Rumień guzowaty - przyczyny i objawy, diagnostyka i leczenie

Rumień guzowaty jest to stan zapalny komórek tłuszczowych pod warstwą skórną, w którym mogą pojawić się gorączka i bóle stawowe. Charakteryzuje się bolesnymi, czerwonymi guzkami, które pojawiają się na przedniej części podudzi. Rumień guzowaty jest reakcją immunologiczną na wiele różnych czynników. Może występować w dwóch różnych postaciach: ostrej i przewlekłej. Najczęściej dotyka osób między 18 a 36 rokiem życia, a wśród chorych znacznie przeważają kobiety. Zmiany skórne cofają się i nie pozostawiają blizn. Rumień guzowaty jest najczęstszą formą zapalenia podskórnej tkanki tłuszczowej.

Rumień guzowaty - przyczyny i objawy, diagnostyka i leczenieRumień guzowaty - przyczyny i objawy, diagnostyka i leczenie

Przyczyny rumienia guzowatego

Rumień guzowaty mogą wywołać:

  • zakażenie wirusowe,
  • leki: przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, tetracykliny, sulfonamidy, salicylany – często towarzyszy wtedy rumień wielopostaciowy,
  • środki antykoncepcyjne.

Rumień guzowaty może być także objawem takich chorób jak:

Czy wiesz, jak rozpoznać trądzik różowaty?

  • infekcja paciorkowcowa (np. anginy),
  • sarkoidoza,
  • gruźlica,
  • toksoplazmoza,
  • ziarniniak weneryczny (zakażenia chlamydiami),
  • mononukleoza zakaźna,
  • nieswoiste zapalenie jelit: wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, choroby Leśniowskiego-Crohna.

Rozwój rumienia guzowatego to zwykle 3-6 tygodni po pojawieniu się jego przyczyny, która inicjuje nadreaktywność podskórnej tkanki tłuszczowej. Chorobie towarzyszą: gorączka, złe samopoczucie, ból stawów i stan zapalny. Jeden z objawów, które charakteryzują rumień guzowaty to czerwone grudki na goleniach. Grudki te mogą się pojawić na dowolnej części ciała, gdzie pod skórą znajduje się tkanka tłuszczowa, czyli na przykład na udach, ramionach, tułowiu, twarzy i szyi. Guzki mogą mieć od 1 do 10 centymetrów średnicy i niekiedy zlewają się w duże obszary stwardniałej skóry. W miarę jak zmiany te dojrzewają, stają się niebiesko-purpurowe, brązowawe, żółtawe, a w końcu zielone – ta zmiana kolorów przypomina gojenie się siniaków. Zazwyczaj po 2-6 tygodniach guzki zanikają, nie pozostawiając blizn.

Leczenie rumienia

Rumień guzowaty diagnozuje się na podstawie jego objawów klinicznych. Jeśli są one niespecyficzne, konieczna może się okazać biopsja. Jeśli badanie pod mikroskopem potwierdzi diagnozę, następnym krokiem są badania w kierunku wykrycia przyczyny rumienia. W tym celu przeprowadza się morfologię krwi, badanie wskaźnika sedymentacji erytrocytów, badanie odczynu antystreptolizynowego, badanie moczu, posiew z gardła, próbę tuberkulinową Mantoux, rentgen klatki piersiowej i inne.

Leczenie rumienia guzowatego jest często długotrwałe, powinno być prowadzone pod okiem doświadczonego dermatologa. Pierwszym postępowaniem jest wyeliminowanie elementów, które mogą prowokować chorobę i odpowiednio długie stosowanie terapii ogólnoustrojowej oraz miejscowej. Ulgę mogą przynieść okłady z 2% roztworu ichtiolu, maści ichtiolowej (5-10%), maści metanabolowej i mentolowej. Objawy rumienia guzowatego łagodzi się przez odpoczynek z nogami nieco uniesionymi w stosunku do reszty ciała, a także przez nakładanie bandaży uciskowych i stosowanie mokrych opatrunków. Pomocne są również dostępne bez recepty niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Źródła

  1. Błaszczyk-Kostanecka M., Wolska H. Dermatologia w praktyce, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009, ISBN 978-83-200-3715-9
  2. Kaszuba A. (red.), Dermatologia - diagnostyka różnicowa, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-039-9
  3. Kaszuba A. (red.), Leczenie chorób skóry, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-027-6
  4. Chorzelski T., Jabłońska S. Choroby skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, ISBN 83-200-2430-7

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda