Rumień guzowaty - przyczyny i objawy, diagnostyka i leczenie
Rumień guzowaty jest to stan zapalny komórek tłuszczowych pod warstwą skórną, w którym mogą pojawić się gorączka i bóle stawowe. Charakteryzuje się bolesnymi, czerwonymi guzkami, które pojawiają się na przedniej części podudzi. Rumień guzowaty jest reakcją immunologiczną na wiele różnych czynników. Może występować w dwóch różnych postaciach: ostrej i przewlekłej. Najczęściej dotyka osób między 18 a 36 rokiem życia, a wśród chorych znacznie przeważają kobiety. Zmiany skórne cofają się i nie pozostawiają blizn. Rumień guzowaty jest najczęstszą formą zapalenia podskórnej tkanki tłuszczowej.
1. Przyczyny rumienia guzowatego
Rumień guzowaty mogą wywołać:
- zakażenie wirusowe,
- leki: przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, tetracykliny, sulfonamidy, salicylany – często towarzyszy wtedy rumień wielopostaciowy,
- środki antykoncepcyjne.
Rumień guzowaty może być także objawem takich chorób jak:
- infekcja paciorkowcowa (np. anginy),
- sarkoidoza,
- gruźlica,
- toksoplazmoza,
- ziarniniak weneryczny (zakażenia chlamydiami),
- mononukleoza zakaźna,
- nieswoiste zapalenie jelit: wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, choroby Leśniowskiego-Crohna.
Rozwój rumienia guzowatego to zwykle 3-6 tygodni po pojawieniu się jego przyczyny, która inicjuje nadreaktywność podskórnej tkanki tłuszczowej. Chorobie towarzyszą: gorączka, złe samopoczucie, ból stawów i stan zapalny. Jeden z objawów, które charakteryzują rumień guzowaty to czerwone grudki na goleniach. Grudki te mogą się pojawić na dowolnej części ciała, gdzie pod skórą znajduje się tkanka tłuszczowa, czyli na przykład na udach, ramionach, tułowiu, twarzy i szyi. Guzki mogą mieć od 1 do 10 centymetrów średnicy i niekiedy zlewają się w duże obszary stwardniałej skóry. W miarę jak zmiany te dojrzewają, stają się niebiesko-purpurowe, brązowawe, żółtawe, a w końcu zielone – ta zmiana kolorów przypomina gojenie się siniaków. Zazwyczaj po 2-6 tygodniach guzki zanikają, nie pozostawiając blizn.
2. Leczenie rumienia
Rumień guzowaty diagnozuje się na podstawie jego objawów klinicznych. Jeśli są one niespecyficzne, konieczna może się okazać biopsja. Jeśli badanie pod mikroskopem potwierdzi diagnozę, następnym krokiem są badania w kierunku wykrycia przyczyny rumienia. W tym celu przeprowadza się morfologię krwi, badanie wskaźnika sedymentacji erytrocytów, badanie odczynu antystreptolizynowego, badanie moczu, posiew z gardła, próbę tuberkulinową Mantoux, rentgen klatki piersiowej i inne.
Leczenie rumienia guzowatego jest często długotrwałe, powinno być prowadzone pod okiem doświadczonego dermatologa. Pierwszym postępowaniem jest wyeliminowanie elementów, które mogą prowokować chorobę i odpowiednio długie stosowanie terapii ogólnoustrojowej oraz miejscowej. Ulgę mogą przynieść okłady z 2% roztworu ichtiolu, maści ichtiolowej (5-10%), maści metanabolowej i mentolowej. Objawy rumienia guzowatego łagodzi się przez odpoczynek z nogami nieco uniesionymi w stosunku do reszty ciała, a także przez nakładanie bandaży uciskowych i stosowanie mokrych opatrunków. Pomocne są również dostępne bez recepty niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.