Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Tomasz Szafarowski

Przyczyny impotencji

Przyczyny impotencji
Przyczyny impotencji

Zaburzenia seksualne człowieka mogą być spowodowane chorobą organiczną, mogą mieć też podłoże psychogenne lub mieszane. Zaburzenia wzwodu (Erectile Disfunctio – ED) aż w 70 proc. mają podłoże czynnościowe, tzn. nie stwierdza się nieprawidłowości anatomicznych, chociaż najnowsze badania wskazują na większy udział przyczyn organicznych. W ogromnej mierze zaburzenia te mają uwarunkowania psychologiczne, osobowościowe, społeczno-kulturowe oraz sytuacyjne.

spis treści

1. Przyczyny zaburzeń erekcji

Do impotencji przyczyniają się:

  • wady wrodzone: brak jąder, rozszczep kręgosłupa,
  • choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego (uszkodzenia układu podwzgórzowo-przysadkowego),
  • choroby ośrodkowego układu nerwowego (stwardnienie rozsiane, urazy mózgu i rdzenia, nowotwory ośrodkowego układu nerwowego),
  • przewlekłą niewydolność nerek (głównie u osób dializowanych),
  • choroby serca i układu naczyniowego (niewydolność serca, miażdżyca, zakrzepica, zwężenie tętnic prącia),
  • cukrzyca (około 50% chorych obserwuje dysfunkcję seksualną; przyczyną są zmiany naczyniowe w przebiegu cukrzycy),
  • alkohol i tytoń (używane w nadmiarze znacznie przyczyniają się do rozwoju zaburzeń potencji),
  • leki i narkotyki (zaburzają uwalnianie neurotransmiterów wydzielanych przez włókna nerwowe, przez co utrudnianją prawidłowe przekazywanie sygnałów stymulujących wzwód). Leki mogące powodować zaburzenia erekcji to głównie: antyandrogeny, leki przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne, przeciwnadciśnieniowe, rozszerzające naczynia, diuretyki oraz haszysz, heroina, LSD, kokaina,
  • urazy oraz inne uszkodzenia (urazy mózgu, rdzenia, prącia, jąder, cewki moczowej); ponadto uszkodzenia jatrogenne (np. pooperacyjne): po operacji gruczołu krokowego, pęcherza moczowego, odbytnicy.

2. Patofizjologia wzwodu

Zobacz film: "Czy masturbacja może źle wpływać na potencję?"

Zaburzenia erekcji można schematycznie podzielić na trzy grupy:

  • brak możliwości wystąpienia wzwodu,
  • brak możliwości utrzymania wzwodu,
  • niesprawność mechanizmów odpowiedzialnych za wypełnianie ciał jamistych.

Brak wzwodu jest najczęściej spowodowany uszkodzeniem układu nerwowego: ośrodkowego (mózgowego), rdzenia kręgowego oraz obwodowego (nerwów znajdujących się w miednicy i dochodzących do prącia).

Niesprawność mechanizmów, które odpowiadają za wypełnianie ciał jamistych, może być spowodowana:

  • niewydolnością układu żylnego prącia, która powoduje szybki odpływ krwi,
  • chorobami tętnic, które utrudniają prawidłowy dopływ krwi,
  • zmianami patologicznymi w samych ciałach jamistych.

3. Choroby prostaty a zaburzenia erekcji

Z wiekiem wzrasta także częstość występowania raka prostaty, który jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce. Inną chorobą związaną z gruczołem krokowym jest jego zapalenie, które dotyczy mężczyzn między 40.–50. rokiem życia. Wszystkie te schorzenia mają praktycznie takie same, dosyć nieprzyjemne, objawy. Wpływają niekorzystnie na komfort życia chorego, a oprócz tego mogą także upośledzać życie seksualne. Rzadko jest to spowodowane bezpośrednio zmianami organicznymi, najczęściej impotencja wywołana jest złym stanem psychicznym chorego.

3.1. Łagodny przerost prostaty

Przerost prostaty, czyli najczęstsza z wymienionych chorób, w sposób bezpośredni nie wpływa na potencję, jednak uciążliwe dolegliwości, które mu towarzyszą, mogą powodować, że życie seksualne chorego nie jest już takie, jak kiedyś. Dla zdrowego człowieka oddawanie moczu jest czynnością fizjologiczną, o której się zbyt dużo nie myśli, jest czymś naturalnym. Dla osoby, która cierpi na przerost gruczołu krokowego, to wszystko już nie jest takie proste. Duża prostata powoduje ucisk cewki moczowej i przez to utrudniony odpływ moczu z pęcherza, a także podrażnienie pęcherza. Pojawiają się wzrost częstości oddawania moczu, a także parcia naglące, czyli nagła potrzeba oddania moczu, której człowiek nie może powstrzymać. Chory często jest także zmuszony do wstawania do łazienki w ciągu nocy.

