Próba wysiłkowa - zastosowanie, przygotowanie, przebieg
Próba wysiłkowa polega na ocenie wydolności fizycznej organizmu. Podczas wykonywania próby wysiłkowej przeprowadza się badanie EKG oraz kontrolę ciśnienia krwi u osoby poddawanej wzmożonemu wysiłkowi fizycznemu. Dzięki temu możliwa jest ocena wydolności układu krążenia. Próbę wysiłkową wykonuje się w celu zdiagnozowania choroby wieńcowej, choroby niedokrwiennej serca i zaburzeń rytmu serca. Wskazaniem do przeprowadzenia próby wysiłkowej jest wystąpienie pewnych objawów, jak na przykład bólu w klatce piersiowej.
1. Po co jest próba wysiłkowa?
Próba wysiłkowa jest właściwie badaniem serca, które pozwala wykryć choroby układu krążenia, w tym chorobę wieńcową. U osoby zdrowej w czasie próby wysiłkowej w wyniku zwiększenia wysiłku fizycznego następuje zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe. Dzięki temu pokrywane jest większe zapotrzebowanie serca na tlen. Monitorując wykres EKG osoby chorej poddawanej próbie wysiłkowej, można zauważyć cechy niedokrwienia mięśnia sercowego. Wynika to z faktu, iż w przypadku niewydolności wieńcowej niemożliwe jest pokrycie zbyt wysokiego zapotrzebowania na tlen.
Próba wysiłkowa stanowi niezwykle użyteczne badanie w diagnostyce chorób układu krążenia. Próba wysiłkowa jest również pomocna w kwalifikowaniu chorych do badań inwazyjnych oraz rehabilitacji. Można ją również wykonać dla oceny sprawności fizycznej. Wśród przeciwwskazań do próby wysiłkowej wymieniane są m.in. wczesny okres po zawale serca, zapalenie mięśnia sercowego czy choroba wieńcowa o niestabilnym przebiegu. Test wysiłkowy EKG można przeprowadzić u osób, które przebyły zawał serca, jednakże dopiero po ustabilizowaniu się ich stanu. Pacjentowi poddawanemu zwiększonemu wysiłkowi mogą towarzyszyć takie objawy, jak ból w klatce piersiowej, duszności i zawroty głowy, jednak zazwyczaj ustępują one wraz z ukończeniem badania.
2. Przygotowanie do próby wysiłkowej
Próba wysiłkowa wymaga odpowiedniego przygotowania pacjenta. Przed przystąpieniem do próby wysiłkowej badany poddawany jest wstępnej ocenie kardiologicznej. Przed testem wysiłkowym nie należy palić papierosów, pić mocnej kawy czy herbaty, a także spożywać posiłków. W zależności od zaleceń lekarza, badany może być poproszony o odstawienie stosowanych leków.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Jak przygotować się do próby wysiłkowej EKG? - odpowiada lek. Aleksander Ropielewski
- Czy próba wysiłkowa jest w stanie ujawnić zapalenie mięśnia sercowego? - odpowiada lek. Tomasz Budlewski
- Czy badanie w postaci próby wysiłkowej mogło przyczynić się do rozwoju choroby wieńcowej? - odpowiada lek. Milena Lubowicz
3. Jak wygląda próba wysiłkowa?
Próba wysiłkowa wymaga umieszczenia na klatce piersiowej pacjenta elektrod. W tym celu goli się jego klatkę piersiową, po czym przemywa ją alkoholem. Elektrody połączone są z urządzeniem rejestrującym zapis EKG. W celu monitorowania ciśnienia w czasie próby wysiłkowej pacjent zakłada na ramię specjalny mankiet. Próbę wysiłkową przeprowadza się na bieżni bądź ergometrze rowerowym. W pierwszym przypadku w czasie próby wysiłkowej stopniowo zwiększa się prędkość urządzenia oraz kąt nachylenia taśmy. Gdy do próby wysiłkowej używa się roweru stacjonarnego, prędkość pedałowania jest przez cały czas taka sama, podczas gdy stale zwiększa się obciążenie. Przez cały czas próby wysiłkowej sprawdzane jest ciśnienie badanego oraz zapis EKG. Próbę wysiłkową kończy się wraz z osiągnięciem danej częstości akcji serca. Próbę wysiłkową należy przerwać w razie wystąpienia zmian w wykresie EKG bądź pojawienia się niepokojących dolegliwości. Zazwyczaj próba wysiłkowa trwa od kilku do kilkunastu minut. Po próbie wysiłkowej zaleca się odpoczynek przez kilkanaście minut, a po otrzymaniu wyników należy je przekazać lekarzowi w celu interpretacji.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.