Przeciwciała ANCA - charakterystyka, badania, normy i interpretacja

Przeciwciała ANCA (z ang. Antineutrophil cytoplasmic antibodies) skierowane są przeciwko cytoplazmie własnych granulocytów obojętnochłonnych. Jest to badanie, które wykonuje się w celach diagnostycznych w przypadku takich chorób jak zapalenie naczyń. Wynik pownien być negatywny, choć czasem zdarza się, że zdrowi ludzie uzyskują pozytywny wynik. Zobacz, czym jest to badanie i czemu służy.

Przeciwciała ANCA bada się w przypadku podejrzenia chorób sercowo-naczyniowychPrzeciwciała ANCA bada się w przypadku podejrzenia chorób sercowo-naczyniowych
Źródło zdjęć: © GettyImages
Kinga Olchowy

Co to są przeciwciała ANCA

Przeciwciała ANCA, najogólniej mówiąc, to przeciwciała, które swoje działanie kierują na fragmenty komórek własnego organizmu. Jeśli pojawiają się we krwi, oznacza to, że w organizmie toczy się jakiś stan zapalny lub choroba autoimmunologiczna.

Prawidłowy wynik badania na przeciwciała ANCA powinien być ujemny, jednak istnieją przypadki pozytywnego wyniku u ludzi całkowicie zdrowych. Aby potwierdzić postawioną wcześniej diagnozę, oprócz pozytywnego wyniku muszą pojawić się także inne objawy.

Wskazania do oznaczenia przeciwciał ANCA

Badanie to wykonuje się na zlecenie lekarza. Aby mógł je skierować, musi istnieć podejrzenie wystąpienia jednej z chorób, w przebiegu której może dojść do zwiększenia liczby przeciwciał. To między innymi:

Węzły chłonne badaj regularnie

  • autoimmunologiczne zapalenie naczyń (ziarniniakowatość Wegenera)
  • ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń
  • zespół Churga-Strauss (ziarniniak kwasochłonny z zapaleniem naczyń)

Badanie to nigdy nie jest pierwszą metodą szukania właściwej choroby. Aby je wykonać, potrzebne są także inne przesłanki, mogące świadczyć o zapaleniu naczyń.

Objawy zapalenia naczyń

Najczęściej przeciwciała ANCA oznacza się, kiedy lekarz stwierdzi nietypowe zmiany zapalne w obrębie jamy ustnej i zatok, a także w nosie czy uchu środkowym.

Wskazaniem do wykoania badanie może być też silna gorączka, zmiany w twardówce oka, podwyższone OB oraz zwiększona liczba leukocytów we krwi.

Czasem badanie zleca się także w przypadku diagnostyki chorób nowotworowych i kiedy podejrzewa się kłębuszkowe zapalenie nerek.

Przebieg badania ANCA

Próbkę do badań pobiera się z krwi żylnej, najczęściej z żyły łokciowej. Ze strony pacjenta nie wymaga się żadnego szczególnego przygotowania. Badany nie musi być na czczo, a krew można pobrać w dowolnej porze dnia. Wyniki można uzyskać już kolejnego dnia roboczego lub w ciągu kilku dni, w zależności od punktu diagnostycznego.

Nie ma także żadnych przeciwwskazań do przeprowadzenia takiego badania. Niczym nie różni się ono od kontrolnej morfologii.

Interpretacja wyników

Jeśli wynik badania będzie ujemny, wówczas prawdopodobieństwo zapalenia naczyń jest niewielkie i trzeba znaleźć inną przyczynę dla zgłaszanych objawów. Niestety, w medycynie często obserwuje się wiele wyjątków, dlatego też negatywny wynik badania ANCA nie musi wcale wykluczać choroby.

Jeśli jednak w organizmie stwierdzono obecność przeciwciał ANCA, należy przeprowadzić dalsze badania diagnostyczne celem ustalenia, z którą z chorób mamy do czynienia.

Jeśli przeciwciałom ANCA towarzyszą także inne - MPO oraz c-ANCA, może to wskazywać na toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów czy zespół Sjögrena.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"