PSA wolne – charakterystyka, wskazania, przebieg i opis badania, interpretacja wyników

PSA wolne to nazwa badania prostaty. Badanie PSA wolnego jest przydatne w przypadku raka prostaty oraz innych chorób gruczołu krokowego. Kiedy należy wykonać badania PSA wolnego? Jak interpretować wyniki badania? I jaki jest koszt badania?

1. PSA wolne – charakterystyka

PSA wolne to marker występujący we krwi. PSA częściowo jest wolną frakcją, a częściowo związany jest z inhibotorami proteaz. PSA wolne stanowi od 5 do 40 proc. PSA całkowitego. Wolne PSA jest bardziej czułe podczas wykrywania raka prostaty niż PSA całkowite. Dzięki takiemu badaniu pacjent ma możliwość szybszej diagnozy oraz szybszego leczenia raka prostaty.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

Jednak należy pamiętać o tym, że nie u każdego pacjenta cierpiącego na raka prostaty PSA będzie podwyższone. Czynnik PSA bardzo często był niejednoznaczny i należało przeprowadzać biopsję stercza. Lekarze poszukiwali więc dokładniejszej formy badania, przede wszystkim bezinwazyjnej. Oznaczanie gęstości PSA jest dokładniejsze niż badanie samego PSA. Jednak chyba najdokładniejszym oznaczeniem raka prostaty jest PSA wolne.

2. PSA wolne – wskazania

Istnieje kilka objawów, które mogą świadczyć o nieprawidłowościach gruczołu krokowego. Wskazania do wykonania badania PSA wolnego:

• osłabiony strumień moczu;

• częste parcie na pęcherz;

• przedłużony strumień moczu;

• częste oddawanie moczu;

• krwiomocz;

• ból i pieczenie podczas oddawania moczu.

Bardzo często mężczyźni bagatelizują te przesłanki i nie wykonują żadnych badań. Należy pamiętać o badaniach profilaktycznych, gdyż dzięki nim można szybciej zdiagnozować bardzo poważne choroby występujące u mężczyzn.

3. PSA wolne – przebieg i opis badania

Przed wykonaniem badania PSA wolnego pacjent nie musi być na czczo, jednak na dwa dni przed wykonaniem badania nie powinien współżyć. Próbkę krwi pacjenta można pobrać w dowolnym momencie dnia.

Przebieg badania PSA wolnego jest bardzo prosty i polega na pobraniu z żyły łokciowej próbki krwi pacjenta. Pobranie jest niemalże bezbolesne i szybkie. Krew umieszczana jest w probówce i natychmiastowo wysyłana do dalszych badań. Z jednej próbki krwi lekarz oznacza w wyniku badania stężenie PSA wolnego oraz PSA całkowitego.

Badanie PSA wolnego wykonywane jest w każdym laboratorium, a na wyniki badania czeka się jeden dzień. Koszt badania PSA wolnego wynosi maksymalnie 50 złotych. Badanie można wykonywa również w celach profilaktycznych.

4. PSA wolne – interpretacja wyników

Mimo tego, że badanie wolnego PSA jest najdokładniejsze, to wyniki niekoniecznie musi wyjść jednoznaczny. Norma PSA wolnego nie jest podana w wartościach bezwzględnych, a jako procentowy odsetek z całkowitego PSA.

Jednak interpretacja wyników PSA wolnego wygląda następująco:

• jeżeli wynik badania fPSA/PSA jest mniejszy niż 10 proc., to zachodzi prawdopodobieństwo, że pacjent cierpi na raka prostaty;

• jeżeli wynik badania fPSA/PSA jest większy niż 25 proc., to prawdopodobnie pacjent nie jest chory na raka prostaty, a cierpi z powodu łagodnego przerostu stercza.

Z każdym wynikiem badania pacjent powinien udać się do lekarza prowadzącego, w celu dobrania odpowiedniej formy leczenia.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.