Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Łukasz Galus

Starczowzroczność

Avatar placeholder
28.12.2022 14:31
Starczowzroczność
Starczowzroczność

Starczowzroczność (presbyopia), jest to stan często opisywany z wadami ostrości wzroku, lecz tak naprawdę, nie jest zjawiskiem patologicznym, lecz następstwem naturalnego procesu starzenia się. Polega ona na stopniowym oddalaniu się punktu, który oko jest w stanie zobaczyć ostro przy maksymalnym napięciu akomodacji (przy maksymalnym uwypukleniu soczewki oka) – jest to, tak zwane oddalanie się punktu bliży wzrokowej.

spis treści

1. Problemy z akomodacją oka

Nasze oczy, by widzieć blisko, czyli by czytać, pracować z komputerem, czy oglądać blisko położone przedmioty musi akomodować, czyli przy pomocy mięśnia rzęskowego doprowadzić soczewkę do stanu takiego, by bardziej załamywała światło.

Problem polega na tym, że wraz z upływem lat soczewka twardnieje i traci elastyczność, a w związku z tym także zdolność akomodacji. Efektem tego zjawiska jest to, że po przekroczeniu pewnego wieku, czytając zaczynamy oddalać od siebie tekst czy np. oglądane zdjęcia (im są on dalej od oka, tym mniejszej akomodacji wymagają).

Starczowzroczność prędzej czy później dotyka każdego. Czytanie „na wyciągniętej ręce” początkowo pomaga zakamuflować problem, jednak wraz z jej postępem w końcu, każda ręka staje się również „za krótka”.

2. Kiedy pojawia się starczowzroczność?

Zobacz film: "Cukrzyca. Historia Mai"

Przeciętnie w wieku 45 lat zakres akomodacji wynosi już tylko 4 dioptrie (u dzieci zakres ten wynosi kilkanaście dioptrii), dalej w wieku 50 lat, 2 dioptrie, a w wieku 60 lat zbliża się do 0 dioptrii. Proces ten jest oczywiście uwarunkowany indywidualnie, jednak, prędzej czy później, każde oczy będą musiały zostać wsparte okularami korekcyjnymi zastępującymi stwardniałą soczewkę, która nie jest już w stanie odpowiednio skupić promieni na siatkówce.

Tak jak to zostało wspomniane starczowzroczność dotyczy wszystkich osób, jednak w oczach nadwzrocznych, w których wada była rekompensowana akomodacją soczewki przy patrzeniu w dal, ujawnia się ona znacznie wcześniej.

3. Leczenie starczowzroczności

Rozwiązaniem problemu starczowzroczności jest korekcja okularami skupiającymi czyli tak zwanymi „plusami”. Ich siła skupiania jest odpowiednio dobrana i odpowiednio zwiększana wraz z utratą zdolności akomodacji czyli zdolności skupiania soczewki własnej. Starczowzroczność pojawia się także, u osób dotkniętych już wadą ostrości wzroku czyli, np. krótkowzrocznością .

Takie osoby do patrzenia „w dal” wymagają korekcji okularami minusowymi czyli rozpraszającymi, natomiast do czytania czy uogólniając „do bliży” wymagają szkieł skupiających czyli „plusów”. W takim wypadku można zmieniać parę okularów w zależności od potrzeby, jednak dużo wygodniejsze jest używanie tak zwanych szkieł progresywnych, czyli posiadających w górnej części (wykorzystywanej przy patrzeniu „na wprost”) odpowiednią soczewkę „minusową”, natomiast, w dolnej części soczewkę „plusową”, czyli do czytania.

Przejście pomiędzy „+” i „–” jest płynne, dzięki czemu okulary wyglądają estetycznie, zmiana soczewki jest w zasadzie dla osób trzecich niezauważalna. Pozwalają one na ostre widzenie, i „do czytania” i „do dali”, bez ciągłych zmian okularów, co jest bardzo wygodne, jednak użytkownik szkieł progresywnych musi „oswoić się” z nimi, gdyż przechodząc okiem ze szkieł rozpraszających na skupiające i odwrotnie, nieprzyzwyczajonym okiem, może nabawić się zawrotów głowy .

Okulary często można nabyć bez recepty okulistycznej, w aptece czy innych miejscach dobierając je empirycznie. Jednak szczerze odradzamy takiego sposobu pomocy w starczowzroczności. Nic nie zastąpi fachowego dobrania mocy szkieł przez okulistę, jego kontroli progresu starczowzroczności , a także kompleksowego badania pozwalającego wcześniej wykryć cały szereg schorzeń oczu mogących pojawiać się wraz z wiekiem (np. zaćma , jaskra).

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze