać, że poród przedwczesny zwykle jest zjawiskiem wieloczynnikowym, dlatego nie da się zidentyfikować pojedynczego mechanizmu odpowiedzialnego za jego występowanie.
3. Objawy porodu przedwczesnego
Różne sygnały mogą wskazywać na ryzyko rozpoczęcia porodu przed zakończeniem pełnego okresu ciąży:
- co najmniej 4-7 skurczów macicy na godzinę,
- skrócenie szyjki o ponad 60%,
- rozwarcie szyjki macicy,
- ból dolnej części brzucha,
- wrażenie ucisku lub napięcia w okolicach miednicy,
- plamienie, krwawienie lub sączenie się płynu owodniowego,
- ból pleców.
4. Jakie są najczęstsze powikłania związane z porodem przedwczesnym?
Poród przedwczesny wiąże się z możliwością wystąpienia różnych powikłań zarówno dla matki, jak i dla dziecka. W przypadku wcześnie urodzonych niemowląt istnieje ryzyko niskiej wagi urodzeniowej i niedojrzałości narządów, co może prowadzić do problemów z oddychaniem, trawieniem oraz funkcjonowaniem innych układów ciała. Infekcje stanowią dodatkowe zagrożenie ze względu na osłabiony układ odpornościowy wcześniaków.
Matki, które urodziły przedwcześnie, mogą doświadczyć zwiększonego ryzyka infekcji i krwotoków po porodzie. Ponadto istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń emocjonalnych, takich jak depresja poporodowa. Dodatkowo kobiety mogą zmagać się z powikłaniami zdrowotnymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze czy problemy z sercem.
Długoterminowe konsekwencje porodu przedwczesnego obejmują problemy zdrowotne (np. retinopatia wcześniacza), deficyty sensoryczne lub neurologiczne. Zarówno rodzice, jak i wcześniaki mogą doświadczyć także długotrwałego stresu emocjonalnego związanego z hospitalizacją i problemami zdrowotnymi.
5. Jakie metody leczenia są stosowane w przypadku porodu przedwczesnego?
W przypadku porodu przedwczesnego istnieje szereg metod leczenia, których celem jest zatrzymanie lub opóźnienie procesu porodu, a także zapewnienie najlepszej opieki dla matki i dziecka. Niektóre z najczęściej stosowanych metod to:
- leki hamujące skurcze macicy,
- leki blokujące działanie oksytocyny,
- leki w celu przyspieszania dojrzewania płuc płodu,
- szew okrężny na szyjce macicy,
- pessar szyjkowy,
- redukcja ilości płynu owodniowego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.