Puchnięcie nóg od kolan w dół – przyczyny, objawy i leczenie
Puchnięcie nóg od kolan w dół może pojawić się w wielu okolicznościach. Bywa objawem poważnej choroby serca lub nerek, a także nowotworu bądź choroby autoimmunologicznej. Zdarza się, że odpowiadają za to mniej poważne zaburzenia. Jakie są przyczyny i objawy obrzęku łydek, kostek i stóp? Na czym polega leczenie?
1. Co oznacza puchnięcie nóg od kolan w dół?
Puchnięcie nóg od kolan w dół, czyli obrzęki łydek, kostek i stóp, to skutek gromadzenia się nadmiaru wody w przestrzeni międzykomórkowej. Ma to związek z nieprawidłowościami w układzie krążenia.
Nieprawidłowości wiążą się z zaburzonym przepływem przez naczynia krwionośne lub limfatyczne. Powstają wskutek zaburzeń odpływu krwi żylnej czy zaburzeń odpływu chłonki, ale i stanu zapalnego. W jego wyniku dochodzi do poszerzenia naczyń krwionośnych oraz zwiększenia przepuszczalności ich ścian.
Puchnięciu nóg od kolan w dół towarzyszą różne objawy i dolegliwości, takie jak:
- zwiększenie obwodu kończyn dolnych, zwłaszcza kostek i goleni.
- ból łydek, ból nogi od kolana w dół,
- mrowienie,
- uczucie ciężkich nóg,
- ból, zaczerwienienie i ocieplenie skóry, jeśli obrzęk ma związek ze stanem zapalnym,
- wysypka, świąd, zaczerwienienie, gdy za obrzęki odpowiada reakcja alergiczna.
- pogorszenie samopoczucie, gorączka oraz objawy grypopodobne towarzyszące chorobom autoimmunologicznym.
2. Przyczyny puchnięcia nóg od kolan w dół
Za puchnięcie nóg od kolan w dół mogą odpowiadać różne schorzenia. To głównie niewydolność serca, niewydolność nerek czy zakrzepica żył, ale również choroba autoimmunizacyjna (np. reumatoidalne zapalenie stawów), marskość wątroby bądź nowotwór.
Główną przyczyną odpowiadającą zapuchnięcie nóg od kolan w dół jest niewydolność serca. Podłożem problemy jest zaburzona kurczliwość narządu, który nie jest w stanie z odpowiednią siłą pompować krwi do aorty. To prowadzi do zastoju krwi zarówno w sercu, jak i w żyłach.
Inną przyczyną jest zakrzepica żył powierzchniowych kończyn dolnych spowodowana najczęściej nieprawidłowościami w obrębie zastawek żylnych. To odpowiada za cofanie się krwi i przeciążenie naczyń.
Obrzęki kończyn może powodować zakrzepica żył głębokich, do której dochodzi wskutek:
- uszkodzenia ścian naczynia,
- zwolnienia przepływu krwi,
- zaburzenia równowagi pomiędzy czynnikami prozakrzepowymi a przeciwzakrzepowymi.
Obrzęki są często także objawem zaburzenia pracy nerek, występuje także w przebiegu zespołu nerczycowego lub nefrytycznego. Przyczyną jest nadmierna utrata białka z moczem, co wpływa na zmniejszenie jego ilość we krwi.
Inne przyczyny puchnięcia nóg to uraz, reakcja alergiczna, niedożywienie, zwłaszcza niedobór białek i witamin oraz ciąża, zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy), zrosty po operacji lub radioterapii czy stosowanie niektórych leków.
Na puchnięcie łydek, kostek i stóp skarżą się często osoby wykonujące pracę siedzącą, a także dużo podróżujące. Ma to związek z tym, że powstawaniu obrzęków sprzyja długotrwałe przebywanie w jednej pozycji (zwłaszcza z nogami do dołu) oraz przebywanie w wysokiej temperaturze.
3. Diagnostyka i leczenie puchnięcia nóg od kolan w dół
Puchnięcie nóg od kolan w dół wymaga konsultacji z lekarzem, który po przeprowadzeniu badania przedmiotowego i podmiotowego skieruje na badania laboratoryjne i obrazowe oraz konsultacje (zgodne z kierunkiem podejrzewanego schorzenia). Dalsze postępowanie i leczenie zależy od postawionej diagnozy.
Nie ma jednego skutecznego leku obrzęk nóg od kolan w dół. O terapii decyduje lekarz na podstawie wyników badań. Oprócz preparatów farmakologicznych (np. leków przeciwkrzepliwych w przypadku tworzenia się zakrzepów czy leków diuretycznych, które zwiększą wydalanie wody z organizmu i redukują obrzęki oraz leków zalecanych w terapii choroby podstawowej) zaleca się zwykle modyfikacja stylu życia. Należy przede wszystkim:
- ograniczać ilość czasu spędzanego w pozycji siedzącej z nogami w dół. Podczas pracy trzeba robić sobie przerwy, wykonując proste ćwiczenia aktywizujące mięśnie i przepływ naczyniowy. Dobrym rozwiązaniem jest również siedzenie z nogami uniesionymi nieco wyżej, co ułatwi powrót krwi żylnej,
- zredukować spożycie soli,
- unikać upałów, gorących kąpieli, przebywania w saunach,
- zdecydować się na zabieg typu masaż leczniczy, drenaż limfatyczny wykonywany za pomocą rąk fizjoterapeuty lub urządzeń,
- wdrożyć terapię uciskową, to inaczej kompresjoterapia. W tym celu można nosić medyczne, uciskowe podkolanówki, pończochy czy rajstopy przeciwżylakowe bądź bandaże uciskowe. Tego typu rozwiązania przyczyniają się do poprawy krążenia krwi i limfy, zmniejszają wsteczny przepływ krwi i redukują obrzęki,
- ruszać się, czyli wykonywać ćwiczenia pobudzające krążenie żylne i limfatyczne. Doskonale sprawdza się jeżdżenie na rowerze stacjonarnym.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.