U starszych osób, na skutek zaburzenia funkcji mięśni zwieraczy, pojawia się także nietrzymanie i popuszczanie moczu. Jak widać, świat chorego z przerostem prostaty, chcąc nie chcąc, kręci się wokół oddawania moczu. Te bardzo nieprzyjemne i wstydliwe objawy mogą sprawiać, że mężczyzna mniej lub bardziej świadomie ma problemy z życiem seksualnym. Ciągły dyskomfort i lęk przed bezwiednym oddaniem moczu lub nagłą potrzebą skorzystania z toalety mogą powodować zaburzenia erekcji, ponieważ trudno o udany seks i erekcję bez pełnego komfortu psychicznego. Dla części mężczyzn sam fakt, że przerost prostaty, czyli choroba wieku starszego, wystąpił właśnie u nich, jest bardzo obciążający psychicznie. Odbierają to jako objaw starości i niedołęstwa, uważają, że młodość już za nimi, a co się z tym wiąże – także udane życie seksualne. Zaburzenia erekcji mogą się też pojawić u części chorych jako powikłanie leczenia operacyjnego przerostu prostaty, np. po przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego.

3.2. Rak prostaty

U pacjentów z rakiem prostaty, oprócz dokuczliwych objawów, podobnych do tych w łagodnym przeroście prostaty, pojawiają się inne czynniki negatywnie wpływające na potencję. Świadomość tego, że jest się chorym na nowotwór złośliwy, wpływa bardzo negatywnie na psychikę każdego mężczyzny. Dla człowieka, który jest niepewny, co będzie dalej, trudne jest skupienie się na czymkolwiek innym niż sama choroba, a już na pewno udane życie seksualne w tym momencie jest dla niego jedną z ostatnich rzeczy, o których myśli. Oprócz tego samo leczenie raka prostaty negatywnie wpływa na potencję. Całkowita prostatektomia, czyli wycięcie gruczołu krokowego, metoda z wyboru przy mało zaawansowanym raku ograniczonym tylko do prostaty, od 30 do nawet 100% operacji jest powikłana zaburzeniami erekcji. Radioterapia, która jest metodą alternatywną, też aż u 40% mężczyzn powoduje problemy ze wzwodem po zakończonej terapii. W przypadku raka zaawansowanego stosuje się hormonoterapię, która polega na obniżeniu stężenia hormonów męskich oraz zablokowaniu ich działania. Takie działania także powodują obniżenie libido, a nawet impotencję.

3.3. Zapalenie prostaty

Zapalenie gruczołu krokowego, które także jest chorobą mężczyzn dojrzałych, również nie działa korzystnie na potencję, a nawet płodność. Oprócz zaburzeń oddawania moczu, a także bolesnego oddawania moczu, chorzy mogą mieć problem w postaci przedwczesnego lub bolesnego wytrysku. Może to powodować pewną blokadę psychiczną i niechęć wobec jakiejkolwiek aktywności seksualnej. Ponadto przewlekłemu procesowi zapalnemu w gruczole krokowym często może towarzyszyć zapalenie pęcherzyków nasiennych, co powoduje obniżenie jakości nasienia. W chorobie tej często występuje hematospermia, czyli podbarwienie nasienia krwią. Oprócz tego zmienia się upłynnienie nasienia, pH, a także zmniejsza się ilość ruchliwych plemników, które są niezbędne do zapłodnienia. Jak wiadomo, obniżenie płodności nie wpływa dobrze na psychikę żadnego mężczyzny, a w związku z tym także na jego libido. Na szczęście zapalenie prostaty można skutecznie leczyć, w związku z tym problem jest tylko przejściowy. Zaburzenia erekcji nie są kluczowym objawem chorób prostaty, ale mogą się pojawić w ich przebiegu i nie można o tym zapominać. Dla chorego rozmawianie z lekarzem o swoim mniej lub bardziej udanym życiu seksualnym jest jeszcze bardziej krępujące niż np. rozmowa o zaburzeniach w oddawaniu moczu. Jednak nie można zapominać, że ta sfera życia jest bardzo ważna i nie należy zakładać, że skoro na prostatę chorują osoby powyżej 50. roku życia, to ich seks już nie dotyczy. Jeżeli tylko jest taka szansa, zwłaszcza u młodszych pacjentów, lekarz powinien „walczyć” o poprawę potencji pacjenta i traktować ją jak każdy inny nieprzyjemny objaw, który stara się zwalczyć, lecząc chorego na prostatę. Trzeba pamiętać o tym, że dla większości mężczyzn zachowanie aktywności seksualnej jak najdłużej jest bardzo ważne. Póki są aktywni seksualnie, czują się młodzi, męscy i bardziej potrzebni.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Cukrzyca a potencja
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze