Skatolia, koprofagia i koprofilia – co warto wiedzieć?

Skatolia, koprofagia i koprofilia to specyficzne zaburzenia psychiczne, czyli wzorce lub zespoły zachowań, sposobów myślenia, czucia, postrzegania oraz innych czynności umysłowych i relacji z innymi ludźmi, które stanowią źródło cierpienia lub utrudnień w indywidualnym funkcjonowaniu dotkniętej nimi osoby. Te zaburzenia, które dotyczą kału, budzą nie tylko wiele kontrowersji, ale także obrzydzenie czy niesmak. Mogą być również szkodliwe dla zdrowia.

Skatolia to zaburzenie psychiczne, którego istotą jest rozsmarowywanie swoich fekaliów zarówno na swoim ciele, jak i elementach otoczenia.

Skatolia może być objawem, który współtowarzyszy innym zaburzeniom, takim jak:

• skryte zachowania agresywne,
• niepełnosprawność intelektualna,
• demencja,
• choroba Alzheimera.

Skatolię, czyli aktywne rozsmarowywanie fekaliów, odróżnia się brudzenia się własnym moczem i kałem wskutek ich nietrzymania (zachowanie bierne).

Koprofilia to z kolei parafilia, w której kontakt z kałem własnym lub partnera jest źródłem podniecenia seksualnego. Fascynacja odchodami jest bardzo silna, a doznań dostarcza zarówno smarowanie nimi ciała, jak i wypróżnianie się na nie. W społeczności BDSM ten akt jest zazwyczaj związany z dynamiką dominacji i poddania. Zdarza się, że jednostka nie zainteresowana aktywnością seksualną, która nie jest związana z kałem.

Koprofagia jest rzadkim zaburzeniem psychicznym polegający na spożywaniu kału, czyli zjadaniu własnych odchodów. W niektórych przypadkach choroba wiąże się z preferencjami seksualnymi, a zjedzenie kału odbywa się wskutek podniecenia.

Koprofagia, tak jak i skatolia, może wystąpić u osób zaburzonych bądź chorych. Mowa o takich jednostkach jak:

• schizofrenia (zaburzenie psychiczne zaliczane do grupy psychoz, czyli stanów charakteryzujących się zmienionym chorobowo, nieadekwatnym przeżywaniem, postrzeganiem, odbiorem i oceną rzeczywistości),
• pica (to apetyt na przedmioty i substancje, których się nie jada),
• zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, inaczej nerwica natręctw (cechą charakterystyczną zaburzenia jest pojawienie nawracających, natrętnych myśli (obsesje) lub czynności (kompulsje), którym trudno się oprzeć. Próba powstrzymania się od nich wiąże się z narastającym lękiem, niepokojem, napięciem, cierpieniem),
• zespół Klüvera-Bucy'ego (to zaburzenie neurologiczne, na obraz którego składa się: upośledzenie adekwatnego reagowania na bodźce emocjonalne, hiperseksualność, żarłoczność, upośledzenie pamięci, niemożność rozpoznawania przedmiotów i znajomych twarzy (prozopagnozja), a także hiperoralizm, czyli natrętna tendencja do badania wszystkiego wokół poprzez wkładanie sobie do ust),
• atrofia mózgu (to zanik tkanki mózgowej. Atrofia mózgu wiąże się z zaburzeniami funkcji poznawczych),
• delirium, inaczej majaczenie (to zespół zaburzeń świadomości, któremu towarzyszą iluzje, halucynacje, omamy wzrokowe, słuchowe, dotykowe i inne oraz lęk i pobudzenie psychomotoryczne, a także zaburzenia snu),
• głęboka depresja (w stanach bardzo głębokiej depresji mogą pojawić się urojenia, omamy i osłupienie),
• demencja, inaczej otępienie (to przewlekła i postępująca chorobą mózgu, która charakteryzuje się spadkiem wszystkich wyższych funkcji poznawczych, takich jak pamięć, myślenie, osąd, orientacja, rozumienie, przetwarzanie danych, zdolność do uczenia się i wyrażania siebie. Towarzyszą jej zmiany emocjonalne, a także zmiana sposobu myślenia).

Koprofagia, która nie ma podłoża seksualnego, jest nie tylko złożonym problemem behawioralnym, ale i zaburzeniem, z którym związane jest wiele zagrożeń dla zdrowia. Należy ją leczyć. Jeśli koprofagia współwystępuje z innymi zaburzeniami psychicznymi, leczenie jest skupione wokół głównego zaburzenia. Podstawą zmiany patologicznych zachowań jest terapia behawioralna. Bardzo ważne są również zmiany w diecie, skupiające się na regeneracji flory jelitowej. Gdy schorzenie to jest związane z głęboką depresją, stosuje się farmakoterapię.

Przyczyny koprofagii, tak jak i skatoli, nie zostały ustalone. Nieznana jest również częstotliwość jej występowania.