Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Tomasz Makos

Przeszczep szpiku kostnego w leczeniu raka piersi

Avatar placeholder
14.07.2021 16:52
Przeszczep szpiku kostnego w leczeniu raka piersi
Przeszczep szpiku kostnego w leczeniu raka piersi

Przeszczepu szpiku kostnego można dokonać u pacjentów z pewnymi typami nowotworów - białaczką, chłoniakiem, rakiem piersi. Celem przeszczepu u kobiet z rakiem piersi jest umożliwienie im poddania się silnej chemioterapii, która zniszczy komórki rakowe – ale niestety też i zdrowe komórki organizmu – a następnie zastąpienie zniszczonych nowymi.

spis treści

1. Co to jest szpik kostny?

Szpik kostny to gąbczasta tkanka, która znajduje się w kości. Szpik kostny w mostku, czaszce, biodrach, żebrach, kręgosłupie zawiera komórki macierzyste, które wytwarzają w organizmie trzy rodzaje komórek krwi, których organizm potrzebuje do działania – przenoszące tlen czerwone krwinki, białe krwinki walczące z zakażeniem i płytki krwi formujące skrzep.

1.1. Rodzaje przeszczepów szpiku kostnego

To, jaki rodzaj przeszczepu zostanie wykonany jest zależne od źródła komórek, od dawcy materiału i leczenia stosowanego przed zabiegiem. Do przeszczepu wykorzystuje się szpik kostny, komórki macierzyste izolowane z krwi obwodowej, a także komórki macierzyste izolowane z krwi pępowinowej. Wśród rodzajów przeszczepu zależnego od dawcy materiału wyróżniamy przeszczepienie autologiczne, syngeniczne oraz allogeniczne. Przeszczep autologiczny wykonywany jest wówczas, gdy komórki macierzyste pobierane są od pacjenta przed poddaniem go radioterapii lub chemioterapii. Po zabiegu pacjentowi jest przetaczana jego własna krew z komórkami macierzystymi, dzięki temu nie ma odpowiedzi immunologicznej na przetoczony preparat. Przeszczep allogeniczny charakteryzuje się tym, że szpik kostny pobierany jest od osoby, która nie jest bliźniakiem homozygotycznym biorcy. Przeszczep allogeniczny można wykonać od osoby spokrewnionej - najczęściej podobieństwo genetyczne występuje u rodzeństwa bądź od osoby niespokrewnionej, u której na komórkach znajdują się podobne antygeny jak u biorcy. Dobór dawcy ma na celu wyeliminowanie reakcji odrzucania przeszczepu.

2. Pobieranie szpiku od dawcy

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

Decyzja o przeprowadzeniu przeszczepu szpiku jest zależna od indywidualnego stanu pacjenta. Lekarz uwzględnia wszystkie czynniki choroby i podejmuje decyzję. Szpik pochodzi od dawcy, którego tkanki są jak najbardziej zgodne z tkankami pacjenta. Pobranie szpiku kostnego odbywa się poprzez wkłucie się igłą w kość biodra. Zabieg ten przeprowadza się na sali operacyjnej w pełnym znieczuleniu pacjenta.

3. Przed zabiegiem pobierania szpiku

Przed zabiegiem wykonywane są liczne badania, które pozwalają ustalić, czy organizm poradzi sobie z przeszczepem. Badana jest sprawność płuc, serca, nerek. Może być wykonane także badanie krwi i biopsja szpiku, a także badanie dentystyczne, by zminimalizować ryzyko infekcji. W żyle głównej umieszcza się też cewnik, przez który podawane są płyny, środki odżywcze bez konieczności ciągłego nakłuwania żył. Przed zabiegiem stymulowane są również białe komórki krwi, aby wyzdrowiały po chemioterapii szybciej i spełniały prawidłowo swoje funkcje.
Aby zniszczyć nieprawidłowe komórki krwi, pacjent poddawany jest silnej chemioterapii lub radioterapii. Prowadzi to do „wyczerpania” szpiku – poziom krwinek jest niski. Pacjent otrzymuje wtedy dożylnie płyny, które minimalizują szkodliwe działania chemii. Zostaje także odizolowany, dopóki nowy szpik nie będzie produkował krwinek.

4. Przebieg przeszczepu szpiku

W dniu przeszczepu szpiku do żył wprowadzany jest własny szpik pacjenta, który został pobrany wcześniej. Wędruje on samoistnie do mostka, czaszki, bioder, żeber, kręgosłupa i po kilku tygodniach zaczyna produkować krwinki krwi.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze