Przed wakacjami wykupują leki. "Chętnie uzupełniają apteczki"

Podstawą każdej dobrze przygotowanej walizki na wyjazd powinna być apteczka, o czym przypominają w swoich zaleceniach Naczelna Izba Aptekarska (NIA), Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia. Powinny się w niej znajdować m.in.:

• elektrolity,

• leki na biegunkę i infekcje przewodu pokarmowego,

• środki na chorobę lokomocyjną,

• leki przeciwbólowe i rozkurczowe,

• kremy i maści na oparzenia słoneczne bądź ukąszenia owadów.

Jak podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie mgr Angelika Talar-Śpionek z GdziePoLek, popyt na te preparaty w sezonie okołowakacyjnym jest wyraźnie wzmożony.

- Z danych wynika, że pacjenci chętnie uzupełniają apteczki lekami na dolegliwości gastryczne, na złagodzenie choroby lokomocyjnej, środkami przeciwbólowymi, preparatami na oparzenia słoneczne - wylicza farmaceutka.

Zobacz też: Adrenalina znika z aptek. MZ: "Działamy tak szybko, jak możemy"

- Chociaż latem rośnie zatowarowanie aptek lekami typu Epipen, bo zwiększa się ryzyko ukąszeń owadów, sprzedaż jest dość wyrównana przez cały rok: to rodzaj preparatu, który, w przypadku alergii, należy mieć przy sobie zawsze, niezależnie od sezonu - dodaje.

Z danych wynika, że lato wzmaga też w Polakach potrzebę szybkiej redukcji masy ciała. Jak podkreśla mgr Talar-Śpionek, zainteresowanie coraz bardziej popularnymi w ostatnich latach analogami GLP-1 rośnie już zimą i wczesną wiosną.

- Leki na cukrzycę i otyłość z kategorii analogów GLP-1 faktycznie mają skoki popytu. Jeden z nich przypada na luty-marzec, a więc trzy-cztery miesiące przed wakacjami. Widać, że pacjenci chcą osiągnąć pierwsze efekty kuracji właśnie na lato - mówi.

Zobacz też: Ukryte działanie leku. "Może ujawniać się dopiero po kilku latach"

Farmaceutka twierdzi także, że latem obserwuje się wzrost zainteresowania lekami, które przez wielu stosowane są jako "preparaty ostatniej szansy" na utratę kilku kilogramów - nierzadko wbrew zaleceniom lekarskim i kosztem zdrowia.

- Szacujemy, że letni wzrost popytu na leki przeczyszczające również jest powiązany z chęcią "wypracowania" lepszej niższej wagi. Pacjenci chętnie sięgają też po suplementy z błonnikiem, kofeiną czy ekstraktami z zielonej herbaty. Ostatnio bardzo popularne stały się suplementy ze sprzężonym kwasem linolowym (CLA) - wylicza Talar-Śpionek.

Choć motywacją jest zazwyczaj chęć poprawy wyglądu na plaży, warto pamiętać, że efekty tego typu metod mogą być krótkotrwałe, a jednocześnie obciążające dla zdrowia.

Jak podkreślają lekarze, lato wyjątkowo sprzyja chorobom przenoszonym drogą płciową. O szczególną ostrożność apeluje m.in. GIS, podkreślając, że w ostatnich latach zarówno w Europie, jak i w Polsce obserwuje się wzrost liczby zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową. Według raportu NIZP PZH-PIB, liczba nowych przypadków tych chorób wzrosła od 2020 roku o ponad 300 proc. Tylko między 2021 a 2022 liczba zgłoszonych przypadków rzeżączki wzrosła o 48 proc., kiły o 34 proc., a chlamydii - o 18 proc.

- Ich liczba rośnie szczególnie latem. To bardzo pracowity okres dla ginekologów i wenerologów. Cieszymy się piękną pogodą, wyjeżdżamy na urlop, chcemy się zakochać i niestety puszczają hamulce. Często zdarza się, że pacjenci po letnim wypoczynku odwiedzają gabinet wenerologa lub ginekologa, bo mieli przypadkowy kontakt seksualny i nie zastosowali odpowiednich zabezpieczeń - mówiła w rozmowie z WP abcZdrowie ginekolożka dr n. med. Agnieszka Ledniowska.

Zobacz też: Nawet 30 partnerów przez weekend. "Znają ryzyko, a i tak je podejmują"

Farmaceutka GdziePoLek zaznacza, że i ten trend jest widoczny w preferencjach zakupowych pacjentów. - Wraz z końcem wakacji widzimy często wzrosty sprzedaży domowych testów diagnostycznych pod kątem HIV i innych chorób przenoszonych drogą płciową i infekcji intymnych. Fala zainteresowanych przybywa do aptek we wrześniu - mówi mgr Talar-Śpionek.

Nowoczesne testy na infekcje intymne diagnozują więcej niż jeden patogen. Testy combo najczęściej obejmują infekcję grzybem Candida albicans, pierwotniakiem Trichomonas vaginalisi oraz bakterią Gardnerellą vaginalis. W aptekach dostępne są także szybkie testy na chlamydię.

Z najnowszego raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH-PIB wynika, że od stycznia do połowy czerwca 2025 wykryto 664 przypadki rzeżączki, a w analogicznym okresie ubiegłego roku - 502. Rosną też zachorowania na infekcje wywoływane przez chlamydię. Do połowy czerwca zgłoszono 606 zakażonych, a w analogicznym okresie 2024 - 462.

- Nie możemy o nich zapominać, bo naprawdę wiele ryzykujemy. Chlamydioza, rzeżączka, rzęsistkowica, HIV/AIDS, kiła, opryszczka, wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - wymieniać można długo. Zdarza się, że podczas jednego kontaktu seksualnego zarażamy się wieloma chorobami, a naprawdę wystarczy tylko odpowiednio się zabezpieczyć - przypominała dr Ledniowska.

Mgr Angelika Talar-Śpionek przypomina także, że można już poddać się szczepieniom przeciwko tzw. chorobom tropikalnym w aptekach - bez wcześniejszego skierowania czy kwalifikacji od lekarza rodzinnego. Główny Inspektorat Sanitarny podkreśla z kolei, że warto zainteresować się tymi preparatami także, jeśli wybieramy się w niektóre rejony Europy.

- Obecnie receptę na szczepionki przeciwko chorobom egzotycznym (np. przenoszonym przez owady), niezbędne dla tych, którzy planują podróże m.in. do Azji czy Afryki, może wydać już farmaceuta. Co więcej, farmaceuta, który posiada odpowiednie uprawnienia może wykonać szczepienie w aptece. Póki co, są one jeszcze odpłatne, ale dostęp do nich znacznie się ułatwił - mówi farmaceutka i podkreśla, że apteki umieszczają na GdziePoLek informacje, w których lokalizacjach wykonują jakie szczepienia.

Szczepienia wymagane lub zalecane przed wyjazdem z Polski zależą od kierunku podróży, długości pobytu, rodzaju aktywności, a także ogólnego stanu zdrowia podróżnego. Do najczęstszych chorób egzotycznych, przeciwko którym należy się zaszczepić przed daleką podróżą, należą:

• żółta gorączka (tzw. żółta febra) - obowiązkowa w niektórych krajach Afryki i Ameryki Południowej (np. Kongo, Ghana, Brazylia),

• dur brzuszny - zalecany do większości krajów rozwijających się (Azja Południowa, Afryka, Ameryka Łacińska),

• WZW A (wirusowe zapalenie wątroby typu A) - zalecane wszędzie tam, gdzie jest ryzyko spożycia zanieczyszczonej wody i jedzenia: m.in. Indii, Egiptu, Turcji, Meksyku,

• WZW B (wirusowe zapalenie wątroby typu B) - szczepienie zalecane przy dłuższych pobytach, kontaktach z opieką zdrowotną, ryzyku kontaktu z krwią (np. tatuaże).

Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. MZ
2. GIS